ภูมิปัญญา

กังหันลม

 อาศัยกระแสน้ำพัดกังหัน กังหันน้ำนิยมทำด้วยไม้ไผ่ มีส่วนประกอบสำคัญ 3 ส่วน คือ ส่วนโครงสร้างทำเป็นแบบกงล้อที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6-8 เมตร และมีหน้ากว้างของกงล้ออย่างน้อย 1 เมตร ซี่กงล้อแต่ละซี่ห่างกัน 1-2 เมตร ส่วนที่สองติดแผ่นเสื่อลำแพนขนาด 1x2 เมตร กับซี่กงล้อ วางลงตำแหน่งในน้ำครึ่งหนึ่ง เพื่อรับกระแสน้ำทำหน้าที่เป็นกังหันหมุนรอบแกน ส่วนที่สาม กระบอกตักน้ำ ทำด้วยไม้ไผ่ ผูกติดกับกงล้อด้านกว้าง เอียงทำมุมให้ตักน้ำและเทน้ำขณะกงล้อหมุน ส่วนปลายกระบอกให้ยาวยื่นออกจากกงล้อเล็กน้อย เมื่อกระบอกน้ำอยู่ตำแหน่งสูงที่สุดจะเทน้ำลงมายังรางน้ำที่รองรับและส่งน้ำเข้าสู่แปลงเพาะปลูกได้ตามต้องการ ข้อดีของกังหันน้ำหรือหลุกชนิดนี้คือ สามารถยกระดับน้ำได้สูง 4-5 เมตร เป็นอย่างน้อย วิธีอื่นๆ อาจใช้เครื่องตะบันน้ำ วิธีนี้ต้องใช้แรงมากจึงไม่เป็นที่นิยมกัน