เล่าขานงานเทศกาล “นุ่งผ้าไหม ใส่ปะเกือม เรือมกันตรึม” ตอนที่ 3 ขบวนแห่วัฒนธรรมประเพณีสื่อเรื่องราวประวัติศาสตร์ กลุ่มชาติพันธุ์เขวาสินรินทร์
เล่าขานงานเทศกาล “นุ่งผ้าไหม ใส่ปะเกือม เรือมกันตรึม” ตอนที่ 3 ขบวนแห่วัฒนธรรมประเพณีสื่อเรื่องราวประวัติศาสตร์ กลุ่มชาติพันธุ์เขวาสินรินทร์
“เขวาสินรินทร์ ดินแดนหัตถกรรม เลิศล้ำภูมิปัญญา ตระการตาผ้าไหม ระบือไกล ประคำสวย ร่ำรวยประเพณี มีปราสาทโบราณ สืบสานเพลงกันตรึม”
ต้นเขวา
คำว่า “เขวา” นั้นอ่านว่า “ขะ – หวาว” เป็นต้นไม้ชนิดหนี่งที่ลำต้น สูงใหญ่ แข็งแรง นิยมเอามาทำเป็นสิ่งมงคล ในแถบนี้มีต้นเขวาเยอะ ส่วนคำว่า “สินรินทร์” เป็นชื่อกำนันคนแรก จึงได้รวมกันนำเอาทั้ง 2 อย่างเป็น “เขวาสินรินทร์”
หากย้อนประวัติศาสตร์ของกลุ่มชาติพันธุ์ ณ ดินแดนแห่งนี้ มีเรื่องราวที่น่าสนใจ ไม่ว่าประวัติศาสตร์ชุมชนโบราณบ้านพระปืด ปราสาทแก้ว ปราสาททอง หลวงพ่อพระปืด วัดโพธิ์รินทร์วิเวก แม้ว่าจะผ่านมาหลายชั่วอายุคน จะเห็นมีสิ่งที่อ้างอิงเรื่องราวราวนี้ได้ โดยมีการขุดค้นพบ กระดูกมนุษย์โบราณ หม้อ ไห พระพุทธรูป รวมทั้งยังมีเรื่องของปราสาทหิน ให้ได้คนรุ่นหลังได้ศึกษาต่อไป
พิธีเปิดงานเทศกาลอำเภอ
จากเรื่องราวของงานเทศกาลอำเภอเขวาสินรินทร์ ที่ได้สื่อถึงวัฒนธรรม ประเพณีต่างๆของชุมชน ดังคำขวัญของอำเภอที่ดินแดนแห่งนี้ มีความเป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง เป็นต้นว่า การทอผ้าไหม ที่มีการสืบทอดภูมิปัญญาจากรุ่นต่อรุ่น ผ้าไหมของอำเภอเขวาสินรินทร์นั้นได้เป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป ลักษณะผ้าไหมที่นี่จะมีความประณีตสวยงาม เห็นได้จากการประกวดของดีเมืองสุรินทร์ เขวาสินรินทร์นั้นก็เป็นหนึ่งเรื่องการทอผ้าไหม ที่ควบคู่กับการทำเครื่องเงินหรือ ปะเกือม จนเป็นแหล่งท่องเที่ยวอีกแห่งหนึ่งในจังหวัดสุรินทร์ที่สำคัญ และสมัยต่อมาที่ได้ยกระดับตั้งเป็นกิ่งอำเภอและอำเภอในเวลาต่อมา ก็ด้วยว่าที่นี่มีของดีผลิตภัณฑ์ของชุมชนเป็นจุดดึงดูดนักท่องเที่ยวนั้นเอง
ขบวนแห่วัฒนธรรม
วัฒนธรรมประเพณีของชุมชนที่นี่มีความลงตัว ภาษา นั้นเนื่องจากมีอาณาเขตใกล้กับประเทศเขมร เชื่อว่าสมัยก่อนก็มีการตั้งรกรากอยู่ที่แห่งนี้มีการปฏิสัมพันธ์กันของผู้คน ในด้านภาษาในการติดต่อสื่อสารจึง ส่วนชาวกูย ใช้ภาษากูย (ส่วย) เป็นอีกหนึ่งภาษาของชุมชนเขวาสินรินทร์ ประเพณีที่สำคัญที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ คือ แซนโฎนตา (การบูชาบรรพบุรุษ) เมื่อถึงเวลาลูกหลานที่ทำงานอยู่ต่างจังหวัด ต่างพื้นที่ก็จะกลับมาไหว้ปู่ย่าตายาย พ่อแม่ และมีพิธีการเซ่นไหว้ การทำบุญที่วัดตามธรรมเนียมประเพณีปฏิบัติสืบทอดกันมาหลายยุคหลายสมัย ถ้ามองอีกแง่มุมหนึ่งเหมือนคนโบราณจะสอนนัยยะสำคัญเรื่องความกตัญญูกตเวที ลูกหลานพึ่งควรปฏิบัติต่อผู้มีพระคุณ
ปราสาทแก้ว บัานพระปืด
ปราสาทโบราณ สื่อถึงเรื่องราวประวัติศาสตร์ ว่าดินแดนแถบนี้สมัยขอมเรืองอำนาจ ได้มีการสร้างปราสาทแก้ว ปราสาททอง ตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ที่แผ่ขยายมาบริเวณนี้ ยังมีร่องรอยของประวัติศาสตร์
ปราสาททอง บ้านแสรออ
จากการขุดพบวัตถุโบราณของชาวบ้าน พบเทวรูปในสมัยต่างๆ ที่สามารถสืบย้อนเรื่องราวไปถึง 2,500 ปี รวมทั้งยังมีพระศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ตำนานเรื่องราวของหลวงพ่อพระปืดแห่งปราสาทแก้วในชุมชนโบราณบ้านพระปืดอีกด้วย
