ธมฺมนีติ ๑๘๕ ฆราวาสกถา แถลงฆราวาส

ธมฺมนีติ ๑๘๕ ฆราวาสกถา แถลงฆราวาส

ภาษิตของพ่อ

ธมฺมนีติ ๑๘๕ ฆราวาสกถา แถลงฆราวาส

สยํ อายํ วยํ ชญฺญา  สยำ ชญฺญา กตากตํ
นิคฺคณฺเห นิคฺคณฺหารหํ  ปคฺคณเห ปคฺคณฺหารรํ ฯ

กาพย์ยานี ๑๑

พึงรู้ความงอกงาม  และเสื่อมทรามให้เท่าทัน
รู้สิ่งเขาทำกัน  และไม่มีใครใคร่ทำ
พึงข่มคนควรข่ม  ข่มให้จมจะได้จำ
ยกยอและแนะนำ  คนที่ควรชวนยกยอ

อธิบายศัพท์

ความงอกงาม :  ความเจริญผลิดอกออกผล

ความเสื่อม :  เสียไป ค่อยหมดไป หย่อนลง โทรมลง

ข่ม :  แสดงกริยาวาจาให้เห็นว่าเหนือกว่า หรือทำให้อีกฝ่ายหนึ่งรู้สึกว่าด้อยกว่า

ยอยก :  พูดส่งเสริมให้ดีขึ้น

ถอดความ

ควรรู้ถึงความเจริญงอกงามและความเสื่อมโทรมเป็นสิ่งที่คู่กัน ควรรู้ว่าสิ่งใดควรกระทำและไม่ควรกระทำ  คนบางคนควรจะข่มหรือกดเอาไว้เพื่อให้สำนึกตัว คนบางคนควรได้รับส่งเสริมแนะนำให้เจริญยิ่งขึ้น

ดอกเข็มขาว 

ขอบคุณภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต