เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสชี้แนะแนวทางการดำเนินชีวิตแก่พสกนิกรชาวไทย เป็นปรัชญาชี้แนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ
ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว จุดมุ่งหมายเบื้องต้นของการปฏิบัติตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง คือ ให้คนไทยทุกคนสามารถมีสิ่งต่าง ๆ เพียงพอสนองความต้องการเบื้องต้นหรือมีปัจจัย 4 ในการดำรงชีวิต ถ้าทรัพยากรและความสามารถมีเพียงพอจะผลิตและบริโภคเกินบ้างนั้นก็ได้ เรื่องนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตรัสไว้อย่างชัดเจนว่า “แม้บางอย่างจะดูฟุ่มเฟือยแต่ก็ทำให้มีความสุข ถ้าทำได้ควรทำ ก็สมควรที่จะปฏิบัติ” โดยหมายถึงคนไทยทุกคนควรมีทุกอย่างครบตามที่ร่างกายต้องการก่อนบางคนหรือบางกลุ่มจะมีบางสิ่งเกินความจำเป็น จนถึงระดับฟุ่มเฟือยและฟุ้งเฟ้อ พยายามก่อหนี้ให้น้อยที่สุดและควรมีชีวิตความเป็นอยู่ที่เรียบง่าย และพอใจในสิ่งที่ได้รับมาโดยชอบธรรม ไม่ฟุ้งเฟ้อ ฟุ่มเฟือย เพื่อให้รายจ่ายไม่เกินรายรับ
ในปัจจุบันเทคโนโลยีสมัยใหม่เกิดขึ้นมากมาย สังคมจึงรับรู้ข้อมูลข่าวสารผ่านเครื่องมือต่าง ๆ เช่น โทรทัศน์ โทรสาร โทรศัพท์ โทรศัพท์เคลื่อนที่ ฯลฯ เทคโนโลยีปัจจุบันจึงเป็นสิ่งที่ควบคู่กับการใช้ชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะอินเตอร์เน็ท (Internet) ซึ่งทำให้โลกปัจจุบันไร้พรหมแดนและแคบลง ทั้งนี้เทคโนโลยีดังกล่าวอาจจะไม่เกิดผลดีต่อบางคน หากไม่รู้จักพอประมาณ ณ ที่นี้จะขอยกตัวอย่างการมีโทรทัศน์ในแต่ละบ้าน ซึ่งหาซื้อและมีใช้กันได้อย่างแพร่หลาย ทำให้คนทั่วไปได้รับประโยชน์ในด้านข่าวสารและความบันเทิง อย่างไรก็ตามยังมีผู้คนอีกจำนวนไม่น้อยที่มีโทรทัศน์เกินพอดี กล่าวคือ มีอยู่แล้วและยังใช้งานได้ดีอยู่ก็ยังจะเปลี่ยนใหม่โดยวิ่งตามเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว เช่น มีโทรทัศน์จอธรรมดาอยู่แล้วและยังใช้งานได้ดี ก็หาเปลี่ยนใหม่เป็นจอแบน หรือ จอ LCD และขนาดจาก 21 นิ้ว เป็น 25 นิ้ว เป็น 29 นิ้ว ฯลฯ และบางบ้านมีโทรทัศน์ทุกห้อง นั่นก็หมายความว่าจะต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นโดยไม่จำเป็น บางคนมีรายได้น้อยก็ยังหากู้หนี้ยืมสินไปซื้อ หรือแม้กระทั่งปัจจุบันนี้ที่มีบัตรเครดิตใช้กันเกลื่อนบ้านเกลื่อนเมือง เป็นการสร้างหนี้สินโดยไม่จำเป็น ซึ่งไม่เป็นการพอเพียงและพอดี ตามความหมายของเศรษฐกิจพอเพียงดังนี้
1. ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดี ที่ไม่น้อยเกินไป และไม่มากเกินไปโดยไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น เช่น การผลิตและการบริโภคที่อยู่ในระดับพอประมาณ
2. ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับของความพอเพียงนั้น จะต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้องตลอดจนคำนึงถึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการกระทำนั้น ๆ อย่างรอบคอบ
3. การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด้านต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นโดยคำนึงถึงความเป็นไปได้ของสถานการณ์ต่างๆ ที่คาดว่าจะเกิดขึ้นในอนาคตทั้งใกล้และไกล
อ้างอิง
1.การขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง. WWW.sufficiencyeconomy.org.
2.เศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร ? คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2549.
3.กลุ่มพัฒนากรอบแนวคิดทางทฤษฎีเศรษฐศาสตร์.วรรณกรรมปริทัศน์ที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง, 2546.
ไม่มีความเห็น