กิจกรรมบำบัดจิตสังคม

นักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมจะมีหน้าที่ Hopeful Empowerment + Skill Life Design + Supportive Engagement อย่างไรในนักศึกษากฎหมายซึมเศร้า วิตกกังวล ติดพนัน และมีหูแว่วเล็กน้อย เเละสอบตกทุกวิชา

โรคซึมเศร้าถือเป็นโรคทางด้านจิตเวชที่พบมาก สาเหตุหลักคือ ปัจจัยทางชีวภาพหรือพันธุกรรมและปัจจัยด้านจิตใจหรือสิ่งแวดล้อม

     ปัจจัยทางชีวภาพหรือพันธุกรรม เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของสารสื่อประสาทในสมอง หรือความผันผวนของระดับฮอร์โมนที่สำคัญ

     ปัจจัยด้านจิตใจหรือสิ่งแวดล้อมที่เรียกว่าปัจจัยทางอารมณ์ เป็นผลมาจากสถานการณ์ความตึงเครียดทางอารมณ์ เช่น ความตึงเครียดในครอบครัว เหตุการณ์สะเทือนใจอย่างรุนแรง การถูกบีบคั้นอย่างมากในวัยเด็ก การถูกกดกัน ภาวะซึมเศร้าเพราะความชรา มีชีวิตโดดเดี่ยว ปัญหาช่องว่างระหว่างวัย หรือปัญหาที่เรียกกันว่าภาวะสะเทือนใจ เป็นต้น

>>  ดังนั้นเราจะต้องเข้าใจความต้องการที่เเท้จริงของผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิต เพื่อหาสาเหตุเเละนำมาเเก้ไขได้อย่างถูกต้อง นักกิจกรรมบำบัดจะใช้ตนเองเป็นสื่อในการรักษา โดยการพูดคุย สอบถามข้อมูล การสัมภาษณ์ สร้างความสัมพันธ์ที่ดี เพื่อสร้างความไว้ใจให้กับผู้รับบริการ หรือเรียกว่า Therapeutic relationship ผู้บำบัดจะต้องรับฟังอย่างตั้งใจ สนใจในสิ่งที่ผู้รับบริการพูด ใส่ใจ เเละคอยให้กำลังใจ 

                                      PERMA model หรือแบบจำลองที่ทำให้เกิดความสุขใจในชีวิต

>>  ในการสัมภาษณ์สามารถนำ PERMA model มาช่วยได้ เพราะจะทำให้เราทราบถึง อารมณ์ ความรู้สึก ความชอบ ความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ความภาคภูมิใจ เป้าหมาย กิจกรรมที่ทำเเล้วมีความสุข 

>>  ข้อมูลนี้ผู้บำบัดสามารถนำไปวิเคราะห์เพื่อหากิจกรรมบำบัดที่เหมาะสมกับผู้รับบริการได้ เพื่อช่วยลดความเครียดที่เกิดขึ้นจาก ซึมเศร้า วิตกกังวล ติดพนัน และสอบตก เช่น ครอบครัวบำบัด การออกกำลังกาย การทำกิจกรรมกลุ่มได้พูดคุยเเลกเปลี่ยนความคิดกัน  ให้เพื่อนช่วยติว การวาดรูป ทำงานประดิษฐ์ เป็นต้น

>>  เป้าหมายของผู้มีประสบการณ์สุขภาพจิต คือ การกลับมาใช้ชีวิตอย่างมีความสุข ผู้บำบัดจึงต้องเขามาช่วยเหลือในด้านต่างๆ เพื่อรักษาอาการ ซึมเศร้า วิตกกังวล ติดพนัน และหูแว่ว เพราะอาการเหล่านี้มีผลกระทบต่อการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิต

  ยกตัวอย่างเเนวทางการรักษา Psychosocial Rehabilitation(PSR) เป็นแนวทางการรักษาที่มี เป้าหมายคือการสอนทักษะทางอารมณ์ ความรู้ความเข้าใจ และทักษะทางสังคมเพื่อให้ผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าป่วยทางจิตสามารถดำรงชีวิตและทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ

