"พระนารายณ์ทรงปืน" พระนารายณ์ไปมีเรื่องกับใคร ทำไมต้องพกปืน!


เคยสงสัยมั๊ยว่า พระพิมพ์ "นารายณ์ทรงปืน" มีความเป็นมายังไง แล้วพระนารายณ์แกไปมีเรื่องกับใครทำไมต้องพกปืน!

ผมจึงได้พิจารณา พระพิมพ์องค์นี้อย่างละเอียดอีกครั้ง

( ขอเจ้าของพระเขาดูอีกทีน่ะครับไม่ได้เช่ามาบูชาหรอก..ผมมันประเภท “ขุนส่องกล้องไม่วาง” )

ก็พบว่ามีรูปร่างลักษณะเป็นพระสามองค์เรียงกันอยู่บนฐาน  องค์กลางเป็นพระปางนาคปรก สวมใส่เครื่องประดับอย่างขอมโบราณ  ส่วนทางขวามือของพระปางนาคปรกเป็นเทวรูปมีสี่กรดูเหมือนแต่ละพระกรจะถือบางสิ่งบางอย่างอยู่แต่ดูไม่ชัดนัก  ส่วนทางซ้ายมือขององค์พระเป็นเทวรูปผู้หญิง 

ผมลองไปค้นดูข้อมูลจากหลายๆ แหล่งก็พอจะยืนยันกันได้ว่า พระพิมพ์นี้สร้างกันในสมัยขอมโบราณมีอิทธิพลในตอนกลางของประเทศไทย  หรือที่เราเรียกกันว่า “สมัยลพบุรี” นั่นแหละครับ   ขอมเองก็นับถือศาสนาพุทธเช่นกันแต่เป็นนิกาย “มหายาน”  

บรรดานักวิชาการทางโบราณคดีเขาเรียกพระพิมพ์นี้ว่า “พระรัตนตรัยมหายาน” ไม่ได้เรียก” นารายณ์ทรงปืน” อย่างนักเลงพระบ้านเราหรอกครับ

ถ้าเป็น” นิกายหินยาน” อย่างเราเมื่อเอ่ยคำว่า “พระรัตนตรัย” ชาวพุทธที่ท่องตำรามาแต่ชั้นประถมอย่างผมก็ตอบได้ทันทีว่า “พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์” ไงล่ะ   ก็เข้าทีนะครับเพราะพระพิมพ์นี้ก็มีพระสามองค์เหมือนกัน  แต่เรื่องมันไม่จบแค่นั้น  พระปางนาคปรกที่อยู่ตรงกลางพระพิมพ์นี้ก็พอจะเข้าใจได้ว่าเป็น “พระพุทธ”  แล้วเทวรูปสี่กร กับ เทวรูปสตรี นั้นจะเป็น”พระธรรม” และ “พระสงฆ์” ไปได้อย่างไร

ต้องขุดกันลึกไปอีกหน่อย..คราวนี้ลองไปอ่านหลักคำสอน หรือ แนวคิดของฝ่าย “มหายาน” ดู 

ถึงบางอ้อ..ล่ะครับ 

เทวรูปสตรีที่อยู่ทางซ้ายมือของพระปางนาคปรกในพระพิมพ์นี้นั้น เธอมีนามว่า

“พระนางปรัชญาปารมิตา” 

ในฝ่ายมหายานเขามีพระสูตร หรือ คำสอน ที่ถือเป็นหลักพระสูตรหนึ่งทีเดียวมีชื่อว่า

“วัชรเฉทิกปรัชญาปารมิตาสูตร” 

ขอมก็เลยเอาพระสูตรมาทำเป็นบุคคลาธิษฐานซะ คือ ให้เป็นเทพเจ้า หรือ เทพี เสียเลย ผลก็ออกมาอย่างในรูปของ “พระนางปรัชญาปารมิตา” นี่ล่ะครับ 

พระสูตรก็คือ คำสอน  และ คำสอน ก็คือ “พระธรรม” 

ดังนั้น “พระนางปรัชญาปารมิตา” จึงเท่ากับ “พระธรรม” นั่นเองครับ

(อันนี้เป็นข้อสรุปของผมเองครับ)

ทีนี้เราหันมาดู เทวรูปสี่กร กันบ้าง  เจอครั้งแรกก็ต้องเหมาว่าเป็น “พระนารายณ์” ก่อนล่ะครับ เพราะมีสี่กร แต่ทางมหายานเขาบอกว่าเป็น

“พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร” 

