การเผยแพร่นวัตกรรม

ความหมาย หลักการทฤษฎีการเผยแพร่นวัตกรรม
          

ความหมายของการเผยแพร่นวัตกรรม  (Diffusion  of  Innovation)
    การแพร่กระจายหรือการเผยแพร่นวัตกรรม  (Diffusion  of  Innovation)  เป็นกระบวนการในการถ่ายเทความคิด  การปฏิบัติ  
ข่าวสารหรือพฤติกรรมไปสู่ที่ต่างๆ จากบุคคลหรือกลุ่มบุคลไปสู่กลุ่มบุคคลอื่การวิจัยทางด้านการเผยแพร่นวัตกรรมจะเป็นการศึกษา
ปัจจัย  5 ประการนี้ว่า  มีผลอย่างไรและมีปฏิสัมพันธ์กันอย่างไร  ในการส่งเสริมให้มีการยอมรับและใช้ผลผลิตของเทคโนโลยีการศึกษา
           1.  Innovation  หมายถึง  ความคิดใหม่เทคนิควิธีการใหม่หรือสิ่งใหม่ที่สามารถนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้  นวัตกรรม
นั้นเป็นสิ่งที่สร้างความรู้เป็นของใหม่สำหรับกลุ่มผู้มีศักยภาพในการยอมรับนวัตกรรม  

                                       

                                  2.  Communication channels  หมายถึง  ช่องทางในการสื่อสาร  ที่ใช้มากคือ  การใช้สื่อสารมวลชน  แต่
การสื่อสารระหว่างบุคคลแบบปากต่อปากยังเป็นที่ยอมรับและใช้ได้ดีอยู่    ปัญหาคือการประเมินผลการใช้ช่องหรือสื่อเพื่อ
การเผยแพร่นั้น   ยังไม่มีการศึกษาผลของการใช้อย่างมีระบบมากนัก     ส่วนมากยังใช้การสำรวจความคิดเห็นจากผู้ใช้อยู่
                           3.  Time  หมายถึง  เวลาหรือเงื่อนไขของเวลา  ในแต่ละขั้นตอนของการเผยแพร่และยอมรับอาจมี
ช่วงของเวลาในแต่ละขั้นแตกต่างกัน  จำเป็นต้องมีการศึกษาและคาดการณ์ไว้สำหรับงานการเผยแพร่นวัตกรรมและเทคโน
โลยีการศึกษา
                          4.  Social System  หมายถึง  เป็นระบบสังคมที่มีธรรมชาติ  วัฒนธรรมของคนในสังคมที่จะนำนวัตกรรม
และเทคโนโลยีไปใช้  ฐานะทางเศรษฐกิจของคนในสังคมโดยรวม  และกลุ่มคนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจสังคมที่แตกต่างกัน 
 สามารถยอมรับนวัตกรรมได้แตกต่างกัน  การเมือง  การปกครอง   มีอำนาจต่อการยอมรับนวัตกรรมเป็นอย่างมาก  การศึกษา
ถึงอิทธิพลของระบบสังคมจะช่วยให้เข้าใจและหาวิธีการที่เหมะสมในการเผยแพร่นวัตกรรมได้
                                5.  Adaption  หมายถึง  เป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์ในการยอมรับ  (หรือปฎิเสธ) นวัตกรรมและ
เทคโนโลยีโดยมีพื้นฐานทางด้านจิตวิทยาและสังคมวิทยา  เป็นองค์ความรู้สำคัญในการอธิบายกระบวนการในการยอมรับ  
(หรือไม่ยอมรับ)

ความหมายของการเผยแพร่นวัตกรรม  (Diffusion  of  Innovation)