Components of Recovery ประกอบด้วย 10 ข้อ ดังนี้

1. Hope คือ ความคาดหวังให้กับผู้รับบริการที่จะสามารถเอาชนะอุปสรรคได้ โดยมีกำลังใจได้จากคนรอบข้าง ครอบครัว เพื่อน ความหวังเป็นตัวกระตุ้นให้ผู้รับบริการอยากกลับมาใช้ชีวิต

2. Self-Direction เป้าหมายชีวิตของผู้รับบริการและการบำบัดเเต่ละบุคคลไม่เหมือนกันเพื่อนำไปสู่เป้าหมายเหล่านั้น

3. Individualized and Person-Centered การริเริ่มทำโดยใช้ตนเองเป็นศูนย์กลาง คือ การรู้ความชอบ มองเห็นจุดเเข็ง จุดอ่อนของตนเอง นำสิ่งเหล่านั้นมาเพื่อหาวิธีบำบัดได้อย่างเหมาะสมกับความต้องการ

4. Empowerment คือ การเพิ่มพลังทั้งทางกายเเละจิตใจ การได้รับการสนับสนุนในสิ่งที่ชอบทำให้รู้สึกไม่โดดเดี่ยว เเละมีกำลังใจ

5. Holistic การมองเเบบองค์รวม จะครอบคลุมทั้งหมดในการใช้ชีวิต ประกอบไปด้วย 5 ด้าน ได้เเก่ ร่างกาย สมอง (การรับรู้) จิตสังคม(ความคิดบวกเเละลงมือทำ) สุขภาวะทางจิตวิทยา(การทำความดี) เเละการรู้จุดเเข็งของตนเอง  

6. Non-Linear การบำบัดฟื้นฟูอาจใช้เวลานาน เเละอาจมีการล้มเลว เเต่การล้มเหลวนั้นทำให้เกิดการเรียนรู้เเละประสบการณ์ การตระหนักรู้นี้ทำให้ก้าวต่อไปเพื่อมีส่วนร่วมในการฟื้นฟูอย่างเต็มที่

7. Strengths-Based การรู้จุดเเข็งของตนเอง เเต่ก่อนที่จะรู้จุดเเข็งเราต้องรู้จุดอ่อนของตนเอง เพื่อนำมาพัฒนาเเละเเก้ไข 

8. Peer Support กำลังจากคนรอบข้างเป็นสิ่งที่สำคัญในการบำบัด กำลังใจจะช่วยทำให้เรามีเเรงในการทำสิ่งต่างๆ

9. Respect การได้รับการเคารพ ได้รับการยอมรับ ได้รับสิทธิ ไม่ถูกเลือกปฎิบบัติ ทำให้เพิ่มโอกาสในการทำกิจกรรมต่างๆได้อย่างเต็มความสามารถ 

10. Responsibility การเพิ่มความรับผิดชอบ เช่น การดูแลตนเองเพื่อลดภาระ การเดินทาง เพื่อนำสู่เป้าหมายอาจต้องใช้ความอดทนเเละพยายาม ทำความเกิดความเข้าใจและประสบการณ์พร้อมที่จะเผชิญปัญหา

 

อ้างอิง

โรคซึมเศร้า-โรคซึมเศร้า คือ ซึมเศร้า คืออะไร? (manarom.com)

PERMA- ความสุขสร้างได้ เปลี่ยนชีวิตให้สุขใจอย่างยั่งยืน ด้วยจิตวิทยาเชิงบวกและแบบจำลอง PERMA (becommon.co)

PSR- Psychosocial Rehabilitation: Benefits and Objectives (verywellmind.com)

COMPONENTS OF RECOVERY- 10 Fundamental Components of Recovery - the Substance Abuse and Mental Health Services Administration Orange County, California (networkofcare.org)