"เสียดายภูมิปั๋ญญา ๑๙"
"เสียดายภูมิปั๋ญญา ๑๙"
....
งานบุญบ้านแพะ...นั่นแหละหู้หัน...เถิงความสำคัญ...ของท่านบ่อหน้อย
คือ"ป่ออาจ๋ารย์"...ฮ้องหนานขานสร้อย...คนเขากะคอย...ฮยอยก
นำธูปเตียนมา...เจิญหนาเจิญพก...คัมภีร์ไปใกล้...สักครา
วันพูกแม่เจ๊า...ก่อนกิ๋นข้าวปล๋า...เจิญป่อจ๋ารย์มา...นำว่าสักหน้อย
บาลีภาษา...เมืองมาจ๋าถ้อย...กึ๊ดกอยต๋ามกำ...พระพุทธ
งานขึ้นบ้านใหม่...ป่อใฝ่เร่งรุด...ฝั้งไปก่อนได้...ก่อนา
ปู่จ๋ารย์เฮานั้น...ต่านมีผญา...หลายคนแต้นา...ประจ๋ำหมู่บ้าน
"ปู่จ๋ารย์พรมมา"...วาจ๋ารอบด้าน...เก่งงานเก่งคน...มากนัก
"ปู่อาจ๋ารย์เสม"...กะมีคนฮัก...คนหมกราบก้ม...วันทา
"ปู่จ๋ารย์นา" นั้น...คนหมั่นเข้าหา...เป๋นกั๋นเมินมา...ต๋ำราบ่อต้อง
"ปู่อาจ๋ารย์มี"...ก่อดีเกี่ยวข้อง...สำรองเสริมตัน...วันพระ
"หนานเกียงอาจ๋ารย์"...ฝึกขานบ่อละ...คนหนุ่มบ่อเฒ่า...เตื่อนา
"ปู่อาจ๋ารย์หนัด"...เคร่งครัดภาษา...กำเมืองเมินมา...ยากหาเทียบได้
กันอยากเซาะหา...บูจาท่านใกล้...ส่งเสริมนำชัย...ชนะ
งานบุญสนอง...ยึดคลองธรรมะ...ถามหากั๋นได้...เน่อนาย
ปู่หนานเฮานั้น...ฮยังมีแถมหลาย...แต่หนานบ่อดาย...สามห้าเจ๊ดเก้า ๆ
(สามห้าเจ๊ดเก้า หมายถึงบวชสึกมาแล้วเรียกหนานทุกคน...แต่บวชกันเพียง ๓ วัน ๗ วัน ๙ เก้า หรือสิบห้าวันกันเท่านั้น...ยังไม่มีความเชี่ยวชาญ ชำนาญในการที่จะพานำทำพิธีกรรรมทางด้านศาสนาต่าง ๆ ได้)
...
ปู่จ๋ารย์ หรือ ปู่อาจ๋ารย์ คือ ภูมิปัญญาทางด้านศาสนพิธีหรือทางพุทธศาสนาที่มีค่า หายากมากในปัจจุบัน โดยเฉพาะผู้ที่เรียนเขียนอ่านตัวเหนือ หรือตัวเมืองจนชำนาญนั้น ก็ยิ่งจะหายากเข้าไปใหญ่ เพราะระบบการศึกษาในปัจจุบันได้ดึงคนออกนอกชุมชน นอกท้องถิ่นวัฒนธรรมของตน กำเมืองแบบที่ศึกษาเล่าเรียนจึงเริ่มเลือนลางจางหายไป...โรงเรียนก็พยายามที่จะนำท่านต่างๆ เหล่านี้ไปถ่ายทอดให้กับเด็กๆ แต่ผู้ถ่ายทอดไม่มีความสามารถในการถ่ายทอด และผู้เรียนก็ไม่รู้ว่าจะเรียนเพื่อเอาไปใช้ในสถานการณ์ไหน อย่างไร...ทำให้นักเรียนเกิดความเบื่อหน่าย สุดท้ายก็ล้มเลิกกันไป...
...
อยากให้คนเมืองบ้านเรารู้ว่า ยังมีภูมิปัญญาของท่านเหล่านี้ที่ยังคงหลงเหลืออยู่...หากท่านใดสนใจก็ลองเข้าไปสอบถามพูดคุยกับท่านเหล่านี้ได้...ปู่จ๋ารย์นา ท่านก็เคยบอกว่า "มันหาบ่อได้นั่นหนะก่า" หมายถึงหาคนมาสืบทอดความเป็นอาจารย์ของท่านไม่ได้หรือไม่มี...ฝากไว้เท่านี้ก่อนครับผม
...
"พี่หนาน"
6/04/2558
ความเห็น (2)
เป็นบันทึกภูมิปัญญาชาวบ้านที่่น่าสนใจ
บางบันทึกมีภาพให้ชมนะคะ
ขอบคุณมาลัยดอกไม้กำลังใจ และร่วมแสดงความเห็นมากนะครับ...
