อำพันทะเล

อำพันทะเล หรือ อ้วกปลาวาฬ ขี้ปลาวาฬ

เป็นของหายากและมีมูลค่าสูง ซึ่งส่วนมากจะนำมาใช้ในการสกัดเป็นน้ำหอม สารที่ถูกหลั่งออกมาในลำไส้ของวาฬสเปิร์มหรือวาฬหัวทุย ทำหน้าที่เพื่อป้องกันการเกิดบาดแผลในลำไส้จากอาหารที่ย่อยไม่หมดและยังช่วยให้ขับถ่ายคล่อง โดยวาฬพันธุ์นี้จะชอบกินปลาหมึก แต่ว่าร่างกายจะไม่สามารถย่อยไขมันจากปลาหมึกได้ ทำให้ไขมันไปสะสมอยู่ในลำไส้ จนขับถ่ายไขมันส่วนนี้ออกมาด้วยการสำรอกเป็นอ้วกนั่นเอง ปกติจะออกมาด้วยวิธีขับถ่ายตามธรรมชาติแต่ก้อนจะเล็ก แต่ถ้าสำรอกออกทางปากก้อนจะใหญ่ขึ้น

ลักษณะทั่วไปจะเป็นก้อนไขมันแข็งๆ มีสีเทาไล่ไปถึงสีดำ ติดไฟได้ สามารถพบได้ตั้งแต่ในช่องท้องของวาฬจนถึงลอยมาติดตามชายฝั่ง ช่วงแรกที่ออกมาจากตัววาฬจะมีกลิ่นเหม็นอย่างรุนแรง แต่เมื่อเก็บไว้กลิ่นจะค่อยๆ หอมขึ้นมา

ซึ่งนอกจากนำไปสกัดเป็นหัวน้ำหอมแล้วยังนำไปทำเป็นกลิ่นไวน์และกลิ่นอาหารบางชนิด เพราะไขจากลำไส้วาฬสามารถเก็บกลิ่นไว้ได้นาน นอกจากนี้ยังถูกใช้เป็นวัตถุดิบในตำรับยาแผนไทย มีสรรพคุณบำรุงกำลัง บำรุงหัวใจ แก้อ่อนเพลีย แก้ลมวิงเวียน แก้เสมหะ และบำรุงโลหิต จึงเป็นส่วนผสมในยาแผนโบราณตำราต่างๆ อีกด้วย และที่มีราคาแพงเพราะพบได้ไม่บ่อยนั่นเอง

[ซุลกิฟรี สาระ]

ผมมีอ้วกวานอยู่กับตัว