ค่านิยมที่สมสั่ง ถึงเวลาที่สั่งสมค่านิยมใหม่(ค่านิยมกลับทาง)
ค่านิยม (Values) คำนี้มาได้ยินในตอนที่มานั่งทำงานในศูนย์คุณภาพของ โรงพยาบาลปากพะยูน อาจารย์หลายท่าน ยกคำนี้มาเอ่ยอ้าง ทำให้ต้องไปค้นหาค่านิยมในองค์กร ผู้เขียนตามไปดูว่าค่านิยมมีความสำคัญอย่างไรในกูเกิ้ล มีนิยามความหมายค่านิยมไว้มากมาย แต่โดนใจนิยามนี้บอกว่า
ค่านิยม หมายถึง “ความคิด ความเชื่อ อุดมการณ์หรือพฤติกรรมที่มีลักษณะถาวรซึ่งบุคคลหรือกลุ่มบุคคลในสังคม โดยเฉพาะข้าราชการยึดถือ นำมาปฏิบัติในหน้าที่ ราชการหรือในการดำเนินชีวิต(วิรัช วิรัชนิภาวรรณ (2547, หน้า 31)
ผู้เขียน ชอบหนังตลุง รูปหนังที่แสดงเป็น นายพล เป็นท่านเศรษฐี ล้วนแต่มี หัวล้าน ท้องป่อง ผู้เขียนจึงคิดว่า"หัวล้านพุงป่อง คือสัญลักษณ์ของคนรวย"เป็นค่านิยม
มาถึงเป็นวัยรุ่น เห็นพฤติกรรมลูกกำหนัน* หลานผู้ใหญ่ ลูกชายเถ้าแก่ ล้วนแต่" พกปืน มีม้าขี่ และจีบสาวเก่ง ผู้เขียนก็คิดเอาว่า
เขม้า บ้าหญิง ยิงปืน*คือค่านิยม
และประเภทที่
กินเหล้าทีไห ใถนาทีงาน ขึ้นศาลปีหน
คือความเป็นค่านิยมของลูกผู้ชาย
ต่อมาเห็นคนที่เป็นโฆษกในงานต่างๆ มีคนชื่นชอบ มีคนเอาข้าวเหล้ายาปลาปิ้งมาให้บริการอย่างดี พูดอย่างเดียวใช้คนทั้งงานได้ แต่ตัวเองไม่ต้องเหนื่อย ประเภท
"เสียงดัง หน้าแดง แรงไม่ออก"
เป็นค่านิยมว่าพูดเก่งใช้เพื่อนเป็นไม่ต้องเหนื่อย
ผู้หญิง เสน่ห์ของความเป็นแม่บ้านที่ทำให้สามีรัก คือเสน่ห์ปลายจวัก เป็นค่านิยม แต่ค่านิยมแม่บ้านในปัจจุบัน พวกเธอมีค่านิยมใหม่ว่า
" เสน่ห์ปลายจวัก ไม่ต้องตัก ไม่ต้องปรุง ซื้อแกงถุงมากินจะได้สิ้นชีพเร็วขึ้น" คือค่านิยม
ที่ภาคใต้ในงานศพของผู้มีอันจะกิน เจ้าภาพมีค่านิยมว่า
" หนังดี วัวพี เหล้าพอ"*
ซึ่งในประเด็นนี้ คนทำงานชุมชน มีการคิดใหม่ นำความคิดมานั่งคุยกัน เพื่อสร้างค่านิยมใหม่ในงานศพ ว่า จะต้องมีงานศพที่เจ้างานไม่ต้องจัดแบบ หนังดี วัวพี เหล้าพอ แต่จะต้องหันมาจัดเลี้ยงงานศพแบบ บุพเฟ่ คือบริการตัวเอง และจัดการชามช้อนตัวเองด้วย ซึ่งหากทำได้อย่างนี้ก็จะเป็นการกลับทางสั่งสมค่านิยมใหม่ในงานเลี้ยงงานศพทีไม่เป็นภาระกับเจ้าภาพและลูกหลาน
