ค่ายโครงการส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทักษะนักเรียนอัจฉริยภาพทางด้าน วิทยาศาสตร์–คณิตศาสตร์ โรงเรียนเมืองพลพิทยาคม (1) :มหาชีวาลัยอีสาน

การเรียนการสอนที่เรียนรู้จากประสบการณ์จริง(Experience-Based Learning)

วันที่ 10 มีนาคม 2559 ผู้เขียนเดินทางไปที่มหาชีวาลัยอีสานของพ่อครูบาสุทธินันท์ ปรัชญาพฤทธิ์ อ่านข้อมูลได้ที่นี่ ที่อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ ผู้เขียนเดินทางโดยรถทัวร์ของนครชัยแอร์ การเดินทางสะดวกมาก แต่การจองจากระบบ internet ของบริษัทมีปัญหา ไม่สามารถจองได้ ต้องมาจองที่กรุงเทพฯ ออกจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน เวลาตี 5 มาถึงที่กรุงเทพฯ ได้รถทัวร์เที่ยวเวลา 8.30 น. ผู้เขียนมาถึงตัวเมืองบุรีรัมย์เวลา 14.30 น.ต่อรถตู้ไปที่อำเภอสตึก สมัยก่อนต้องนั่งรถโดยสารประจำทางปัจจุบันมีรถตู้แล้วเดี๋ยวนี้เขาพัฒนาแล้ว 555 หลังจากลงรถตู้ก็ต่อรถมอเตอร์ไซด์เข้าบ้านพ่อครูบาสุทธินันท์ พี่คนขับรถมอเตอร์ไซด์ บอกว่าเคยมาบ้านพ่อครูฯ แต่เอาเข้าจริงๆแกหลง แต่ผู้เขียนจำทางได้ ขำๆ

เจอพ่อครูบาสุทธินันท์กำลังทำคอนโดไก่อยู่พอดีเลย ในภาพพ่อครูบาฯถ่ายรูปสวนกับผู้เขียน 555 อากาศวันที่ 10 มีนาคม 2559 ร้อนมาก แต่ว่าวันรุ่งขึ้นเวลาตอนเช้าอากาศเย็นมากกว่าเดิมประมาณ 8 องศา

พ่อครูบาฯบอกว่าตอนนี้อากาศร้อนมากแต่ผู้เขียนคิดว่า ที่สวนครูบาฯอากาศเย็นกว่าที่อื่น ผู้เขียนใช้เวลาเดินไปดูสวนและเดินชมผักที่ครูบาฯปลูกผักกำลังงามเลย พ่อครูบาฯปลูกผักได้งามมาก ได้ทดลองใช้ผักตบชวา จอกแหน หรือปลูกปนในหญ้าชนิดต่างๆด้วย ที่สำคัญพ่อครูบาฯบอกว่าใส่ถ่านไบโอชาร์ด้วย ถ้าอากาศไม่ร้อนผักคงงามกว่านี้

ผักสลัดของพ่อครูบาฯมีหลายชนิดมาก วันแรกแม่หวีทำแกงขี้เหล็ก และทอดไข่เจียวสารพัดผักเลี้ยงเป็นมื้อเย็น ผู้เขียนว่าจะนอนข้างนอกแต่ว่าไม่สามารถนอนได้อากาศร้อนมากเลยแอบมานอนกลางบ้าน ตอนเช้ามีคุณนุจรี เจตธำรงและน้องต้นกล้ามาที่สวนป่าฯ มาแต่เช้าเลย ผู้เขียนกำลังกวาดรอบๆบริเวณสวนป่าอยู่ เลยไปดูผักเพิ่มตอนเช้า

ฟักทองของพ่อครูบาฯที่ปลูกแบบลอยฟ้า คือไม่ได้ปลูกแบบที่พื้นดินกำลังงาม แต่พ่อครูบาฯได้ปลูกแบบปนในหญ้าด้วย ฟักทองในดงหญ้าก็งามการปลูกผักแบบเกื้อกูลกันได้ผลดีมาก คุณนุจรี เจตธำรงและน้องต้นกล้าสนใจเจ้าเหมียวที่กำลังกินหญ้าตำแยแมว ถ้าใครสามารถนำหญ้าตำแยแมวไปผสมกับอาหารแมวแล้วจดลิขสิทธิ์ไว้ก็น่าสนใจ แมวกินหญ้าตำแยแมว แมวทุกตัวกินหญ้าชนิดนี้แปลกดี

