ไต้หวัน - อาลีซาน ซากุระบานฉ่ำ (1) ซากุระ สัญลักษณ์ของฤดูใบไม้ผลิ

ไต้หวัน -อาลีซาน ซากุระบานฉ่ำ (1) ซากุระ สัญลักษณ์ของฤดูใบไม้ผลิ 

เมื่อผ่านพ้นฤดูหนาวเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ อากาศเย็นสบาย มีแสงแดดอ่อนๆให้ความอบอุ่น ต้นไม้หลายพรรณเริ่มผลิใบอ่อน และผลิดอกสวยงามเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นแห่งฤดูใบไม้ผลิ เป็นความหวังและการเริ่มต้นเพาะปลูกพืชพรรณต่างๆ เป็นความสุขที่ผลิบานในใจพร้อมๆกับดอกไม้สีสวย อ่อนหวาน ที่ผลิบานอยู่ทั่วไป

ดอกไม้สีขาว สีชมพูอ่อน สีชมพูเข้ม ที่ผลิบานรับฤดูใบไม้ผลิ ได้แก่ ดอกบ๊วย ดอกท้อ และดอกซากุระ ซึ่งหากมองดูเผินๆจะพบว่าดอกไม้ทั้งสามชนิดนี้มีลักษณะที่ใกล้เคียงกันมาก จนทำให้เกิดความสับสนว่าดอกไม้ชนิดใดเป็นดอกบ๊วย ดอกท้อ หรือดอกซากุระ เพราะเป็นดอกไม้ในวงศ์ Rosaceae (วงศ์กุหลาบ) สกุล Prunus เช่นเดียวกับ พลัม เชอรี่ ลูกท้อ แอปริคอต ซากุระ อัลมอนด์ และนางพญาเสือโคร่ง จึงมีความใกล้เคียงกันมาก แต่ถ้าจับจุดได้ก็จะสามารถแยกความแตกต่างระหว่างดอกไม้ทั้งสามชนิดได้ไม่ยากค่ะ

ดอกบ๊วย ( Plum) มีชื่อญี่ปุ่นว่า อุเมะ มีความหมายถึง จิตใจแจ่มใส สง่างาม ผู้ดี อ่อนช้อย ชาวจีนถือว่าดอกบ๊วยเป็นไม้มงคล มักนำมาประดับบ้านในวันตรุษจีน ประเพณีญี่ปุ่นก็ใช้บ๊วยเป็นไม้มงคลเช่นกัน โดยปลูกไว้ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือของสวน ซึ่งเชื่อว่าเป็นทิศทางที่ความชั่วร้ายจะเข้ามา จึงปลูกต้นบ๊วยไว้เพื่อป้องกันความชั่วร้าย

ดอกท้อ (Peach) มีชื่อญี่ปุ่นว่า โมโม มีความหมายถึงความมีเสน่ห์ ร่าเริง นิสัยดี ท้อจัดเป็นไม้เมืองหนาวที่ขึ้นได้ดีในที่มีความสูงตั้งแต่ 3,000 ฟุตขึ้นไป อุณหภูมิเฉลี่ย 10 องศาเซลเซียส สามารถทนแล้งได้ดี เป็นพรรณไม้ที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก ชาวจีนเชื่อว่า ท้อเป็นสัญลักษณ์ของการมีอายุยืนยาวและป้องกันสิ่งชั่วร้าย ถ้าดอกท้อผลิบานระหว่างการฉลองวันปีใหม่ หมายถึง ปีต่อไปจะเป็นปีแห่งโชคลาภ 

ญี่ปุ่นมีนิทานพื้นบ้าน เกี่ยวกับ โมโม ทาโร่ เด็กชายที่ถือกำเนิดจากลูกท้อ มีพละกำลังมาก เป็นผู้นำในการปราบปีศาจ ส่วนในประเทศไทยมีการนำท้อเข้ามาปลูกในพื้นที่ภาคเหนือ เช่น โครงการหลวง โดยมีชื่อเรียกท้องถิ่นอื่นๆ เช่น มะฟุ้ง มักม่น หุงคอบ หุงหม่น เป็นต้น

ดอกซากุระ หรือ เชอรี่ มีชื่อญี่ปุ่นว่า ซากุระ (Sakura) มีความหมายถึง ความสวยงาม จิตใจงาม ซากุระมีถิ่นกำเนิดในจีนตอนใต้ เกาะไต้หวัน หมู่เกาะโอกินาว่า ญี่ปุ่น มีดอกสีขาว มีจำนวนกลีบแตกต่างกันไปตามชนิด ลักษณะเด่นของซากุระคือ เมื่อเวลาซากุระร่วงจะร่วงพร้อมกันหมด ดอกซากุระในเกาหลี สหรัฐอเมริกา แคนาดา จีน หรือที่อื่นๆ จะไม่มีกลิ่น แต่ซากุระของญี่ปุ่นมีกลิ่นหอมอ่อนๆ

ความแตกต่างระหว่าง บ๊วย ท้อ และซากุระ

ดอกบ๊วย กลีบดอกมีลักษณะกลม โค้งมน จะบานติดกับอยู่กับกิ่งและบานเพียงหนึ่งดอกต่อก้าน จะไม่บานเป็นช่อหรือเป็นพุ่ม เมื่อเทียบกับดอกท้อและซากุระ และขณะที่ดอกท้อกำลังบานจะไม่มีใบให้เห็นเลย

ดอกท้อ
กลีบดอกมีลักษณะแหลม ส่วนใบมีลักษณะเหมือนรูปวงรี ลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากดอกบ๊วยคือ ดอกและใบจะผลิพร้อมกันและบานติดกับกิ่งแตกต่างจากดอกบ๊วยที่บานถึง 2 ดอกต่อกิ่ง ทำให้ดอกท้อดูสวยกว่าเพราะมีใบแซมอยู่ด้วย

