จากข้อมูลเบื้องต้นในเวปไซต์ของสำนักงานหลักประกันสุขภภาพแห่งชาติ (ซึ่งต่อไปนี้จะขอเรียกชื่อเล่นว่า สป.สช. ค่ะ) ปรากฎว่ามีการตีความ บุคคลทุกคนมีสิทธิได้รับบริการสาธารณสุขที่มีมาตรฐานและมีประสิทธิภาพ ในมาตรา ๕ แห่งพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2545 ให้หมายถึง บุคคลที่มีสัญชาติไทย                 

                     โดยมีข้อความตอนหนึ่งว่า "บุคคลที่จะมีสิทธิได้รับบริการสาธารณสุขตาม มาตรา ๕ แห่งพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๕ นั้น หมายถึง บุคคลที่มีสัญชาติไทย ทั้งนี้เพราะพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๕ บัญญัติขึ้นตามมาตรา ๕๒ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ซึ่งอยู่ในหมวด ๓ ว่าด้วย สิทธิและเสรีภาพของชนชาวไทย ดังนั้นความหมายของคำว่า "บุคคล" ในมาตรา ๕ แห่งพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๕ และในมาตรา ๕๒ แห่งรัฐธรรมนูญ จึงหมายถึง ชนชาวไทย ตามหมวด ๓ แห่งรัฐธรรมนูญ ซึ่งในทางกฎหมายคำว่า "ชนชาวไทย" หมายถึงบุคคลที่มีสัญชาติไทยตามกฎหมายว่าด้วยสัญชาติ จึงไม่ครอบคลุมถึงคนต่างด้าว "

                    นั่นย่อมหมายความว่าบุคคลผู้มีสิทธิในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ก็ย่อมหมายถึง บุคคลที่มีสัญชาติไทย [1]เช่นกัน 

                    นอกจากนี้ในทางปฏิบัติบุคคลที่มาของลงทะเบียนใช้สิทธิจะต้อง มีเลขประจำตัวประชาชน 13 หลัก [2] และไม่มีสวัสดิการด้านการรักษาพยาบาลอื่นใดที่รัฐจัดให้ด้วย

                   โดยตัวอย่างบุคคลที่มีสวัสดิการด้านการรักษาพยาบาลจากรัฐ ได้แก่   (1.)    ผู้มีสิทธิตามพระราชบัญญัติประกันสังคม เช่น ลูกจ้างที่ทำงานในกิจการที่มีลูกจ้างตั้งแต่ 1 คนขึ้นไปยกเว้น ลูกจ้างทำงานบ้าน หาบเร่ แผงลอย หรือลูกจ้างของบุคคลธรรมดาที่ไม่มีการประกอบธุรกิจรวมอยู่ด้วย  (2.)   ผู้มีสิทธิตามพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล เช่น ข้าราชการ ลูกจ้าง    ประจำของส่วนราชการ และครอบครัว  ( 3.)   ผู้อยู่ในความคุ้มครองของหลักประกันสุขภาพอื่นที่รัฐจัดให้ เช่น พนักงานรัฐวิสาหกิจ  พนักงานหรือเจ้าหน้าที่ในองค์กรอิสระ  ครูโรงเรียนเอกชนในระบบ 

v('o")v.....หลังจากกริ๊งกร๊างไปถามฝ่ายกฎหมายของ สป.สช.ก็ได้ความเพิ่มเติมว่า........

๑. ไม่มีสัญชาติไทยไม่มีสิทธิในหลักประกันสุขภาพ ?                 

                          ทาง สป.สช.ยังยืนยันคำเดิมว่าสิทธิในหลักประกันสุขภาพนั้นมีได้เฉพาะคนสัญชาติไทยเท่านั้น แม้ว่าก่อนหน้านี้(ครั้งที่ ระเบียบว่าด้วยการประกันสุขภาพถ้วนหน้า พ.ศ. ๒๕๔๔ ยังมีชีวิต)จะหมายถึงบุคคลทุกคน(จริงๆ) ที่มีชื่อในทะเบียนบ้าน [3]  แต่หลังจากประกาศใช้ พรบ.หลักประกันสุขภาพ พ.ศ.๒๕๔๕ ก็ถือเป็นจุดจบของระเบียบฉบับดังกล่าว ซึ่งผลในครั้งนั้นตกอยู่กับประชาชนตาดำๆ

๒. ไม่มีเลข ๑๓ หลัก ไม่มีหลักประกันสุขภาพ ?

                 ทาง สป.สช. บอกว่า ตอนนี้ระบบหลักประกันสุขภาพ (บัตรทอง) ถูกผูกติดกับ เลข ๑๓ หลัก ดังนั้น จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้เข้าถึงหลักประกันสุขภาพจะต้องมีเลข ๑๓ หลัก

                 โดยมีข้อสังเกตว่าต้องผ่านด่านแรกมาก่อน คือ ต้องพิจารณาว่าบุคคลนั้นมีสัญชาติไทยหรือไม่ แล้วจึงพิจารณาเงื่อนไขต่อไปว่ามี เลข ๑๓ หลักหรือไม่ เนื่องจากไม่เฉพาะคนสัญชาติไทยเท่านั้นที่มีเลข ๑๓ หลัก [4]  ดังนั้น จะใช้สิทธิบัตรทองได้ในความหมายนี้ก็ต้องมีทั้ง สัญชาติไทย + มีเลข ๑๓ หลัก

๓. คนที่มีสัญชาติไทยตามข้อเท็จจริงล่ะ ก็เค้ายังไม่ได้รับการรับรองสถานะบุคคลตามกฎหมาย เค้าจึงยังไม่มีเลข ๑๓ หลัก ? จะทำยังไงดี    [ เช่น คนที่ไม่ได้แจ้งเกิดจึงไม่มีชื่อใน ทร.๑ จึงถูกกฎหมายสันนิษฐานว่าป็นคนต่างด้าว ]          

                 อย่างน้อยเค้าก็ต้องมีเอกสารจากทางราชการ(กรมการปกครอง) ที่รับรอง หรือยืนยันว่ามีสัญชาติไทย อย่างไรถือว่ามีสัญชาติไทยให้ถือตาม พรบ.สัญชาติ 

.......................................................................................................................................................................................

ขอบคุณข้อมูลจาก

http://www.nhso.go.th/NHSOFront/SelectViewFolderAction.do?folder_id=000000000000055

http://www.dnp.go.th/MFCD4/FIRECONTROLWEB/know3.htm#f6

และที่สำคัญ ขอขอบคุณเจ้าหน้าที่ฝ่ายกฎหมายของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติที่กรุณาช่วยตอบข้อหารือของข้าพเจ้ามา ณ ที่นี้ด้วย