จากการศึกษาพุทธศิลป์ของพระกรุ ผมได้พบว่ามีพระโบราณกรุหนึ่งที่น่าสนใจมาก คือ พระจุฬามณี ที่สร้างโดยฤๅษี ที่มีทั้งสองหน้า และหน้าเดียว
ลักษณะซุ้มของพระจุฬามณี ที่คล้ายคลึงซุ้มพระพุทธชินราช
ลักษณะพิมพ์นางพญา ที่น่าจะเป็นต้นแบบของพระนางพญา
โครงสร้างของพิมพ์พระ ได้มีลักษณะที่คล้ายคลึงกับพระรุ่นหลังๆแทบทุกกรุ
ไม่ว่าจะเปนชินราชใบเสมา พระพุทธชินราช ดังได้กล่าวไปแล้ว และยังมีพระนางพญาอีกองค์หนึ่งที่โด่งดังมากในระดับ "เบญจภาคี"
ความโด่งดังของพระนั้น กลับไปเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่มีการค้นพบกรุแล้วนำขึ้นถวานรัชกาลที่ ๕ ในช่วงที่ท่านเสด็จประพาสเมืองพิษณุโลก ประมาณ พ. ศ. ๒๔๔๐ หรือกว่าร้อยปีมาแล้ว
แต่กลับแทบไม่มีใครให้ความสนใจพระต้นแบบของพระดังๆเหล่านั้น
ที่เป็นโอกาสให้น่าศึกษามาก
จากการศึกษาพิมพ์พระ ทำให้พบว่า
การสร้างพระพุทธรูปรุ่นหลังๆนั้น ได้มีการใช้ศิลปะต้นแบบจากอย่างน้อยสองแหล่งด่วยกันคือ ศิลปะตั้งต้นจากแหล่งที่มา ผสมผสานกับศิลปท้องถิ่น
ที่น่าจะเป็นแนวทางในการศึกษาที่มาและวิวัฒนาการศิลปะของไทยได้อีกทางหนึ่ง
จึงขอคิดดังๆมาประมาณนี้ครับ
ไม่มีความเห็น