ดอกซากุระ
ลักษณะของกลีบดอกเป็นรูปหัวใจ มีความแตกต่างจากดอกบ๊วยและดอกท้อคือมีกิ่งเล็กๆยื่นออกมาจากกิ่งใหญ่ ดอกซากุระจะบานแตกออกไปเหมือนอย่างลูกเชอรี่เวลาออกผล ซึ่งจะแตกต่างจากดอกบ๊วยและดอกท้อที่บานติดกับกิ่งใหญ่ ถ้ามองตรงกิ่งจะรู้สึกว่าค่อนข้างโล่งเพราะดอกซากุระจะบานเป็นพุ่มอยู่ตรงปลาย ส่วนใบจะขึ้นอยู่กับพันธุ์ เช่น ซากุระพันธุ์ Yashino Cheery จะรอให้ดอกซากุระบานเสร็จก่อนแล้วใบจึงจะผลิตามมา ซึ่งมีถึง 8 สายพันธุ์ ส่วนใบของซากุระจะเป็นวงรีและขอบใบจะเป็นรอยหยัก

สรุปลักษณะของดอก

 

ดอกบ๊วย : กลีบกลม ดอกตูมจะกลม ดอกติดกับก้าน กลีบดอกมี 5 กลีบ มีหลายสีตั้งแต่ขาว ชมพู แดง และแดงเข้ม ไม่มีก้าน ออกดอกเพียงดอกเดียวต่อ 1 ตา ดอกบ๊วยมีระยะเวลาในการบานคือกลางเดือนกุมภาพันธ์

ดอกท้อ : กลีบรี คล้ายหยดน้ำ ก้านสั้น ออกดอก 2 ดอกต่อ 1 ตา ระยะเวลาในการบานคือกลางเดือนมีนาคม

ดอกซากุระ : กลีบยาวมีรอยแฉกที่ปลาย ก้านยาว ออกดอกเป็นพวง ระยะเวลาในการบานคือปลายเดือนมีนาคม - ต้นเดือนเมษายน

ดอกซากุระเป็นดอกไม้ที่คนทั่วโลกคุ้นเคย และมองว่าเป็นดอกไม้ประจำฤดูใบไม้ผลิของญี่ปุ่น และเป็นมักจะคิดว่าเป็นดอกไม้ประจำชาติของญี่ปุ่นด้วย ซึ่งในความเป็นจริงดอกไม้ประจำชาติของญี่ปุ่นคือดอกเบญจมาศ (Kiku) ดอกซากุระปรากฏอยู่ในบทกวีนับไม่ถ้วน รวมถึงบทเพลง วรรณกรรม ดีไซน์ หรือชื่อคน ในประเทศญี่ปุ่นสนับสนุนให้ปลูกซากุระในช่วง คศ.710 -1185 ต่อมาจึงมีเทศกาลชมดอกซากุระที่เรียกว่า ฮานามิ นอกจากนี้ซากุระยังเป็นสัญลักษณ์ของทหารญี่ปุ่นและประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย

เทศกาลชมดอกซากุระ หรือ ฮานามิ (ฮานะ แปลว่า ดอกไม้, มิ แปลว่า ดู , ฮานามิจึงแปลว่า เทศกาลชมดอกไม้ ซึ่งหมายถึงดอกซากุระ)ในประเทศญี่ปุ่นตรงกับช่วงเมษายนของทุกปี ชาวญี่ปุ่นจะไปปูเสื่อปิกนิกหรือเดินชมดอกซากุระที่บานสะพรั่งตามสถานที่ต่างๆ เช่น สวนสาธารณะ ปราสาท หรือ วัดต่างๆ

เทศกาลชมดอกซากุระจัดขึ้นหลายที่นอกเหนือจากในประเทศญี่ปุ่น เช่น จีน เกาหลี ไต้หวัน ทำให้อยากชื่นชมซากุระในประเทศอื่นบ้าง จึงเป็นที่มาของการเดินทางท่องเที่ยว  "ไต้หวัน - อาลีซาน ซากุระบานฉ่ำ" ระหว่างวันที่ 8 - 12 มีนาคม 2023 ในครั้งนี้ ซึ่งก็ต้องลุ้นระทึกสักหน่อย ว่า " ซากุระจะบานฉ่ำ " หรือไม่

ขอขอบคุณ

•  I Taiwan , Team Travel service , Guide Louis Chaiyarat อำนวยความสะดวกตลอดการเดินทาง
• ภาพดอกไม้จากอินเทอร์เน็ต
• น้ำใจไมตรีจากเพื่อนร่วมเดินทางทุกท่าน

[...วิโรจน์ ครับ]

เนื้อหาแน่น ส่วนรูปนั้นไม่ต้องพูดถึงเลย แทบอยากจะเห็นไว้เป็นอัลบั้ม (ทั้งดอกไม้และคน) ไว้ดูไปเรื่อยๆ ขอบคุณครับ…วิโรจน์ ครับ

[ครูแป๊ว กัลยาณี]

ขอบคุณค่ะที่ติดตามเป็นกำลังใจ ทริปไต้หวันนี้ตั้งใจจะไปดูซากุระตั้งแต่มีนา 2020 แต่ต้องงดไปเพราะสถานการณ์โควิด เพิ่งมีโอกาสได้ไป จึงตั้งใจจะเขียนให้ดีสมกับที่รอมานาน เลยเขียนละเอียดสักหน่อยนะคะ