เพาะเมล็ดฟักข้าวให้ขึ้นเร็วโดยนำเปลือกออกจากเมล็ด

เมล็ดฟักข้าวที่แก่ มีหลายวิธีที่จะเพาะให้ขึ้น เช่น เพาะเช่นเดียวกับเมล็ดพืชอื่นๆ แช่น้ำ 1 คืนก่อนนำไปเพาะ แช่น้ำอุ่นแล้วเพาะในทราย ตัดหัวท้ายเปลือก ออกก่อนเพาะ ฯ ซึ่งเคยได้ทดลองแบบแช่น้ำเพาะแบบเมล็ดพืชอื่น ก็ไม่ค่อยจะขึ้น นานวันขึ้นหรือไม่ขึ้นต้นใหม่เลย

จึงได้ทดลองนำเมล็ดฟักข้าวจากลูกที่แก่สุกงอมเมล็ดจมน้ำ ค่อยๆนำเปลือกออกโดยใช้ฟันกันด้านข้างของเปลือกเมล็ดฟักข้าวเบาๆ เหมือนกับการนำเมล็ดแตงโมออกจากเปลือกดำๆ ที่หลายๆคนเรียกใช้ฟันแทะเปลือกออก หรือใช้คีบหนีบเบาๆ เปลือกของเมล็ดข้าวเวลาเรามองดูเหมือนจะแข็ง จริงๆแล้วเปลือกกรอบไม่ว่าจะเปลือกสดๆหรือสุกด้วยความร้อน นำออกง่าย เมื่อนำเมล็ดฟักข้าวออกจากเปลือกแล้วนำไปเพาะในดินจุดที่เราต้องการให้ต้นฟักข้าวเลื้อยเกาะเมื่อต้นโตขึ้น หรือจะเพาะในถุงในกระถางฯตามสะดวกใช้ดินทั่วไป รดน้ำให้เปียกชุ่มพอดี ก็จะขึ้นได้เร็ว

2 ต้นในภาพนี้ ได้เพาะไว้ก่อนเดินทางกลับเชียงใหม่ 30 มีค.58 เพาะไว้เมื่อวันที่ 28 มีค..58 ซึ่งเพาะไว้รอบโคนต้นพญาสัตตบรรณ ที่เดิมก็อยู่อย่างโดดเดี่ยวต้นสูงขึ้นก็โดนตัดหลายครั้งก็งามขึ้นเร็วจนกระทั่งดึงจับเถาต้นฟักข้าวให้มาเกาะเลื้อยบนต้นพญาสัตตบรรณกลับบ้านแม่ก็พบว่าเป็นต้นฟักข้าวต้นตัวผู้เลื้อยปกคลุมทั้งต้น ออกดอกสวยงาม จนได้นำเมล็ดฟักข้าวจากบ้านเชียงใหม่ไป แล้วลองเพาะไว้รอบโคนต้นหวังให้เลื้อยแทนต้นตัวผู้

ฟักข้าวตัวผู้ปกคลุมต้นพญยสัตบรรณช่วงเดือน มีค.58

พอได้กลับบ้านแม่ไปอีกครั้งเมื่อวันที่ 9 - 19 พค.58 ที่ผ่านมานี้ก็ได้เห็นว่าฟักข้าวขึ้น 4 ต้นๆ ตัวเมียทั้งหมด แต่โตงามไม่ได้เท่าที่ควรเพาะไม่โดดแดด เพราะไปครั้งนี้ปกคลุมมากจนไม่เห็นใบพญาสัตตบรรณ จึงได้ตัดสินใจตัดต้นตัวผู้ทิ้งเพราะอยู่สูงเก็บยอด ใบอ่อนไม่ถึง รวมทั้งตัดต้นพญาสัตบรรณให้เตี้ยลงก่อนฟักข้าวต้นตัวเมียจะปกคลุมเช่นเดียวกับต้นตัวผู้

ฟักข้าว 2 ต้นปกคลุมต้นมะเขือพวงค่ะ

ส่วนต้นเดิมที่ปลูกไว้ที่บ้านแม่ครั้งแรก 2 ต้นนั้น ต้นตัวผู้ก็ปกคลุมต้นตัวเมียใบมากลูกก็มีน้อย ได้แต่เก็บยอด ใบอ่อน มาผัด ต้มจิ้มน้ำพริก และเด็ดให้บ้านที่ชอบกิน กลับไปจึงได้เคลียโคนต้น ที่ปลูกมาหลายปีดูว่าเกิดอะไรขึ้นกับต้นตัวเมีย จึงไม่ค่อยมีลูก พบโคนใหญ่ เถาแห้งไม่แตกยอดยาว อาจจะไม่ค่อยได้แดด ส่วนเถาที่เลื้อยออกไปก็โดนใบของตัวผู้คลุมหมด จึงตั้งไม้ทำที่เลื้อยไว้ ก็ลุ้นว่าจะแตกยอดงามได้อีกหรือไม่ ซึ่งจากการสังเกต ต้นตัวผู้ที่อยู่คู่กันกับต้นตัวเมียนั้นก็ไม่เป็นต้นกระเทยที่ออกลูกมีแต่ดอกเท่านั้น

ดอกฟักข้าวต้นตัวผู้ สวยไหมค่ะ

ยอดอ่อนๆอร่อยมากค่ะ

ลวก/ต้ม แค่พอสุกนะคะ จื้มน้ำพริกอร่อยมากค่ะ

ไม่ว่าจะต้นตัวผู้หรือต้นตัวเมีย ยอดใบอ่อนมีประโยชน์ และอร่อยโดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวาน ซึ่งมีสรรพคุณลดน้ำตาลในเลือดได้ปลูกไว้สักต้นนะคะ ผักพื้นบ้านไม้เถายืนต้นที่เมื่อได้แดดแล้วแข็งแรงโตงามไวมาก

ดอกฟักข้าวต้นตัวเมียบ้านเชียงใหม่

อ่านชมเรื่องฟักข้าวเพิ่มได้ที่บันทึกนี้นะคะ

https://www.gotoknow.org/posts/581411

ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี

วันศุกร์ที่ ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ ๒๕๕๘

[ทิมดาบ]

อยากปลูกพี่ดา เพิ่งรู้ว่ายอดทานได้ คิดถึงพี่ดาครับ