ผู้เขียนพยายามดูไก่ดำที่พยายามออกมาตามทางเดิน พ่อครูบาฯบอกว่ามีไก่ดำแอบออกมา 2 ตัว แถมกำลังคุ้ยต้นผักคะน้าอยู่ด้วย ไก่ดำชนิดนี้ ขนดำ สีดำ กระดูกดำด้วย พ่อครูบาฯบอกว่าไก่ต๊อก ที่เอาไปกกไข่ไม่ยอมออกมาจากฝูงเลย ไก่ต๊อกคิดว่าเป็นพวกเดียวกับไก่ดำไม่ยอมไปอยู่กับพวกไก่ต๊อกอีกเลยแปลกมาก คงเข้าใจว่าไก่ดำเป็นพ่อแม่แน่ๆเลย

ผู้เขียนเองชอบดอกดาหลากำลังสีสวยสดเลย ถ้านำไปทำข้าวยำหรือว่าเอาไปปั่นทำน้ำปั่นดอกดาหลา ผู้เขียนเคยกินนานแล้วอร่อยมากๆแก้ร้อนได้ดีทีเดียว

ตอนรอนักเรียนโรงเรียนเมืองพลพิทยาคม มาถึง ผู้เขียนรอจัดกิจกรรมให้นักเรียน นักเรียนเป็นลูกศิษย์ครูเมย์ จำครูเมย์ได้ไหมครับ ผู้เขียนเจอป้าสอนผู้เชี่ยวชาญปลูกผักเลยเอาเมล็ดแตงไทยที่เอามาจากบ้านฝากป้าสอนปลูก ป้าสอนเก็บดอกฟักทองมาทำอาหาร ปกติ ดอกฟักทองแค่เอามาจิ้มน้ำพริกก็อร่อยแล้วครับ

ผู้เขียนแอบดูบ้านพักคุณLogos น่าอยู่มาก ตอนนี้คุณLogos ป่วยอยู่ไม่นานคงกลับมาทำงานที่นี่เหมือนเดิม

นักเรียนมีทั้งหมด 26 คนชาย 13 หญิง 13 คน มีน้องต้นกล้ามาด้วย รวมทั้งหมด 27 คน ผู้เขียนใช้เกมภาษาอังกฤษให้นักเรียนพยายามพูดภาษาอังกฤษแนะนำตัวเอง และกิจกรรมกลุมสัมพันธ์ด้วย หลังจากนั้นก็แบ่งกลุ่มกลุ่มละ 3 คนแล้วออกไปดูว่าจะทำโครงงานอะไรได้บ้าง โดยพ่อครูบาฯนำชมเองหลังจากที่กินอาหารกลางวันแล้ว

พ่อครูบาฯได้ปล่อยลูกแพะออกมาให้นักเรียนลองอุ้มด้วย แต่นักเรียนบางคนกลัวแพะ 555 โครงานของนักเรียนมีดังนี้คือ

โครงงานที่ 1
โครงงานปลูกผักฤดูแล้ง โดยการเปรียบเทียบวัสดุคลุมแปลง โดยให้กลุ่มที่เลือกกิจกรรมนี้ ทำการทดลองเอา ~
1 จอก
2 ฟางข้าว
3 ใบไม้
4 กาบกล้วย
5 ผักตบชวา

กลุ่มที่ 2
โครงงานเรื่องสัตว์เคี้ยวเอื้อง
กลุ่มนี้จะให้ทำการศึกษาพฤติกรรมของสัตว์ ระหว่าง การเลี้ยงโค กับ การเลี้ยงแพะ จัดให้เข้าไปศึกษาในคอกสัตว์ และติดตามดูสัตว์ในแปลงอาหาร ในช่วงแห้งแล้งอย่างนี้ ดูสิว่า มีผลกระทบด้านใดบ้าง ให้เด็กๆช่วยกันคิดว่าน่าจะหาทางออกในด้านไหนอย่างไรบ้าง กลุ่มนี้จะสนุก เพราะมีลูกแพะเกิดใหม่ กำลังน่ารัก และมีกลุ่มวัววัยรุ่น ที่เจ้าตาหวานเป็นหัวหน้ากลุ่ม กิจกรรมออกแรง ตามคนงานไปตัดยอดไม้ แล้วเอามาเข้าเครื่องสับเลี้ยงวัว เลี้ยงแพะ