(*กำหนัน = กำนัน
* เขม้า บ้าหญิง ยิงปืน =ขี้ม้า จีบสาวพกปืน
* หนังดี วัวพี เหล้าพอ งานศพไหน จัดงานศพแล้ว เชิญหนังพร้อมน้อยมาแสดง ถือว่า หนังดีในยุค ปัจจุบันต้องเป็นตลุงน้องเดี่ยว
วัวพี เหล้าพอ ในความหมายเลี้ยงอย่างดี กับข้าวเหล้ายาไม่อั้นไม่มีหมด)
ความเห็น (13)
สวัสดียามบ่ายค่ะบัง
แหม...ชอบทุกค่านิยมเลยนะคะ ที่นำมาแสดงไว้ ชวนให้คิดตาม ว่าเออ น่ะ บางค่านิยมเปลี่ยนไปจริงๆ บางสิ่งบางอย่างก็น่าเป็นห่วง มีโอกาสที่ทำให้ค่านิยมขององค์กรและสังคมเปลี่ยนไปด้วย เอาให้ร่วมสมัยหน่อยเรียกเสียใหม่ว่า สั่งสม "ค่านิยมกลับทาง" น่าจะดีนะค่ะบัง???
ค่านิยม แบบภาษาใต้ ไม่ค่อยได้ยินจากที่ไหนนัก ต้องเรียนรู้จาก กูรู บังวอญ่านี่หล่ะ ไม่ว่าจะเป็นในวิถีชีวิต หนังลุง พฤติกรรมชาย/หญิง ผู้มีอันจะกินและอื่นๆ ครบครันเชียวค่ะบัง
ว่าแต่ว่า " กินเหล้าทีไห ไถนาทีงาน ขึ้นศาลปีหน " คือค่านิยมของลูกผู้ชาย หากจะเพิ่มคำต่อไปว่า "ลูกผู้ชายปักษ์ใต้ด้วยไหม๊ค่ะบัง?? กินเหล้าทีละไห แล้วจะไถนาไหวหรือค่ะ ได้สักงานก็โอเค..นะค่ะบัง?? อืมม์ค่านิยมจาก..."แอลกอฮอล์ - งาน-ศาล" รู้สึกเป็นค่านิยม ที่มีผลต่อเนื่องกันนะค่ะบัง :-))
เรียนอาจารย์ ขวัญ
"กินเหล้าทีละไห ไนาที่ละงาน ขึ้นศาลปีละหน "มีหมายหมายว่า กินเหล้าเก่ง แต่ทำงานไม่เอาไหน ชอบระรานชาวบ้านขึ้นศาลทุกปี
อีกค่านิยม"เรื่องกินเรื่องอยู่ ใครไม่สู้พ่อ เรื่องพายเรื่องถ่อพ่อไม่สู้ใคร"
"ไม่แท่งไม่ทั่งนั่งรุ่ง พอแกงพรุ่งฉวยชามพลามเลย "
"ทืบดินไม่แล่น แต้นไม่บิน กินไม่เซ่อ "ค่านิยมทางลบ
ส่วนค่านิยมทางบวก ลูกสาวพ่อหุงข้าวสวยเหมือนนึ่ง ลูกบ่าวพ่อคนหนึ่งถากไม้เหมือนหมาเลีย (มีฝีมือ ถากไม้สวยลื่น ปานหมาเลีย เกลี้ยงผาว)
ขอบคุณดอกไม้จากคุณ Yong, แล้วจะแวะไปเยี่ยมบันทึกท่าน
" เสน่ห์ปลายจวัก ไม่ต้องตัก ไม่ต้องปรุง ซื้อแกงถุงมากินจะได้สิ้นชีพเร็วขึ้น" คือค่านิยม
- เข้าท่า เข้าท่า ขอยืมไปใช้บ้างได้ไหมจ๊ะลุงวอ อิ อิ
