จากโดมความร้อน..ถึง..ต้นตาลล้านต้นเมืองเพชร?
"ปรากฏการณ์โดมความร้อน" หรือ "เกาะความร้อนเมือง" (Urban Heat Island: UHI) คือ ปรากฏการณ์ที่พื้นที่ในมหานคร...เช่นกรุงเทพฯ ...มีอุณหภูมิสูงกว่าบริเวณโดยรอบอย่างมีนัย ความแตกต่างของอุณหภูมิที่สูงกว่า ดังกล่าว จะชัดเจนในตอนกลางคืนมากกว่าตอนกลางวัน ในฤดูหนาวมากกว่าฤดูร้อน และเมื่อไม่มีลมหรือมีลมพัดอ่อน
สาเหตุสำคัญ
คือการเปลี่ยนแปลงพื้นผิวของแผ่นดินที่เกิดจากการพัฒนาเมือง
ซึ่งใช้วัสดุที่ทำให้เกิดการสะสมความร้อน
ประกอบกับความร้อนที่ปล่อยออกมาจากการใช้พลังงานตามอาคารสถานที่ต่างๆ ขณะเดียวกัน ความสมดุลของพลังงานยังถูกกระทบจากการขาดพืชพรรณที่จะช่วยให้เย็นลงจากการคายน้ำของต้นไม้
และมลภาวะในรูปแบบต่างๆ ก็มีส่วนเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของบรรยากาศด้วยเช่นกันนะคะ
แนวทางแก้ไขผลกระทบจากโดมความร้อน ดร.สธน ดร.สธร วิจารณ์วรรณลักษณ์ อาจารย์ประจำภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แนะว่า ควรทำเช่นเดียวกับแนวทางการลดโลกร้อน แนวทางการปฏิบัติก็ค่อนข้างชัดเจน คือ
1. การลดใช้พลังงานโดยการเปิดแอร์ให้น้อยลง
2. การลดใช้รถยนต์ส่วนตัวหันมาใช้บริการรถโดยสารสาธารณะมากขึ้น
3. การเพิ่มพื้นที่สีเขียวในกรุงเทพฯ ให้มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการปลูกต้นไม้ใหญ่ และการปรับปรุงดาดฟ้าอาคารสูงให้เป็นสวนสาธารณะขนาดย่อมๆ
4. การออกแบบอาคารควรต้องคำนึงถึงการดูดซับความร้อนและระวังการก่อสร้างตึกที่ทำจากกระจก เพราะ ...เป็นตัวสะท้อนความร้อนออกภายนอก
มีงานวิจัย แสดงให้เห็นว่า มีความสัมพันธ์ระหว่างอุณหภูมิที่สุดโต่งและการตายในสหรัฐ โดยรายงานชื่อ "โครงการว่าด้วยสุขภาพที่ได้รับผล กระทบจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมของโลก" ของมหาวิทยาลัย จอนส์ ฮอปกินส์ (JHU) พบว่า ความร้อนมักเพิ่มความเสี่ยงในการเสียชีวิตมากในเมืองที่อยู่ในเส้นละติจูดปานกลาง และละติจูดสูงที่มีความผันผวนของอุณหภูมิมากตัวอย่างเช่น เมื่อนครชิคาโกและนิวยอร์ก ประสบกับภาวะอุณหภูมิในฤดูร้อนสูงผิดปกติ ความเจ็บป่วยและการเสียชีวิตสามารถคาดได้ว่าจะสูงตามไปด้วย.... ตรงข้ามกับประเทศที่ไม่มีการผันผวนของอุณหภูมิตลอดปีมาก จะมีความเสี่ยงด้านสุขภาพจากคลื่นความร้อนของสาธารณชนน้อยกว่า
งานวิจัยของ JHU แสดงให้เห็นด้วยว่า ประชากรของเมืองในตอนใต้ของสหรัฐ
เช่น ไมอามี่ ซึ่งคุ้นกับสภาวะอากาศร้อนจะประสบปัญหาน้อยกว่า .... ผลต่อเนื่องอีกประการหนึ่งของ ปรากฏการณ์โดมความร้อน
ได้แก่ การเพิ่มความสิ้นเปลืองพลังงานสำหรับเครื่องปรับอากาศและตู้เย็น
รวมถึงมีผลกระทบต่อการอุตุนิยมท้องถิ่น ทั้งการเปลี่ยนรูปแบบของลมประจำถิ่น
การเกิดเมฆ หมอก ความชื้น และ อัตราของหยาดน้ำฟ้า อันได้แก่ ฝน หิมะ น้ำค้าง ฯลฯ ผลกระทบจาก ... ปรากฏการณ์โดมความร้อน ....
