ผลกระทบของโรงไฟฟ้าถ่านหินในมุมมองทางชีววิทยา

มองโรงไฟฟ้าถ่านหินในประเด็นผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต

มลพิษจากโรงไฟฟ้าถ่านหิน
ที่มาภาพ: http://whatifpost.com/wp-content/uploads/2011/12/coal-plant-pollution.jpg

          ความกังวลใจที่ประชาชนมีต่อโรงไฟฟ้าถ่านหินที่สำคัญคือมลภาวะทางอากาศและทางน้ำอันเกิดจากกระบวนการเผาไหม้ถ่านหินในขั้นตอนหนึ่งของระบบโรงไฟฟ้า และผลกระทบของโรงไฟฟ้าถ่านหินในมุมมองทางชีววิทยาที่เด่นชัดที่สุด คือ ประเด็นผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต โดยแยกพิจารณาได้เป็นหลายประเด็นย่อยได้แก่ ผลกระทบต่อความมีชีวิต ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านอาหาร ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านถิ่นที่อยู่ ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านการกระจายพันธุ์ และผลกระทบต่อความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตดังนี้

กระบวนการโรงไฟฟ้าถ่านหิน
ที่มาภาพ: http://wonkroom.thinkprogress.org/wp-content/uploads/2008/12/coalplantdiagram.jpg

          ผลกระทบต่อความมีชีวิตของสิ่งมีชีวิต : ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าถ่านหินนอกจากจะมีการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกในปริมาณและชนิดที่มากมายแล้ว ยังมีฝุ่นซึ่งประกอบไปด้วยสารพิษต่างๆมากมาย ซึ่งสัตว์บางชนิดได้รับสารพิษแม้เพียงเล็กน้อยก็ไม่อาจดำรงชีพอยู่ได้ ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านอาหารของสิ่งมีชีวิต : ในการผลิตไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าถ่านหิน เตาปฏิกรณ์ต้องมีระบบหล่อเย็นเพื่อจำกัดอุณหภูมิให้คงที่ หากน้ำหล่อเย็นดังกล่าวรั่วไหลลงสู่แหล่งน้ำปกติ น้ำที่มีอุณหภูมิสูงกว่าจะส่งผลให้สิ่งมีชีวิตในห่วงโซ่อาหารสูญหายไป ส่งผลต่อสมดุลในระบบนิเวศและเกิดการสะสมสารพิษในห่วงโซ่อาหารอีกด้วย

การถ่ายทอดสารพิษในระบบนิเวศ
ที่มาภาพ: http://conservationreport.files.wordpress.com/2009/08/mercury-cycling-in-an-aquatic-ecosystem.jpg

          ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านถิ่นที่อยู่ของสิ่งมีชีวิต : ผลกระทบนี้เกิดกับทั้งมนุษย์และสัตว์ เพราะการสร้างโรงไฟฟ้านอกจากต้องใช้ที่ดินแล้ว ยังต้องใช้แหล่งน้ำขนาดใหญ่ ซึ่งส่งผลต่อภาคการเกษตร ทำให้เกิดปัญหาการแย่งน้ำต้นทุนระหว่างโรงไฟฟ้าและประชาชนในท้องถิ่น เกิดการอพยพแรงงานทำให้เกิดปัญหาสังคม และผลกระทบจากฝนกรดที่มีต่อสิ่งปลูกสร้างต่างๆรอบโรงไฟฟ้าถ่านหินที่เป็นปัญหาอย่างยิ่ง ส่วนสัตว์นอกจากต้องอพยพย้ายถิ่นเพื่อหาแหล่งอาหารใหม่ และหลบหนีสารพิษ แล้วยังต้องข้ามถิ่นเกิดการแย่งพื้นที่ทำให้เกิดการรุกล้ำของสัตว์ป่าเข้าสู่ชุมชนทำให้เกิดความเดือดร้อนไปทั่ว

          ผลกระทบต่อการดำรงชีวิตด้านการกระจายพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต : จากปัญหาการปล่อยสารพิษ และผลกระทบต่อห่วงโซ่อาหารของสิ่งมีชีวิต ทำให้การกระจายพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตเปลี่ยนแปลงไป ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการกลายพันธุ์ หรือการอพยพย้ายถิ่นของสิ่งมีชีวิต ล้วนทำให้สมดุลของระบบนิเวศเปลี่ยนแปลง ประชาชนในชุมชนอาจถึงกับต้องเปลี่ยนวิถีชีวิตไปเลยทีเดียว

 

กระบวนการเกิดฝนกรด
ที่มาภาพ: http://static.ddmcdn.com/gif/acid-rain-1a.jpg

          ผลกระทบต่อความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต : เมื่อสมดุลของระบบนิเวศเปลี่ยน ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตจะเกิดการเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ในกรณีของโรงไฟฟ้าถ่านหิน ค่อนข้างจะเกิดการเปลี่ยนแปลงในเชิงลบ เนื่องจากมลภาวะและสารพิษที่เกิดขึ้นนำไปสู่การลดจำนวนและชนิดของสิ่งมีชีวิตอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แม้ว่าในปัจจุบันได้มีการคิดค้นเทคโนโลยีถ่านหินสะอาด (Clean Coal Technology) เพื่อดักจับมลภาวะและสารพิษต่างๆ และระบบบำบัดน้ำที่โรงไฟฟ้าถ่านหินจะปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อมและชุมชนโดยรอบ สิ่งสำคัญที่สุดคือการใช้พลังงานอย่างรู้คุณค่า ไม่สิ้นเปลือง ไม่ฟุ่มเฟือย เพื่อการลดใช้ถ่านหินในโรงไฟฟ้า เพื่ออนาคตสิ่งแวดล้อมที่ดีของพวกเราทุกคน