กลุ่มที่ 3
ทำโครงงานเรื่องการพัฒนาอาชีพเลี้ยงสัตว์ปีก กลุ่มนี้จะทำการศึกษารูปแบบการเลี้ยงไก่คอนโด การเลี้ยงไก่ในทาวเฮ้าไก่ ร่วมกับ การเลี้ยงปลาและกบ
ศึกษาชนิดของพันธุ์ไก่ เช่น ไก่ดำ ไก่ต๊อก ไก่ป่า ไก่เจ้ สังเกตจุดร่วมและจุดต่างทั้งระบบ เปรียบเทียบกับการเลี้ยงไก่แบบทั่วไป ซึ่งอาจจะอาศัยการค้นคว้าในเน็ตมาประกอบ เปรียบการสร้างบ้านไก่ของฝรั่ง กับการสร้างบ้านไก่ของสวนป่า แล้วรายงานข้อมูลเปรียบเทียบ

กลุ่มที่ 4
ศึกษาเรื่องระบบน้ำแต่ละชนิด
เช่น น้ำหยด น้ำสปริงเกอร์ น้ำหัวพ่นชนิดต่างๆ ว่าแต่ละระบบมีความแตกต่าง และมีความเหมาะสมอย่างไร สะท้อนเรื่องปัญหาของน้ำในสภาพการณ์ต่างๆ ทั้งในวงกว้าง และวงแคบของที่นี่

มีอาจารย์ร่วมกำกับคอยเป็นพี่เลี้ยง กลุ่มละ 1 คน

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมเผื่อเลือกอีก เช่น
เรื่องโซล่าร์เซลล์
เรื่องไบโอชาร์
เรื่องการเลี้ยงปลาในบ่อซีเมนต์
เรื่องการเก็บเมล็ดไม้ป่าและเพาะชำกล้าไม้
เรื่องปลูกหญ้าเลี้ยงสัตว์ชนิดต่างๆ
เรื่องการออกไปฝึกการทำบ้านดิน
เรื่องการทำอาหาร
เรื่องน้ำสมุนไพรจากลูกเชอรี่
เรื่องน้ำสมุนไพรชนิดต่างๆในสวนป่า
เรื่องพันธุ์ไม้ป่าของพื้นถิ่นอีสาน

พ่อครูบาสุทธินันท์ ช่วยวางโครงงานให้แก่นักเรียน แต่ให้นักเรียนคิดเองว่าจะทำอะไร นักเรียนจะได้ปฏิบัติจริง เช่นโครงงานที่ 1 นักเรียนจะใช้ จอก
ฟางข้าว ใบไม้ กาบกล้วยและ ผักตบชวา ปลูกพืชจริงๆเป็นต้น

นักเรียนได้ช่วยกันระดมความคิดว่าได้เรียนรู้อะไรบ้างจากการเรียนรู้วันนี้เป็น การสะท้อนความคิด(Reflection) หรือในด้านการจัดการเรียนรู้เราเรียกว่าเป็น (After Action Review) หรือเรียกย่อๆว่า AAR

นักเรียนทั้งหมดได้ลองทำ Origami และเตรียมนำเสนอ โครงร่างโครงงาน เพื่อวันรุ่งขึ้นจะได้ทดลองทำโครงงานเลย

ตอนนักเรียนโรงเรียนเมืองพลพิทยาคมนำเสนอโครงงาน มีหลายกลุ่มนำเสนอได้ดี

ผู้เขียน พ่อครูบาฯ และทีมครูพี่เลี้ยงชอบการนำเสนอของนักเรียนกลุ่มสุดท้าย ที่เป็นการนำเสนอโครงร่างโครงงานผ่านการแสดงละคร ซึ่งนำเสนอได้น่าสนใจทุกๆคนชื่นชมมาก พ่อครูบาฯและทีมครูพี่เลี้ยงให้ความคิดเห็นและจะให้นักเรียนทดลองทำโครงงานเลยในวันรุ่งขึ้น ผู้เขียนสนใจโครงงานที่นักเรียนจะใช้สมุนไพรมาทำอาหารคือทำปลาช่อนลุยสวน โดยใช้สมุนไพรหลายๆประเภท แล้วจะเขียนให้อ่านอีกนะครับ ขอบคุณมากครับที่เข้ามาอ่าน...