เป็นสาวกของพระพุทธเจ้าผู้มีความเมตตากรุณาช่วยสัตว์โลกให้พ้นทุกข์  บางทีก็เรียกเป็น “พระวัชระ” ก็มีนะครับ  คำว่า “วัชระ”  ใน “วัชรเฉทิกปรัชญาปารมิตาสูตร”  หมายถึง “เพชร” แต่ไม่ใช่ “เพชรพระอุมา” นะครับ  ไม่มีลายแทงขุมทรัพย์อะไร  แต่ “เพชร” ในที่นี้เป็นคำเปรียบเทียบความ “คม” และ “แข็งแกร่ง” ของปัญญาฝ่ายมหายานที่เหมือนกับ “เพชร”  เอาไว้ตัดทำลายอวิชชา หรือ “มายา” เพื่อให้จิตมุ่งสู่ความเป็นอิสระหลุดพ้นจากกิเลส  เป็นหลักในเรื่องของ “อนัตตา” ความไม่ใช่ตัวตน เมื่อ “พระอวโลกิเตศวร” ในฐานะเป็นสาวกของพระพุทธองค์ ก็ต้องเป็นรูปแทนของ “พระสงฆ์” ไปโดยนัยนี้ 

ส่วนที่นักเลงพระรุ่นก่อนเรียก “พระนารายณ์ทรงปืน” ประเด็นนี้ผมสุดจะคาดเดาครับ ไม่รู้ว่าทำไมไปตั้งชื่ออย่างนั้น  ก็ดูอย่าง “พระขุนแผนสะกดทัพ” กรุเมืองกาญจน์นั่นยังไงล่ะครับ..พระยืนปางถวายเนตรแท้ๆ แกยังบอก “ขุนแผนสะกดทัพ” เฮ้อ..กรรม!

ขอมโบราณเขาลึกซึ้งไม่ใช่เล่นๆ นะครับ  แค่พระพิมพ์เล็กๆ สามารถสื่อความหมายได้ครอบคลุมพุทธศาสนาของ นิกายมหายาน  ตลอดจนแฝงหลักธรรมคำสอนลงไปให้ค้นคว้าติดตาม  อัจฉริยะจริงๆ ครับ

ใครว่า..พระเครื่องเป็นเรื่องงมงาย  ถ้ามองให้ดีพระเครื่องเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดศรัทธาแก่ผู้พบเห็นหรือผู้บูชา เพื่อโน้มนำพัฒนาไปสู่ปัญญา

ต้องเน้นกันอีกทีครับว่านำไปสู่ “ปัญญา”  ไม่ใช่ “ตัณหา” นะครับ..

สวัสดีครับ. 

 

หมายเลขบันทึก: 411032เขียนเมื่อ 29 พฤศจิกายน 2010 12:30 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 16:09 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (10)

เป็นการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ และคำสอนของศาสนาไปในตัวเลยครับ

ขอบคุณที่ติดตามอ่าน และ ให้ความเห็นครับ..

แล้วจะหาเรื่องหนุก..หนุก มาให้อ่านกันอีกนะครับ

ผมมันประเภท "นักวิชาเกิน" ยังไงฝากติดตามด้วยครับ

สวัสดีครับ

ไขข้อสงสัยได้เยอะครับ

อีกอย่างหนึ่ง ภาพขยาย แสดงรายละเอียด

ทำให้เข้าใจได้มากครับ

ขอบคุณครับ ผมจะพยายามพัฒนาให้ดีขึ้นเรื่อยๆ ครับ

อย่าลืมติดตามนะครับ

ที่บ้านมี 1 องค์ นานแล้วสมัยปู่อายุ 100 ปี

0890506096

พระนารายณ์ กับ พระแม่ลักษมี ต่างหาก คนโบราณเขาบอกถูกแล้ว แต่นักวิชาการเอาเรื่องศาสนาเขาไปเกี่ยวเลยเป็นแบบเนี่ย ไม่อยากให้ศาสนพุทธไปเกี่ยวกับศาสนาพราหมณ์

ผมเคยอยู่ในแวดวงพระเครื่องมาเมื่อ 30 ปีมาแล้ว และสนใจเรื่องปฏิมากรรมทางมหายานโดยศึกษาจากเอกสารของ ดร.ผาสุก อินทราวุธ อาจารย์คณะโบราณคดี ม.ศิลปากร ทั้งยังเคยเข้า พระพิมพ์นี้เดิมทีเซียนเรียกว่า "นารายณ์ทรงยืน" แล้วมาพูดสืบปากต่อปากโดยบรรดาเซียนพระซึ่งไม่มีพื้นความรู้ทางประติมากรรมที่เกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนาจนกระทั่งเพี้ยนไปในที่สุด ที่เรียกอย่างนี้คงสืบเนื่องมาจากมองว่าพระอวโลกิเตศวรที่มี 4 กรคือพระนารายณ์นั่นเอง

วิเคราะห์ได้ดีครับ นับถือๆๆๆๆๆๆ

ของผมก็มี 1 องค์เหมื่อนครับ 0894587257(o.k)

มีอยู่องค์ครับดูเก่ามากมีคัยสนใจมัยครับ0816277971

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท