พรรณไม้ในพุทธประวัติ - 25 มณฑารพ
มณฑารพ หรือ มณฑา มีเหตุการณ์เกี่ยวข้องกับพุทธประวัติคือ
เมื่อพระมหากัสสปะ ทราบว่าพระพุทธองค์ทรงปลงอายุสังขาร และเสด็จไปดับขันธ์ปรินิพพานที่นครกุสินารา พระมหากัสสปะพร้อมด้วยพระสงฆ์บริวาร 500 รูป จึงเดินทางไปเฝ้าพระพุทธเจ้า
ขณะหยุดพักที่โคนไม้ใกล้เมือง เห็นอาชีวกหนุ่มคนหนึ่งถือดอกมณฑาเดินมาจากทางเมืองกุสินารา พระมหากัสสปะสงสัยมากเนื่องจากดอกมณฑา เป็นดอกไม้ทิพย์ มิได้มีอยู่บนโลกมนุษย์ จะปรากฏเฉพาะตอนที่พระพุทธเจ้าเข้าสู่พระครรภ์มารดา หรือประสูติออกสู่มหาภิเนษกรมณ์อภิสมโพธิ เมื่อตรัสเทศนาพระธรรมจักร เมื่อกระทำยมกปาฏิหาริย์ เมื่อเสด็จจากเทวโลก เมื่อทรงปลงอายุสังขาร จึงจะบันดาลให้ตกลงมาจากเทวโลกลงมา หรือว่าพระพุทธเจ้า จักเข้าสู่ปรินิพพานเสียแล้ว
จึงได้ถามอาชีวกหนุ่มนั้นว่า ดูก่อน ท่านผู้มีอายุ ท่านจะยังทราบข่าวของพระศาสดาบ้างหรือไม่
อาชีวกตอบว่า ทราบอยู่ พระสมณะโคดมปรินิพพานได้ 7 วันแล้ว ดอกมณฑารพในมือนี้ เราถือมาแต่ที่นั้น
บรรดาภิกษุบริวารผู้ใดที่ยังไม่บรรลุอรหันต์ เมื่อได้ยินต่างพากันคร่ำรำพัน ว่าพระผู้มีพระภาคปรินิพานเร็วจัก พระผู้เป็นจักษุโลกอันตรธานเร็วนัก
ผู้ใดที่ปราศจากราคะ มีสติสัมปชัญญะอดกลั้น ก็ว่า สังขารทั้งหลายไม่เที่ยงแท้หนอ
ครั้งนั้น บรรพชิตผู้บวชเมื่อแก่ ชื่อสุภัทวุตบรรพชิต ได้บอกกับเหล่าภิกษุว่า อย่าเลยผู้มีอายุ พวกท่านอย่าได้เศร้าโศกไป อย่าร่ำไรเลย เราพ้นดีแล้ว ด้วยว่าพระมหาสมณะนั้นเบียดเบียนพวกเราอยู่ว่า สิ่งนี้ควรแก่เธอ สิ่งนี้ไม่ควรแก่เธอ ก็บัดนี้ เราปรารถนาสิ่งใดก็จักทำสิ่งนั้น ไม่ปรารถนาสิ่งใด ก็จักไม่กระทำสิ่งนั้น
ชาวพุทธควรขอบคุณพระสุภัททวุต ดอกมณฑา อาชีวก และพระสงฆ์ที่คร่ำครวญ เพราะล้วนเป็นเหตุให้พระมหากัสสปะเห็นภัยในพระศาสนา จึงชักชวนสงฆ์ทั้งหลายทำสังคายนา ร้อยกรองพระธรรมวินัยไว้เพื่อความเป็นปึกแผ่น
(ภาพพระพุธองค์ปางปรินิพพานแบบภารหุต สมัยสุงคะ ที่น่าสนใจคือเครื่องประดับสถูป)
ในวันเพ็ญเดือน 10 หลังปรินิพพานแล้ว 4 เดือน อันเป็นช่วงเวลาเข้าพรรษาพอดี จึงเริ่มมีการสังคายนาที่คูหาสัตตบรรณพต กรุงราชคฤห์ โดยมีพระเจ้าอชาตศัตรูเป็นเอกอัครราชูปถัมภก พระสงฆ์ทั้ง 500 รูปที่ร่วมกันสังคยนาล้วนแต่พระอรหันต์ขีณาสพ
การสังคายนาใช้เวลา 7 เดือน จึงแล้วเสร็จ
.................................................................................
