การประชุมเครือข่ายอีสานล่าง มค.50 บ้านโคกกว้าง: โดย ทพญ.วรางค์

การประชุมเครือข่ายสุขภาพชุมชน6 มกราคม 2550 ณ อ.ขุขันธ์  บ้านโคกกว้าง ทพ.วิวัฒน์                ผู้เข้าร่วมการประชุม1.    หมอธนพงษ์ สำนักงานป้องกันและควบคุมโรคเขต 5 2.    อ.อรทัย ผู้ประเมิน3.    พวงมณี สวสช.4.    ชัยภูมิ เทศมนตรีสมชาย หนองบัวโคก5.    บุรีรัมย์ พี่ธาดา6.    ขอนแก่น 7.    อุบลราชธานี  พี่วิชิต 8.    ศรีสะเกษ สสอ.  สอ.โคกโพน  บึงบุญ  สสจ.  ทีมจากสอ.โครงการ PCU ในฝัน9.    อำนาจเจริญแนะนำสวสช. สถาบันวิชาการเพื่อพัฒนาเครือข่ายสุขภาพชุมชนหลักการประชุม 1.    storytelling2.    deep listening3.    positive thinking โครงการเริ่มจาก อ.ผู้ใหญ่ เช่น อ.ประเวส เริ่มประชุมกันว่า อยากให้มีการรวมกันของสหวิชาชีพ และเข้าไปในชุมชนเพื่อให้เกิดการพัฒนา จากนั้น มีการรวมทีมแบ่งตามภาค เริ่มแรกที่หนองบัวโคก เข้าไปทำประชาคม เลือกที่จะทำเกี่ยวกกับเยาวชน กีฬา ดนตรี ยาเสพติด จากนั้น ไปที่ขุขันธ์ เรื่องไข้เลือดออก ขุขันธ์มีการขยายเครือข่ายออกไปอีกหลายเรื่อง  ทำอย่างไรโครงการถึงจะยั่งยืน และมีการเชื่อมโยงระหว่างเครือข่ายได้ โดยมีเป้าหมายเพื่อนำชุมชนไปสู่สุขภาวะ อ.วรวิทย์ ศูนย์วิทย์ฯ 081-7185854 ,045-312230 หรือติดต่อผ่านเภสัชเด่นงานอยู่ในห้องแลบ มีแนวคิดว่าทำอย่างไรคนในชุมชนถึงจะปลอดภัยจากสารพิษ น้ำปลา มีสารกันบูด กับสารชูรส อยากได้ความรู้ว่าทำอย่างไรให้น้ำปลาดีและปลอดภัย ให้วัด เด็กนักเรียน และแบ่งกันในชุมชน เพื่อลดรายจ่ายปลาส้ม มีการใส่สารกันบูดเกินปริมาณ และใส่สีย้อมผ้า ค้นพบสูตรที่มีสารตกค้างเหลืออยู่ดพียง 4 % สบู่ดำ เด็กกินเมล็ดมะกล่ำตาหนูเสียชีวิต  ทำเป็นภาพพลิก มีรูปพืช เห็ดที่มีสารพิษปลูกหม่อนเลี้ยงไหมแล้วขายไม่ออก มีการนำมาทำเป็นชาหม่อม ต่อมาพบว่ามีราขึ้น จึงมีการคิดค้นเพื่อป้องกันการเกิดเชื้อราว่านหางจระเข้เจล ทำแล้วขึ้นราง่าย เครื่องสำอางที่โฆษณาทางวิทยุ ราคาถูกชุดทดสอบน้ำมันทอดซ้ำ ผลิตเองต้นทุน 20 บาท  อ.ธนพงษ์ ถ้าชุมชนสามารถดัดแปลง แล้วผลิตเอง เศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร จะทำได้ต้องพึ่งตนเองได้ก่อน ลดต้นทุนที่ไม่ควรจะเสียออกไป ส่วนใหญ่ต้นทุนในชุมชนหมดไปกับอะไร ลุง: ปุ๋ย  แต่จากที่ศึกษามามักจะหมดไปกับขนมก๊อบแก๊บ สบู่ ครีม หากชาวบ้านจะมีการผลิตน้ำปลาเองใช้ต้นทุนเพียง 1ใน3 ต้องทำอย่างไรบ้าง การห้ความรู้ที่ค้นพบลงไปสู่โรงเรียน ทำให้เด็กรุ่นใหม่มีความรู้และถ้าทำแบบนี้ ชาวบ้านจะรู้สึกว่าเป็นเจ้าของทำไมคนเฒ่าคนแก่อ้วนขึ้น ทำไมไม่ทำงาน เพราะเลี้ยงแต่หลาน ชาวบ้านคิดด้วยกันเองการให้ความรู้ทอบต.ส่งอสมไปศึกษาทำน้ำยาล้างจาน สบู่ ยาสระผม ราคาประมาณ 50% ใช้พืชใกล้ตัวผลิต เช่น มะขาม ส่งเสริมโรงเรียนให้ความรู้โดยให้ศึกษาจากของจริง  ส่งเสริมให้ไม่ใช้ยาฆ่าแมลงฉีดในนาข้าว สามารถไปดูงานที่โรงเรียนได้  เภสัชเด่นปัญหาแรกที่ชาวบ้านบอกคือ ควายไม่สบาย สุขภาพควายสำคัญกว่าสุขภาพคน ถ้าไม่มีควายจะไม่มีข้าวกิน และ ปัญหาอีกอย่างคือ ถ้าคนไม่ตายจะเป็นปัญหามากลุงสมุนไพร ถูกอนามัยด่าว่าใช้สมุนไพรเภสัชเด่นพื้นฐานความรู้คนละชุด ต้องให้ผู้ที่เกี่ยวข้องมานั่งคุยกัน อ.ตง โครงการที่สวสชสนใจคือ โครงการที่ชาวบ้านคิดเอง แล้วสวสชจะช่วยสนับสนุนเภสัชเด่นทุกคนรวยไม่เท่ากัน สวยไม่เท่ากัน แต่มีโอกาสเข้าถึงชุมชนเท่ากันอำนาจรัก เงิน ชุมชน สมัยก่อนอำนาจรักนำ แต่สมัยนี้ อำนาจเงินเป็นตัวนำหนองบัวโคกมีพยาบาลวิชาชีพนำทีมเยาวชนต.หนองบัวโคกเครือข่ายเยาวชนคนวัยเฮ้วเยาวชนคิดเองแล้วส่งโครงการมาที่เทศบาล เริ่มที่ดนตรี แล้วของบซื้อเครื่องดนตรีกิจกรรมที่1 เข้าค่ายที่บุ่งตาหลัว จ.โคราช ใช้ชีวิตร่วมกับคนหมู่มาก แลกเปลี่ยนความคิดเรื่องการทำเกษตรแบบพอเพียง ปลูกข้าว บ่อปลา พืชผักสวนผสม ไปดูพื้นที่จริงกิจกรรมที่ 2 กิจกรรมเข้าค่ายที่ขอชุมชนนแก่น “กิจอาสา” การทำประโยชน์ให้แก่ชุมชนโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน ชวนให้คิดว่าจะคิดกิจกรรมให้แก่ชุมชนได้อย่างไรจึงจะเกิดประโยชน์สูงสุดกิจกรรมที่ 3 กีฬาเยาวชนเทิดพระเกียรติ  เยาวชนเขียนโครงการไปว่าอยากจะทำโครงการเกี่ยวกับกีฬาพื้นบ้านกิจกรรมที่ 4 อ.ธนพงษ์ เห็นการเปลี่ยนแปลงของเยาวชนที่หนองบัวโคก จากเดิมที่กินเหล้าเมายาทำอย่างไรจะให้ลูกหลานเรามีจิตอาสา สมัยนี้ลูกมักจะโตมาด้วยปัจเจก ต้องมีวัตถุ เพราะฉะนั้นสมัยนี้หาเด็กที่มีจิตอาสาค่อนข้างยาก เด็กที่จะโตมาเป็นผู้ใหญ่ที่ดีต้องเห็นคุณค่าของตัวเอง Self esteem ที่ผ่านมาเราไม่ค่อยมีเวทีให้ได้แสดงออก ทำอย่างไรจะให้เด็กได้เป็นผู้ให้สิ่งไม่ที่ผู้ใหญ่มักจะทำกับเยาวชนคืออะไร ออกกฎ ซึ่งมักจะไม่ยั่งยืน แต่สิ่งที่ควรทำคือ ลงไปเปลี่ยนค่านิยมเยาวชนโคกกว้างหมู่บ้านโคกกว้าง มีประชาชนประมาณ300กว่า ดูแลกันทั่วถึง แต่ห่างไกลจากตัวอำเภอ  มีวัฒนธรรม ประเพณีเก่าแก่ที่ชาวบ้านมีส่วนร่วมกันทุกคน ทุกกลุ่มอายุ ร.ร.บ้านโสกจานนาดีดูร.ร.ตะเคียนบังอีง เด่นในเรื่องสื่อ IT งบประมาณของร.ร.ไม่ต่อเนื่อง ชุมชนตะเคียนเป็นชุมชนที่ เข้มแข็ง หากชุมชนเข้มแข็งแล้ว สิ่งที่ได้ก็จะยั่งยืนและยืนนาน จะเอาสุขภาพชุมชนเข้ามามีส่วนพัฒนากับห้องสมุดร.ร.บุ่งเม่นหนองดู่ประทับใจทุกอย่าง ชุมชนเข้มแข็งทีมชุมชนบ้านโคกกว้างเกษตรอินทรีย์  อย.น้อย คิดแล้วประชุม ร่วมมือกับทุกฝ่าย ปราชญ์ชาวบ้าน ทีมบุรีรัมย์ทำยังไงให้กลุ่มผู้สูงอายุรู้สึกว่าเค้ามีความสำคัญเพราะต้องดูแลลูกหลานที่เป็นอนาคตของชาติ จับมือกับแบบสามประสาน ใช้ครูข้างถนนซึ่งเป็นคนในทีม โดยรับสมัครด้วยใจ กลุ่มเป้าหมายหลักคืออสม. และผู้สูงอายุ สอนพื้นฐานทั่วไป ได้แก่ ดูตาชั่งเป็น จับชีพจรได้ทีมชัยภูมิทำOTOP และได้แลกเปลี่ยนจากโคกกว้างอ.ธนพงษ์“สุขภาวะ” รวมทุกเรื่อง ทำให้เกิดการรวมกลุ่มและยั่งยืน แต่จะไปถึงจุดนั้นได้ ต้องพึ่งตนเองก่อน การจะพึ่งตนเองได้ต้องเปลี่ยนจากบุคคลผู้บริโภคมาเป็นผู้ผลิต ผลิตของใช้ อาหาร พอเปลี่ยนมาเป็นผู้ผลิต ใจจะเริ่มเชื่อมั่นว่าเราทำได้ด้วยตัวเอง คิดแล้วทำเปลี่ยนจากคนที่คอยใช้ความรู้จากตำรามาเป็นการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง เพราะฉะนั้นต้องมีการออกแบบการเรียนรู้ให้เด็กได้ทำเอง คนเราจะเรียนรู้ได้ ต้องมีใจ เดิมทีเราคิดว่าการที่เราจะเรียนรู้ได้มันเกิดจากสมอง พอเรียนรู้ไปเรื่อยๆ สมองที่เราใช้มาจากจิตสำนึก แต่สมองจากจิตใต้สำนึกมันสัมพันธ์กับอารมณ์และจิตใจ เพราะฉะนั้นใจต้องมาก่อน ถึงจะมีอารมณ์ความรู้สึกที่อยากเรียน ทำอย่างไรจะสร้างบรรยากาศให้อยากเรียน ต้องลงมือทำต้องเรียนแล้วได้สัมผัส สิ่งที่ตามมาก็คือ การสรุปความคิดของเด็กการที่เราจะทำไปถึงเป้าหมายนี้ได้ต้องอาศัยการมีส่วนร่วม และต้องทำให้เป็นเรื่องเดียวกัน ไม่ใช่ว่า อันนี้เป็นเรื่องของหมอ อันนี้ไม่ใช่ ทำไปทำมาแล้วจะรู้สึกว่ามันเป็นเรื่องเดียวกัน การเชื่อมโยงโดยเอาชุมชนเป็นตัวตั้ง  อบต.พูดว่า สนับสนุนเงินลงไปที่ร.ร.เพื่อลูกหลาน ท้องถิ่นเป็นจุดที่จะเชื่อมอะไรได้ง่าย เพราะฉะนั้นการทำงานต่อไปต้องมีการร่วมกันระหว่างรัฐและชุมชน เราต้องกลับไปทบทวนเครือข่ายหรือชุมชนของเราว่า เรามาเป็นผู้ผลิต มีการเรียนรู้ มีการเชื่อมโยงกันหรือยัง อบต.วัยรุ่นที่ต.ผนเป็นวัยรุ่นที่มีความสามัคคี มีการเรียกประชุมวัยรุ่นในหมู่บ้าน มาตกลงกัน ซึ่งทางอบต.ก็สนับสนุน ดนตรี กีฬา ผอ.ตะเคียนจบวิทยาศาสตร์มา เพราะฉะนั้นจะคิดแล้วทดลองทำ ที่ทำได้ไม่มีอะไร 100% แนวคิดที่เราจะทำเราต้องหันหน้าเข้ามาหากัน ถ้าชาวบ้านร่วมมือกันอบต.ก็อยู่ไม่ได้ ชุมชนศรัทธาร.ร.เพราะเราเป็นแบบอย่าง ปัญหาแล้อุปสรรคที่เจอเป็นเครื่องผลักดันให้ทำงาน เสียงหัวเราะของนักเรียนเป็นเครื่องชูกำลังอบต.เหตุผลที่ลงที่หมู่บ้านนี้ก่อนเพราะ เป็นหมู่บ้านที่ไม่มีใครมองเห็นเภสัชชุมชน การจัดการความรู้ โครงสร้างในนโยบายสามอย่างต้องสมดุลกัน ลุงบุญเลิศ ประมวล 081-0672263 ยาแผนโบราญ ยาแก้เบื่อเห็ด ยาแก้มะเร็ง