เมื่อกล่าวถึงช้างแล้ว คนส่วนใหญ่มักจะนึกถึงสัตว์ใหญ่บ้าง สัตว์คู่บ้านคู่เมืองบ้าง สัตว์ที่ใช้ลากซุงลากไม้ ขนของต่าง ๆ แต่สำหรับปัจจุบันคนส่วนใหญ่หรือเด็ก จะนึกถึงก้านกล้วย ชบาแก้ว และช้างที่เห็นตามท้องถนนในเมืองหลวง ที่เดินออกหากินหรือทำเงินให้กับควาญช้าง และจะเห็นช้างทั่วไปในเชิงธุรกิจการท่องเที่ยวมากขึ้น ช้างที่มีคุณค่ามีคว่มสำคัญและมีความผูกพันกับสังคมไทยในอดีต ปัจจุบันถูกลดคุณค่านั้นลงมาก เป็นเพียงแค่ทช้างข้างถนน ช้างที่ต้องเผชิญและมีความเสี่ยงกับกับระเบิดมากมายตามแนวตะเข็บชายแดน...
แต่สำหรับชาวบ้าน บ้านแม่โขง ตำบลนาเกียน
อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ พวกเขาได้นำช้างมาไถนา โดย นายพะก่าหนุ
เขาเป็นผู้คิดค้นเกี่ยวกับช้างไถนา
เริ่มจากการที่เขาได้เห็นช้างลากตอไม้แห้ง
เพื่อปรับพื้นดินในการทำนาใหม่ ในการลากลักษณะคล้ายๆ
กับการใช้ควาย ไถนาทั่วไปแต่ก็ไม่เหมือนเลยทีเดียว
ทำให้พะก่าหนุเกิดแนวคิดว่า จากเดิมเราใช้ควายไถนากับคันไถ
น่าจะลองมาใช้กับช้างดูบ้าง จึงปรึกษาหารือกับคนในครอบครัว
เพื่อทดลองการใช้ช้างไถนา
จากนั้นทุกคนในครอบครัวก็ร่วมมือกันคิดค้นและจัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่จะนำมาใช้กับช้าง
แล้วนำมาทดลองประกอบให้เสร็จในเร็ววัน
ซึ่งในการทดลองทำในช่วงแรกๆ นั้น
พะก่าหนุและครอบครัวมักแอบไถนาตอนที่ไร้ผู้คนพบเห็น เป็นเวลาเย็นที่ผู้คนกลับจากการทำงาน
เพราะกลัวว่าเมื่อผู้คนในหมู่บ้านได้พบเห็นหรือพบเจออาจเอาไปพูดกันในทางที่ไม่ดี
เช่น บ้าหรือเพี้ยนๆ หรืออาจเป็นเรื่องตลกก็เป็นได้
เนื่องจากการใช้ช้างไถนาในสมัยนั้นเป็นเรื่องที่แปลกมาก
ไม่เคยมีใครทำกันมาก่อนแต่เมื่อเวลาผ่านไปในระยะหนึ่ง
ทุกคนต่างก็ชื่นชมในแนวคิดใหม่นี้และยอมรับเกี่ยวกับช้างไถนา
ด้วยเหตุนี้
พะก่าหนุจึงเป็นต้นแบบของการนำแนวคิดและการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้เกี่ยวกับช้างไถนาจึงได้เกิดช้างไถนา
ณ
ถิ่นนาเกียนจนถึงทุกวันนี้
จากวิถีชีวิตการไถนาด้วยช้าง ชาวบ้านจึงเห็นคุณค่าและความสำคัญของช้างมากมาย มีการทำพิธีบวงสรวง เพื่อแสดงถึงความรักความเคารพที่ช้างได้ทำคุณมากมายให้แก่พวกเขา....
แล้วพบกันใน "ช้างไถนา ตอนที่ 2" ค่ะ
"ต่อจากนี้ไปขอประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับ ข่าวสารของเยาวชนในพื้นที่ นำโดยนายพะลาโป๊ะ ประยูรยืนยง เป็นผู้ประสานงานและได้เริ่มโครงการ การรวบรวม อนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นการใช้ช้างไถนาในรูปแบบของพิพิธภัณฑ์ เพื่อเป็นสถานที่เรียนรู้และสืบสานให้ชนรุ่นหลังต่อไป...ในการนี้ทางเยาวชนได้วาดภาพประกอบวิถีชีวิตต่าง ๆ ในชุมชน จำหน่าย และนำรายได้มาทำเป็นพิพธภัณฑ์ต่อไป"
ตัวอย่างภาพวาดของเยาวชน
ภาพช้างไถนา วาดโดย นายพะลาโป๊ะ ประยูนยืนยง ลูกหลานของชุมชนบ้านนาเกียน
ภาพผืนนากลางหุบเขาของชาวบ้าน วาดโดย นายพะลาโป๊ะ ประยูนยืนยง ลูกหลานของชุมชนบ้านนาเกียน
ภาพวิถีชีวิตการทำนาของชาวบ้าน วาดโดย นายพะลาโป๊ะ ประยูนยืนยง ลูกหลานของชุมชนบ้านนาเกียน
ภาพสวยมาก ๆ ครับ ครูชอบอ่ะ ...
มีแบบทำ Wall Paper บ้างไหมครับ
ส่งผ่านเมล์มาให้ครูหน่อยสิ ;)...
หนูไม่แน่ใจค่ะ แต่วันนี้จะไปเจอน้อง ๆ ล่ะ
จะถามให้นะค่ะ ถ้ามีภาพด้วยจะถ่ายรูปมาฝากค่ะอาจารย์
ใช้ช้างแทนควายก็ดีเหมือนกัน
เหมาะกับพื้นที่ดีค่ะ
ช้างก็มีแรงเยอะอยู่แล้ว
แปลกดีครับ เคยได้ยินเรื่องเล่า วันนี้มีภาพประกอบ
ขอบคุณทุกท่านที่แวะเวียนเข้ามาอ่านและทักทายกัน
แล้วจะนำภาพมาฝากอีกค่ะ
วาดรูปได้อย่างยอดเยี่ยมมากๆ ครับ