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

น่าอยู่ น่าใช้เป็นต้นแบบอย่างยิ่ง ขอบคุณที่พามาชมค่ะ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับ

-พักผ่อน ๆ นะครับ

-เห็นแบบนี้แล้วเย็นตา..เย็นใจ...

-หากมีโอกาสคงได้ไปเยือนสักครา...

-ชอบเล้าไก่ อิๆ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณพี่ใหญ่มากครับ

กำลังเขียนเพิ่มเลยครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณคุณเพชรมากๆครับ

ชอบไก่เหมือนกันเลยนะครับ

[นุจรี เจตธำรง]

ดร.ขจิต แบ่งปันภาพสวยๆ ข้อความน่ารักๆ ได้โดนใจมากเลยค่ะ ขยันเหมือนพ่อครูเลย เร็ว กระชับ ฉับไวคิดถึงทุกคนนะคะและคงคิดถึงค่ายนี้ไปอีกนานแสนนาน อิอิ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณคุณนุจรีมากครับ ยังเขียนไม่จบเลยครับ

ดีใจที่ได้พบ

คงมีโอกาสพบกันอีกครับ

[ทิมดาบ]

ความรู้ใหม่ครับ ว่าแมวที่นี้เป็นมังสวิรัติ อาจารย์มอบสิ่งดี ๆ ให้กับเด็ก ๆ อีกแล้ว และได้ไปที่อาจารย์ชอบ หลายสิ่ง เช่น ปลูกผัก สอนเด็ก ท่านครูบา..............สุดยอดครับ

[เทียนน้อย]

สวัสดีค่ะอ.ขจิต ตามบันทึกมาค่ะ

ขอบพระคุณอาจารย์อย่างสูงที่เมตตาเราชาวเมืองพลพิทยาคม

ให้ความรู้ จัดกระบวนการเรียนรู้

ที่่จะร่วมด้วยช่วยกันพัมนาเด็กๆ อนาคตของชาติต่อไป

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณคุณทิมดาบ

ไม่ได้เป็นมังสวิรัติครับ

แต่ว่า เป็นหญ้าที่แมวชอบ

ให้ครั้งใด

แมวต้องกินครับ

แปลกไหมครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณครูเทียนน้อยด้วยความยินดีครับ

แหมมาได้ด้วย

ติ่นเต้นๆๆ

พ่อครูฯขายแล้ว

คงได้รอจัดคิวไวๆนี้ 555

[เทียนน้อย]

ขายกิโลละเท่าไหร่ดีค่ะ จะได้เพิ่มนำ้หนักตัว อิอิ

[ขจิต ฝอยทอง]

555

ไม่ต้องเพิ่มแล้ว

เดียวขายไม่ได้

555

[วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--]

วาดหวังไว้คงมีโอกาสเยือนถิ่นพ่อครูบา

ไปศึกษาบุรีมย์ โมเดล

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณบังมากครับ

อยากไปพัทลุง

คาดว่าคงได้แวะไปเยี่ยมบังครับ

เย้ๆๆ

[Wasawat Deemarn]

ว้าว +++

[อร วรรณดา]

"นับเป็นความรู้ใหม่ น้ำปั่นดอกดาหลาแก้ร้อนในได้"

ขอบคุณนะคะ

[ธิ]

น่าสนใจมากค่ะ เคยดูพ่อครูบาใน CD นานมากแล้ว

พ่อครูบา ต้นแบบ .... ความดีงามจากการทำจริง

นักเรียนเรียนรู้จากของจริง ลงมือทำจริง

และจัดกระบวนการเรียนรู้ โดยผู้เจนจัดจริง .... ฮิ้ว ๆ

ฝากดอกไม้ให้กำลังใจค่ะ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณอาจารย์วัสมากครับ

สบายดีนะครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณมากครับ

ครูอรแก้ร้อนครับ

ไม่ได้แก้ร้อนใน 555

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณคุรหมอธิมากครับ

จะให้ดูดอกไม้หรือคนครับ

555555

[Dr. Ple]

ชอบนี้จังเลยค่ะ .... ปลูกเก่งมากๆ นะคะ

[ขจิต ฝอยทอง]

ขอบคุณพี่เปิ้ล

พ่อครูบาฯ มืออาชีพเลยครับ

555