บทปัจฉิมพุทโธวาทปาฐะ

แม้ในวาระสุดท้ายแห่งพระองค์ สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงมีพระสติและพระมหากรุณาธิคุณประทานโอวาทเตือนสติแก่เรามิให้ตกอยู่ในความประมาทและเข้าใจถึงธรรมชาติแห่งชีวิต

                    บทสวดมนต์ทั้งทำวัตรเช้าและทำวัตรเย็นมีบทสวดปัจฉิมพุทโธวาทปาฐะเป็นบทสวดปิดท้ายเสมอ.

          

          .เป็นบทสวดที่ฉันประทับใจมากและเมื่อครั้งหนึ่งได้มีโอกาสอ่านหนังสืออานนท์พุทธอนุชาของท่านอาจารย์วสิน อินทสาระก็ยิ่งซาบซึ้งใจมากขึ้นถึงพระเมตตาคุณแห่งองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแม้ในวาระสุดท้ายแห่งพระชนม์ชีพท่านก็มิได้ห่วงหรือคร่ำครวญอาลัยต่อตนหากแต่กลับตรัสถึงสัจจธรรมที่เราทั้งหลายสามารถนำไปใช้และรักษาคุ้มครองตนให้รอดและปลอดภัยได้

...เนื้อหาของบทสวดและคำแปลมีดังนี้...

หันทะทานิ ภิกขะเว อามันตะยามิ โว,

           ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย!บัดนี้เราขอเตือนท่านทั้งหลายว่า:-

วะยะธัมมา  สังขารา,

          สังขารทั้งหลาย  มีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา;

อัปปะมาเทนะ  สัมปาเทถะ,

          ท่านทั้งหลาย,จงทำความไม่ประมาทให้ถึงพร้อมเถิด.

อะยัง ตะถาคะตัสสะ  ปัจฉิมา วาจา.

          นี้เป็นพระวาจามีในครั้งสุดท้าย  ของพระตถาคตเจ้า.

                         

[4]

สาธุ ๆ ๆ ชอบบทนี้มาก ๆ เหมือนกัน ฟังแล้วน้ำตาจะไหล

คิดถึงพระกรุณาที่พระองค์ทรงเหน็ดเหนื่อย บำเพ็ญเพียรมาเป็นอสงไขยกัป เพื่อสั่งสอนให้พวกเราพ้นจากความทุกข์ แม้กระทั่งลมหายใจครั้งสุดท้ายของพระองค์ท่าน ก็ยังไม่วายเป็นห่วงเราทุกคน ไม่ให้ประมาท ให้เห็นความจริง เพื่อจะได้ไม่ต้องทุกข์ทรมานอีก น้ำพระทัยของพระองค์ท่านเป็นไปเพื่อพวกเราทุกคน แม้เป็นชนรุ่นหลัง ก็ยังได้รับน้ำพระทัยของพระองค์เสมอ

ขอกราบอภิวาทพระพุทธองค์ด้วยใจเคารพเอื้อเฟื้อ พระธรรมด้วย พระอริยสงฆ์ด้วย