เรือมกันตรึม
เพลงกันตรึม นั้นมีมาควบคู่กับคนไทยเชื้อสายเขมร ไม่ว่าจะเป็นการละเล่นเพื่อความสนุกสนาน การเจ็บไข้ได้ป่วย ในเพลงมาม๊วต ที่เป็นการร้องรำทำเพลง โดยใช้ภาษาถิ่น ถือกำเนิดมาพร้อมกัน
คนสมัยก่อนหลังจากที่เสร็จสิ้นการทำนา ก็หาสิ่งที่รื่นเริง การร่ายรำ เป็นวัฒนธรรมประเพณีที่สืบทอด มาพร้อมๆกัน
จากขบวนต่างๆของงาน เทศกาลอำเภอเขวาสินรินทร์ จังหวัดสุรินทร์นั้นจะเห็นได้อย่างชัดเจนและบอกความเป็นเอกลักษณ์ที่เห็นชัดที่สุด คือ “ นุ่งผ้าไหม ใส่ปะเกือม เรือมกันตรึม” ซึ่งเมื่อได้ใส่ชุดนี้แล้ว ก็จะดูเด่นสวยงาม พร้อมกับการร่ายรำบทเพลงกันตรึม ซึ่งเป็นศิลปพื้นบ้านอีสานใต้ของคนไทยเชื้อสายเขมรด้วยแล้ว เรียกได้ว่าหาดูได้ยาก 1 ปี มีครั้งเดียว เชิญท่านมาเที่ยวและเลือกซื้อสินค้าหัตถกรรมพื้นบ้าน ในช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปีที่ตรงกับช่วงเทศกาลงานช้างจังหวัดสุรินทร์ ก็อย่าลืมแวะที่อำเภอเขวาสินรินทร์ ด้วย ระยะทางห่างจากจังหวัดสุรินทร์ ประมาณ 20 กิโลเมตร ตามเส้นทางหลวง 214 เป็นเส้นเดียวกับจากสุรินทร์ ไปหมู่บ้านช้างนั้นเอง แล้วพบกันที่งาน “นุ่งผ้าไหม ใส่ปะเกือม เรือมกันตรึม”ของอำเภอเขวาสินรินทร์ จังหวัดสุรินทร์
ดูข้อมูลเพิ่มเติม คลิกที่นี่
ความเห็น (8)
สวัสดีคะ เป็นประเพณีที่ควรค่าต่อการอนุรักษ์ไว้มากๆค่ะ เคยไปอำเภอชุมพลบุรีและอำเภอเมืองสุรินทร์ค่ะ
ขอบคุณที่ไปทักทายกันนะคะ
สวัสดีค่ะ
แวะมาอ่านบันทึกดีๆ บันทึกนี้
เป็นประเพณีที่ดีงามจริงๆ ค่ะ
ขอบคุณค่ะ^__^
สวัสดีค่ะ
คุณพ่อของแป้งก็ขับรถไปอำเภอ เขวาสินรินทร์
เพื่อไปซื้อเสื้อผ้าไหมโดยเฉพาะเลยค่ะ
คุณพ่อบอกว่าผ้าไหมที่นั่นสวยมากค่ะ
คิดถึงบ้านจังค่ะ ^_^
ขอบคุณมากค่ะ
- เป็นประเพณีดีๆนะคะ
- ชอบดูลายผ้าไหมค่ะ
- แต่ใส่ไม่เป็น 555
- สวัสดีค่ะ
- แวะมาเป็นกำลังใจให้คนทำงานด้วยหัวใจจริง ๆ ค่ะ พร้อมกับนำภาพน่ารัก ๆ มาฝากด้วยค่ะ
สวัสดีค่ะ
* สนใจและชอบติดตามอ่านเรื่องราวของ ขนบธรรมเนีบประเพณีและวัฒนธรรมต่างๆ ค่ะ ยอ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับชาติพันธุ์ ชอบศึกษา เพราะอยากรู้อยากเห็นค่ะ
* เรื่องราวต่างๆ ที่ดำเนินมาในอดีต สืบสานยาวนานมาจนถึงปัจจุบัน เป็นสิ่งที่น่าเรียนรู้ น่าศึกษา และควรค่าแต่การอนุรักษ์ให้คงอยู่สืบต่อไป ให้ลูกหลานไปรู้จักถึงรากเหง้าตนตนเอง...
* น่าชื่นใจที่ยังเห็นผู้ใหญ่ในบ้านเมือง ให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมประเพณีอันดีงานนี้..
* ที่อุตรดิตถ์ ก็มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมประเพณี โบราณสถาน โบราณวัตถุ มากมาย รวมทั้งมีกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ มาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่นี่ ทำให้อุตรดิตถ์เป็นดินแดนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมากมายทีเดียวค่ะ
* ขอบพระคุณความรู้ในบันทึกอันทรงคุณค่านี้ค่ะ
ทักทาย และส่งความสุขสุดสัปดาห์ค่ะ
เป็นกำลังใจให้คนทำงาน พักผ่อนวันหยุด และเริ่มต้นสัปดาห์ใหม่ด้วยหัวใจคนขยันนะคะ
สวัสดีค่ะ แวะมาท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ประวัติศาสตร์ค่ะ
..ได้ความรู้จริงๆ ส่วนใหญ่แล้วยังไม่เคยเห็นเลย ขอบคุณที่แบ่งปันน่ะค่ะ..