ในชนบท งานศพไทย ๆ ก็น่าจะพอๆกันทุกภาค ในตัวเมืองใหญ่ พระสวดเสร็จแจกของว่างคนละกล่อง ก็จบ นอกจากคนใกล้ชิด เหล้า การพนัน ก็จะเห็นแอบ ๆ กัน นี่กรณีตั้งศพที่วัด หากตั้งศพที่บ้านก็มให้เห็นอยู่บ้างครับ
สุขสันต์วันเกิดนะคะ
สวัสดีครับคุณ มะเดื่อ ....ไม่สงวนลิขสิทธิ์ครับ ค่านิยมนี้กระเทาะให้ฟังในการทำเวที ศพค. (ศูนย์พัฒนาครอบครัว) เก็บข้อมูลครัวเรือนในชุมชน 1324 ครอบครัว ซื้อแกงถุงกิน เกินห้าสิบเปอร์เซ็นต์ ปีหนึ่ง สองล้านกว่าค่าซื้อแกงถุง จึงเอาตัวเลขมาชี้ให้แม่บ้านเห็น.....แม่บ้านหลายคนไม่ได้ทำงานนอกบ้าน ก็ยังมีค่านิยมบริโภคแกงถุง เพราะสะดวกเลือกได้ แต่ไม่ได้เลือกสุขภาพ
ลูกพ่อคนหนึ่งถากไม้เหมือนหมาเลีย ชอบเล่มนี้ที่วัฒน์ วัลยางกูร เขียน
เรียนท่าน กทน. ชัด เห็นกันครับ งานศพในเมืองบางรายแม้จะมีชื่อสียง ก็จัดแบบเรียบง่าย
แต่ถ้าชนบทบ้านเรายังคงหน้าใหญ่ ใจโต เหมือนเดิม ยิ่งงาน "นักเลง" "นักการเมืองท้องถิ่น" กินกันหนัดเหนียน วัวขอแกมบังคับมา
แล้วชาวบ้านก็ ซอมือออกปากช่วยกันไป เหนื่อยกัหนัด
สวัสดีครับ คุณประกาย..... สุดสัปดาห์นี้พบกันที่อยุธยาครับ ยืนยัน
ภาษา + วัฒนธรรมทาง....ภาษา พื้นบ้าน / ท้องถิ่น .... นี้ สำคัญมากนะคะ ....
.... วันก่อนหมอเปิ้น...ไป ประชุมกับ อบต. ท่าช้าง เรา (ทีมงาน) ได้หยิบยก ปัญหานี้มา.... พูดเหมือนกัน .... ทาง อบต.ท่าช้างอยากให้....ทาง โรงเรียนวัดโพธิ์กรุ.... เน้น.... เด็กนักเรียนของเรา... พูดภาษาบ้านลาด ...ซึ่งเป็น... พื้นบ้าน นะคะ (ต่างจากภาษาเพชรบุรี...และต่างจาก ภาษาไทยกลาง มากพอสมควร ค่ะ)
เรียน อาจารย์ ภูสุภา งานของวัฒน์ หลายเล่มที่ชื่นชอบ ปลายนาฟ้าเขียว ชี้ให้ถึงการแข่งขันมีการคดโกงมานาน กล้วยหาย เป็นบทกวีที่ผมนำมาใช้ในเวทีเยาวชน ฝึกฟังและสังเกตุ อีกเล่มที่เขียนถึง ตัวสงกรานต์ ชื่ออะไรจำไม่ได้แล้ว เป็นสีสันต์บ้านริมน้ำ (ขอบคุณที่ทำให้นึกภึงวัฒน์ ในลูกพ่อคนหนึ่งถากไม้เหมือนหมาเลีย)
เรียนคุณหมอเปิ้ล....ภาษาบ้านลาด น่าสนใจ กลับคืนสู่รากเหง้าทางภาษา อยากฟังภาษาบ้านลาด