     การแพร่กระจายหรือการเผยแพร่นวัตกรรม (Diffusion of Innovation) เป็นกระบวนการในการถ่ายเทความคิด การปฏิบัติ 
 ข่าวสาร หรือพฤติกรรมไปสู่ที่ต่างๆ จากบุคคลหรือกลุ่มบุคลไปสู่กลุ่มบุคคลอื่น โดยกว้างขวาง จนเป็นผลให้เกิดการยอมรับความ
คิดและการปฏิบัติเหล่านั้น อันมีผลต่อโครงสร้างและวัฒนธรรมและการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในที่สุดEverette M. Rogers (1983) 
 ได้อธิบายส่วนประกอบของการเผยแพร่ นวัตกรรมไว้ 4ประการ (ภาพที่ 1) คือ
        1. มีนวัตกรรมเกิดขึ้น
        2. ใช้สื่อเป็นช่องทางในการส่งผ่านนวัตกรรมนั้น
        3. ช่วงระยะเวลาที่เกิดแพร่กระจาย
        4. ผ่านไปยังสมาชิกในระบบสังคมหนึ่ง

   สาเหตุในการศึกษาทฤษฎีการเผยแพร่

       การศึกษาถึงทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง  ในการเผยแพร่นวัตกรรมในสาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษานั้น  มีสาเหตุสำคัญ 3 ประการ
 ได้แก่
             1.นักเทคโนโลยีการศึกษาต้องการทราบว่า“ทำไมผลผลิตของพวกเขาจึงเป็นที่ยอมรับ  หรือไม่เป็นที่ยอมรับ” 
             2. เทคโนโลยีทางการศึกษาที่มาจากการเป็นนวัตกรรมมาก่อน  ผลผลิตทางด้านเทคโนโลยีการศึกษาโดยนักเทคโนโลยีการศึกษา  เป็น
การสืบสานทางนวัตกรรมในกระบวนการของการสอนทั้งในด้านของรูปแบบการจัดการขั้นตอนและการนำเสนอ  นักเทคโนโลยีการศึกษาที่
เข้าใจในตัวของนวัตกรรมเอง  และทฤษฏีที่ใช้ในการเผยแพร่นวัตกรรมจะทำให้สามารถเตรียมตัวและเตรียมงานการเผยแพร่ให้กับกลุ่มผู้ใช้ได้
อย่างมีประสิทธิภาพ  
3.  การศึกษาทฤษฏีการเผยแพร่วัตกรรม    จะนำไปสู่การเผยแพร่นวัตกรรมอย่างเป็นระบบสร้างรูปแบบของการเผยแพร่  และรูปแบบ
ของการยอมรับนวัตกรรมขึ้น  นักเทคโนโลยีการศึกษายอมรับกระบวนการของการนำเข้าสู่ระบบ  (System Approach)  และมีรูปแบบของระบบ
ที่ได้จากทฤษฏีการเผยแพร่นวัตกรรมมากมายที่ใช้เป็นแนวทางของกระบวนการในการพัฒนาการสอน (Instructional Development หรือ ID)  
รูปแบบของกระบวนการพัฒนาการสอนได้ใช้ในการออกแบบและพัฒนาวิธีการเรียนรู้โดยการนำเข้าสู่ระบบอย่างมีประสิทธิภาพมากมายเหล่านั้น  
เป็นที่มาของการเกิดเป็นวัตกรรมศึกษาขึ้น  รูปแบบเชิงระบบของการเผยแพร่นวัตกรรมก็จะช่วยเป็นแนวทางของกระบวนการเผยแพร่นวัตกรรม
การศึกษา  และสร้างการยอมรับนวัตกรรมศึกษาและผลผลิตทางด้านเทคโนโลยีการศึกษากับผู้ใช้เช่นเดียวกัน  และหวังว่ารูปแบบเชิงระบบใน
การผลิตผลงานด้านเทคโนโลยีการศึกษาจะทำให้ผลผลิตมีประสิทธิภาพเช่นเดียวกันด้วย

ทฤษฏีการเผยแพร่  (Diffusion  Theories)
            ต้นกำเนิดของการศึกษาวิจัยเรื่องการเผยแพร่และการยอมรับนวัตกรรมมีมานาน  ตั้งแต่เริ่มมีมนุษย์  เพราะมนุษย์เป็นสิ่งที่การถ่ายทอดความรู้และยอมรับนวัตกรรมจากรุ่นหนึ่งไปสู่รุ่นหนึ่งมาโดยตลอด  แต่การศึกษาเรื่องการเผยแพร่อย่างเป็นระบบนั้นพอสรุปได้  ดังนี้