ในทางสถาปัตยกรรมยังมีแนวคิด "สถาปัตยกรรมสีเขียว" ซึ่งมีองค์ประกอบหลัก 3 ส่วนคือ
1. การออกแบบให้ตอบสนองต่อสภาพอากาศ
2. จัดวางพื้นที่ใช้สอยอาคารตามทิศทางแดด ทิศทางลมตามธรรมชาติ
3. เลือกใช้วัสดุก่อสร้างพื้นถิ่น
การรักษาภาวะน่าอยู่น่าสบาย ทั้งในเชิง อุณหภูมิ แสงสว่าง เสียง และคุณภาพอากาศในอาคารให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
เราสามารถช่วยกันลดโลกร้อน ได้หลายวิธี หลักๆก็เห็นจะเป็นการใช้พลังงานอย่างคุ้มค่าและประหยัด เพราะว่าพลังงานที่พวกเราใช้กันอยู่ทุกวันนี้กว่าจะมาถึงให้เราได้ใช้นั้น ต้องผ่านกระบวนการขั้นตอนในการผลิตมากมาย และแต่ละขั้นตอนก็จะทำให้เกิดก๊าซเรือนกระจกขึ้นมา เพราะฉะนั้นการลดใช้พลังงานก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะ ช่วยลดภาวะโลกร้อน ได้เช่น
- การปิดไฟเมื่อไม่ได้ใช้
- การใช้น้ำอย่างประหยัด
- การใช้จักรยานแทนรถยนต์ในการเดินทางใกล้ๆ
- การปลูกต้นไม้ก็เป็นวิธีหนึ่งที่จะ ...“ช่วยลดภาวะโลกร้อน”
ขอจบเพียงเท่านี้ก่อนนะคะ ... ปิดราชการ 4 วัน ผู้เขียนจะ ทำบุญเนื่องในวัน อาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษา .... ผู้เขียนจะไปช่วยชาวบ้านลาดปลูกต้นตาล..... ในโครงการ... อนุรักษ์และปลูกต้นตาลล้านต้นของท่านผู้ว่าฯ เมืองเพชรบุรี นะคะ
ขอบคุณท่านมากค่ะ ที่ให้เกียรติอ่านบทความนี้
ความเห็น (13)
เรียนคุณหมอเปิ้น โครงการตาลล้านต้น น่าสนใจ หากอยู่ไกล้คงไม่พลาดโอกาสปลูกตาล
ธำรงไว้ หวานเหมือนน้ำตาลเมืองเพชร
สวัสดีครับ Dr. ple
ผมมีโอกาสนำต้นตาลไปปลูกไว้ที่ทุ่งนา พอไปดูอีกทีไม่มีแล้ว...อยากปลูกอีก
ขอบคุณค่ะสำหรับเรื่องราวโดมความร้อน เสียดายที่พลาดโอกาสทั้งปลูกต้นตาลและโกงกาง ส่งใจไปช่วยก็แล้วกันค่ะ
อยากไปปลูกต้นตาลด้วย ฝากปลูกด้วย 1 ต้นนะคะ ขอบคุณโดมความร้อนมากค่ะ
น่าสนใจมากเลยครับ ไปปลูกต้นตาลด้วยเป็นต้นไม้พื้นเมืองของเพชรบุรีที่ควรช่วยกันปลูกให้มากๆครับ
สวัสดีค่ะคุณหมอ...ขอเป็นกำลังใจให้กิจกรรมดีๆค่ะ ต้นตาลเพาะยากกว่าผักหวานอีกนะคะเคยเพาะแต่ไม่งอกค่ะแถวๆบ้านไม่ค่อยมีแล้วค่ะถูกตัดมากกว่าปลูก
ขอบคุณค่ะ
Congratulations for being to first health professional I know ('oersonally') who comes out and suggests looking after our environment as a 'prescription' for our health problems. I support your call. But I don't have toddy palms around where I live. I will plant a few more trees any way ;-)
Would you also prescribe 'exercises' (instead of drugs) for some of our common health problems?
สวัสดีค่ะDr. Ple ...ขอเป็นกำลังใจนะคะ...ประโยชน์ของต้นตาล เป็นต้นไม้คู่บ้านคู่เมืองเพชรบุรี ที่แข็งแรงมีอายุยืน สามารถทนแล้ง ทนฝน และกระแสลมร้อนหนาวตามสภาพดินฟ้าอากาศได้เป็นอย่างดี ไม่ต้องบำรุงรักษามากนัก นอกจากต้นตาลจะให้ประโยชน์ในการทำน้ำตาลโตนดแล้ว ส่วนต่าง ๆ ของต้นตาลยังนำมาใช้ประโยชน์ได้ทั้งต้นก็ว่าได้นะคะ...ขอบคุณค่ะ
พูดถึงต้นตาลทีไรแล้ว รู้สึกเศร้าใจ เพราะ แถบบ้านครูอิง
มีต้นตาลยืนต้นตายมากมาย เนื่องจากได้รับผลกระทบจากการทำนากุ้ง
ขับรถผ่านละแวกนั้นทีไร ก็อดใจหายไม่ได้จริง ๆ ค่ะ
ชื่นชม โครงการอนุรักษ์และปลูกต้นตาลล้านต้นของท่านผู้่ว่าฯ จริง ๆ ค่ะ
โครงการดีจังค่ะพี่เปิ้น...ฝากใจช่วยปลูกนะคะ วันหยุดนี้มีเวลาว่าง คงได้ปลูกต้นไม้ที่บ้านเพิ่มอีก ช่วย ๆ กันนะคะ
.... ขอบคุณ พี่ๆ ..เพื่อนๆ .. และน้องๆ ...ทุกๆ ท่านที่เข้ามาอ่าน...และมี Comment ให้ผู้เขียน นะคะ ..... โครงการ อนุรักษ์และปลูกต้นตาลล้านต้น ของท่านผู้่ว่าฯ ..... มีประโยชน์และตรงกับความต้องการของคนเมืองเพชรจริงๆ ค่ะ.....แต่ปัญหาก็อยู่ที่
1. การเพาะจาวตาล (ยากมาก)
2. การปลูก....ใช้เวลานาน..กว่าจะให้ผลผลิต (ตั้งแต่รากตาล..จนถึง..ออกลูกตาล)
ขอบคุณทุกท่านค่ะค่ะ
คิดถึงขนมเมืองเพชรนะคะ เป็นเอกลักษณ์จริงๆ ค่ะ ผลิตผลจากต้นตาล
-เห็นภาพต้นตาลแล้วสวยงามมาก....เสียดายถ้าอยู่ใกล้ ๆ จะไปร่วมปลูกต้นตาลด้วย......