ทำนาแต่แรก อาชีพที่ปราณีต
การทำนาเมื่อ 50 ปีที่ผ่านมา(ตอนที่ 1 )
เตรียมนา
เดือนหกแล้วออกไปนาถางจอมปลวก จุดไฟเผา ให้เตียน ถางหญ้าข้างนาให้เตียน ซ่อมหัวนาให้เรียบร้อย
เตรียมไถเตรียมคราด
ทำหัวหมูใหม่ใส่ผานใหม่ เปลี่ยนแอกที่หลวมให้แน่น เปลี่ยนซี่คราดใหม่
เตรียมวัว
หากเป็นคู่เดิมไม่ต้องเตรียม แต่หากเป็นวัวใหม่จะต้องสอนใหม่ 3- 5 เช้าก็ไถได้
เตรียมดิน
ใช้วัวไถนา ไถดะไว้ 10-15 วัน คราดตีขี้ดะแล้วขังน้ำไว้5-7 วัน ระบายน้ำออกแล้ว ไถแปร คราดทำเทือก
เตรียมเมล็ดพันธุ์
เลือกข้าวที่เก็บไว้ทำพันธุ์ซื่งแขวนไว้บนลอมข้าว มาเลือกรวงข้าวปนออก นวดด้วยเท้า ฝัดเอาข้าวลีบออก ลงแช่น้ำในโอ่งม้งกร ช้อนข้าวลีบที่ลอยน้ำออก แช่ไว้ 1 คืน สงข้าวใส่กระสอบกระจูด หาใบน้ำข้าว ใบกล้วย ปิดไว้ 2 คืน นำออกมาหมวยข้าวปลูก เอาไปหว่านในแปลงกล้า
การปักดำ
กล้าครบ 25 วัน ถอนกล้า มีดินติดมากก็ฟาดต้นกล้ากับตาตุ่มด้านในให้ดินออก มัดกำกล้าด้วยเชือกกก เชือกคล้า ตอกไม้ไผ่อ่อน แช่น้ำ ใช้ลำไม้ไผ่เจาะใส่หลักหัวท้าย ดับกล้าข้างละเท่าๆกัน หาบไปรายกล้าในเทือกพร้อมปักดำ ปักดำถอยหลังจับละ 3 ต้น นาลึกดำห่าง หน้า 5-6ขุม นาดอนดำถี่ หน้า 7-8ขุม
การใส่ปุ๋ย
ก่อนถึงหน้านา ต้องเตรียมมายา ดินเขา+ขี้ค้างคาวมาเตรียมไว้ในร่ม เวลาใช้นำไปละลายในกะลามัง แล้วเอากล้าที่สะเด็ดน้ำมาจุ่มมายา แล้วนำไปปักดำ มายา(หินผุ ขี้ค้างคาวในถ้ำ)
ดูแลรักษา
ดูแลน้ำ ถอนหญ้าบ้างส่วนใหญ่ไม่มีหญ้า
เก็บข้าว
วันข้างขึ้น ข้าวสุกแล้วแรกเก็บข้าว 3 กอ ๆละ 3 รวง ที่เหลือรวบมัดเอาดินในนาหนึ่งหยิบมือโปะไว้บนรอยที่มัด ตั้งสติขอบคุณแม่โพสพ นำข้าว 9 รวงไปไว้ที่ลอมข้าว
ใช้แกระเก็บข้าวทีละรวง ข้าวที่ไม่ล้มต้องใช้ไม้ไผ่ข่มข้าวให้ล้ม เก็บง่าย รวงข้วงไม่แกว่ง เก็บรวงข้าวได้เต็มกำมือ ใช้ต้นซัง2-3 ต้นรีดส่วนกลางให้แตกบิดเป็นเกลียว 2-3 รอบ มัดโดยดึงแรงๆจนรวงหัก แล้วมัดให้แน่นด้วยวิธีขมวดให้แน่น วางไว้บต้นซัง หากยังเขียวก็วางเลียงข้าวแบบหงายบัว
(ขออภัยหากเข้าใจยาก)
ความเห็น (2)
สวัสดีครับท่านเกษตร ชุดความรู้ในการทำนา นำมาบอกเล่า คนบ้านเราอ่านแล้วเข้าใจรู้เรื่องเพราะเป็น วิถี
คนแต่แรก เขามีวิถีในการดำรงชีวิตที่พึ่งพาตัวเองแบบพอเพียง
เขาเลี้ยงเป็ดไว้กินไข่
เลี้ยงไก่ไวกินตัว
เลี้ยงวัวไว้ใถนา
เลี้ยงหมาไว้เฝ้าบ้าน"
ขอบคุณท่านเกษตรที่นำวิถีชาวนามาแบ่งปัน
มาอ่านมาเยี่ยมมาชมครับ เป็นกำลังใจ