                ประมาณต้นคริสต์ศตวรรษ 19  (1900s)  Gabriel  trade  เป็นนักกฎหมายชาวฝรั่งเศสมีอาชีพเป็นผู้พิพากษา  ถึงแม้ว่าเขาไม่ได้รับการศึกษาจากระบบโรงเรียน  เขาก็เป็นนักวัตกรรมและมีหัวก้าวหน้าในสมัยนั้น  เขาได้สังเกตการถ่ายทอดและการเผยแพร่วัตกรรมจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่รุ่นหนึ่งเขาเรียกว่า  กฎของการเลียนแบบ  (Law of Lmitation)  ซึ่งปัจจุบันแล้วเรียกว่า  การยอมรับนวัตกรรม (The Adoption of Innovation)ทฤษฎีการเผยแพร่นั้น  เกิดจากการผสมผสานทฤษฎี  หลักการและความรู้  ความจริงจากหลายสาขาวิชาที่มีศาสตร์เกี่ยวกับการเผยแพร่  แต่ละศาสตร์จะมีส่วนประกอบเฉพาะในส่วนที่เป็นนวัตกรรมของศาสตร์นั้น ๆ  ผลจากการรวบรวมกระบวนการ  วิธีการ  ทฤษฎีและการเผยแพร่ของศาสตร์ต่าง ๆ นำไปสู่การสร้างทฤษฎีการเผยแพร่ขึ้นและเป็นทฤษฎีที่ไม่บ่งชี้เฉพาะว่า  ใช้สำหรับการเผยแพร่นวัตกรรรมของสาขาวิชาหรือศาสตร์ใดศาสตร์หนึ่งโดยเฉพาะ  เหตุผลที่ว่าทำไมทฤษฎีการเผยแพร่ถึงไม่มีความเฉพาะ  เนื่องจากการเผยแพร่นวัตกรรมนั้นมีในทุกสาขาวิชาและทุกศาสตร์ Rogers (1995)  ได้อ้างผลการศึกษาในปี  ค.ศ. 1943 โดย Ryan  และ Gross  ที่มหาวิทยาลัย Lowa State (Lowa State University)  ที่ได้ให้ต้นกำเนิดของการวิจัยด้านการเผยแพร่แนวใหม่ Ryan และ Gross (1943)  ได้ทำการศึกษาจากสาขาวิชาด้านสังคมชนบท โดยการใช้การสัมภาษณ์ผู้ยอมรับและการใช้นวัตกรรมและทำการตรวจสอบกับปัจจัยที่ทำให้เกิดการยอมรับและใช้นวัตกรรมศึกษา  กระบวนการสัมภาษณ์ที่  Ryan  และ Gross  ใช้ในการศึกษา  จึงเป็นแบบแผนที่ใช้เป็นแบบอย่างของการศึกษาวิจัยเรื่องการเผยแพร่นวัตกรรมตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา  (Rogers,   1995)นักวิจัยอื่นๆ ก็ใช้วิธีการนี้ในการศึกษาและสร้างเป็นทฤษฎีการเผยแพร่นวัตกรรมกันต่อ ๆ มา                นักวิจัยที่ทำการศึกษาและสังเคราะห์ผลการวิจัยต่าง ๆ แล้วนำมาสร้างเป็นทฤษฎีการเผยแพร่นวัตกรรมจนมีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับคือ  ในหนังสือของเขาชื่อ  Diffusion of Innovations  ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1960  และในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2003  ได้มีการพิมพ์เป็นครั้งที่ 5  การพิมพ์ครั้งนี้ได้จัดพิมพ์เล่มและอยู่ในรูปของ  Digital  ที่เป็น E-Book  แล้ว  สามารถสั่งซื้อจาก  Website  โดยการDown Load  มาได้เลยเมื่อจ่ายค่าหนังสือแล้ว  หนังสือของ  Rogers  ได้เสนอทฤษฎีที่เริ่มมีความชัดเจนขึ้นสำหรับงานการเผยแพร่นวัตกรรมมากที่สุด  และเป็นรากฐานของการพัฒนาทฤษฎีการเผยแพร่นวัตกรรม