ดอกเข็ม เราจะคิดถึงเสมอเมื่อได้ทราบว่า เป็นวันไหว้ครู ของแต่ละโรงเรียน คงจำกันได้ดีนะคะ ตอนเราเป็นเด็กนักเรียน คงได้นำไปไหว้ครูกันบ้าง นอกจากพานคู่ที่ผู้ชายถือ และผู้หญิงถือ ห้องละ 2 พานแล้วทุกคนก็จะมีกรวยดอกไม้ธูปเทียนหรือทำเป็นกำที่พอถือได้ถือไว้ด้วย ในกรวยใบตองหรือที่เรากำไว้นั้นมีอะไรบ้างพอจะจำกันได้ไหมค่ะ ก็จะมี หญ้าแพรก ดอกเข็ม ดอกมะเขือ แต่เดี๋ยวนี้หลักๆที่กล่าวคงมีกันไม่ครบ ดอกเข็มดูจะหาได้ง่ายที่สุดในปัจจุบันนี้เพราะปลูกเป็นไม้ประดับ ริมถนน เกาะกลางถนน ริมรั้ว สวนสาธารณะ ฯ ก็จะนิยมปลูกต้นเข็มดอกสีแดง ซึ่งเดี๋ยวนี้มีพันธุ์ต้นเล็กใบเล็กที่ควบคุมกิ่งก้านได้ง่ายกว่าเข็มต้นสูงใบใหญ่
ที่บ้านสุพรรณปลูกเข็ม เหลือง แดงไว้นานหลายปีแล้ว เวลากลับบ้านก็ไปตัดแต่งพอประมาณ ครั้งหลังนี้โดนหนอนแก้วอยู่ใต้ใบต่อยเสียหลายที่ๆต้นสีเหลืองตัดกิ่งมากกว่าสีแดง ดีที่มีต้นตำลึงเลื้อยรวมอยู่ด้วยพอโดนหนอนแก้วตัวเขียวต่อยก็ขยี้ใบตำลึงทาทันทีก็หายเจ็บจิ๊ดเร็วขึ้น
เข็มแดง มีสรรพคุณในด้านยาสมุนไพรโบราณด้วยนะคะ ปกติเราจะกินน้ำหวานที่โคนดอก ใครเคยลองบ้างค่ะ เข็มแดงที่บ้านเชียงใหม่ก็มีปลูกไว้ที่บ้านสวนดอก ลูกๆตอนเด็กๆได้ใช้ไหว้ครูหลายปี เดี๋ยวนี้ไม่ได้ใช้ก็เป็นต้นไม้ประดับออกดอกตลอดปีสวยงามหน้าบ้าน
เข็มแคระใบเล็กเป็นอีกต้นไม้ที่ผู้ชื่นชอบไม้บอนไซจะนำมาปลูกเลี้ยงเป็นไม้บอนไซได้อย่างสวยงามโดดเด่นเพราะมีดอกด้วย https://www.gotoknow.org/posts/551833
เข็มแดง
สรรพคุณ
ราก รสเย็นหวาน แก้บวม แก้โรคตา แก้เสมหะ และกำเดา บำรุงไฟธาตุ
(ขอบคุณสรรพคุณเข็มแดงจากหนังสารานุกรมสมุนไพร รวมรักเภสัชกรรมไทยโดยวุฒิ วุฒิธรรมเวช)
ส่วนใหญ่แล้วเราปลูกต้นไม้ประดับฯ ไม่ว่าจะไม้ล้มลุกหรือยืนต้น ก็เพื่อประดับจริงๆไม่นำดอกใบหรือส่วนอื่นๆที่เป็นยารักษาโรคได้มาใช้กัน นึกถึงแต่ยาเม็ดยาในขวด ยาน้ำ ฯ กันก่อนเสมอ ทั้งที่มีของดีอยู่ในบริเวณบ้าน แต่การที่เราจะขุดดินเพื่อนำส่วนรากมาใช้ก็คงจะไม่ค่อยทำกัน กลัวต้นไม้ตาย สมุนไพรต่างๆที่เป็นยามีสรรพคูณได้ผลดีนั้น ส่วนใหญ่ก็อยู่ที่รากเสียด้วย บางชนิดที่หายากต้นใหญ่ก็โค่นล้มเพื่อต้องการรากมาทำยาเพื่อรักษาโรคหรือนำไปขายเพื่อเป็นรายได้ก็มี แต่ถ้าปลูกไว้หลายต้น แตกกอ ฯ ก็แบ่งมาทำยาได้นะคะ
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี
วันอาทิตย์ที่ ๑๖ พฤศจิกายน พ.ศ ๒๕๕๗
สวย เย็นตา มีความสุขจัง