อ้างอิงเรื่อง และรูป
เหม เวชกร สมุดภาพพระพุทธประวัติ ธรรมสภา 35/270 จรัลสนิทวงศ์ 62 บางพลัด บางกอกน้อย กรุงเทพ
พุทธทาสภิกขุ ภาพพุทธประวัติหินสลัก ธรรมสภา 1 / 4-5 ถ.บรมราชชนนี เขตทวีวัฒนา กรุงเทพ
ศาสตราจารย์ พเยาว์ เหมือนวงษ์ญาติ ไม้พุทธประวัติ สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด้จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชวังดุสิต กรุงเทพ
พนิตา อังจันทรเพ็ญ พระพุทธประวัติ สมุดภาพจิตรกรรมไทยเฉลิมพระเกียรติ 81 พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ธรรมสภา 1 / 4-5 ถ.บรมราชชนนี เขตทวีวัฒนา กรุงเทพ
นวองคุลี เหตุเกิดหลังพุทธปรินิพพาน ธรรมสภา 1 / 4-5 ถ.บรมราชชนนี เขตทวีวัฒนา กรุงเทพ
ความเห็น (8)
"พระสุภัททวุต ดอกมณฑา อาชีวก และพระสงฆ์ที่คร่ำครวญ เพราะล้วนเป็นเหตุให้พระมหากัสสปะเห็นภัยในพระศาสนา จึงชักชวนสงฆ์ทั้งหลายทำสังคายนา"
จะเรียกว่าเป็น ปฏิจจสมุปบาทของปฐมสังคายนาได้มั๊ยน้อ
ที่ อ.มหาชนะชัย(เมืองฟ้าหยาด) จ.ยโสธร มีประเพณีเกี่ยวกับดอกมณฑารพค่ะ...เรียกว่าประเพณีมาลัยข้าวตอก คือจะนำข้าวเปลือกไปคั่วเป็นข้าวตอกสีขาว มาร้อยเป็นมาลัยแทนดอกมณฑารพจากสรวงสวรรค์ เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาในวันมาฆบูชา การนำข้าวตอกมาใช้เพื่อเป็นสิ่งสักการะนี้ เนื่องมาจากว่าถือว่าข้าวเป็นของสูง เป็นสิ่งที่มีค่าที่มนุษย์จะขาดไม่ได้ค่ะ
มาลัยข้าวตอก เพิ่งเห็นเป็นครั้งแรก ขอบคุณมากค่ะ
selamat hari raya aidil fitri
ดอกมณฑา ดูเผินๆ คล้ายดอกบัวนะคะ ได้ความรู้อีกแล้ว
วันนี้มาอยู่เวรค่ะ พึ่งพิมพ์ข้อสอบปลายภาคเสร็จ ว่างแล้ว เลยเข้าบล็อกมาทักทาย
สบายดีไหมคะ
สวัสดีค่ะ
วันนี้มาอ่านและชมดอกมณฑารพค่ะ
สวยงามและมีความหมายมาก
ขอบคุณค่ะ
(^___^)
สว้สดีค่ะน้อง ณัฐรดา
พี่ขอบคุณมากนะคะที่ไปทักทาย
พี่เพิ่งเคยเห็นดอกมณฑาในรูปนี่แหล่ะจ้ะ
เคยได้ยินแต่หลวงปู่แถวบ้านเล่าให้ฟัง ว่าออกดอกปีละครั้งเท่านั้น
พอดีพี่ค้นหารหัสผ่านได้เลยเข้ามาเยี่ยมค่ะ
โชคดีนะคะ