คำศัพท์ที่ควรทราบเกี่ยวกับการประกันคุณภาพการศึกษา

Process กระบวนการ: 

 กิจกรรม (activity) หรือชุดของกิจกรรมที่สัมพันธ์กัน ที่ทำการเปลี่ยนปัจจัยนำเข้า (input) ให้เป็นผลผลิต (output) ที่มีมูลค่าเพิ่ม (value-added)

Mechanism กลไก : 

ส่วนย่อย (parts) ของระบบที่มีองค์ประกอบจำนวนหนึ่งทำหน้าที่ร่วมกัน องค์ประกอบเหล่านี้ หมายรวมถึง ทรัพยากรบุคคล ทรัพยากรทางกายภาพ วิธีปฏิบัติ (operation method) และ/หรือระเบียบปฏิบัติ (procedures)

Quality Control การควบคุมคุณภาพ :

การมีระบบและกลไกในแต่ละองค์ประกอบคุณภาพ เพื่อกำกับการดำเนินงานของสถานศึกษาให้ได้ผลตามรายการตรวจสอบและตัวบ่งชี้คุณภาพที่กำหนด

Quality Audit การตรวจสอบคุณภาพ : 

กระบวนการในการศึกษาวิเคราะห์ว่าสถาบันมีระบบและกลไกกำกับและควบคุมคุณภาพ และมีการปฏิบัติตามระบบและกลไกดังกล่าว

Educational Quality Assurance การประกันคุณภาพการศึกษา  :

การมีระบบและกลไกในการควบคุมตรวจสอบและประเมินการดำเนินงานในแต่ละองค์ประกอบคุณภาพตาม  รายการตรวจสอบ (audit checklist) และตัวบ่งชี้คุณภาพ (quality indicators) ที่กำหนด เพื่อเป็นหลักประกันแก่ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องและสาธารณชนได้มั่นใจว่าสถานศึกษาแห่งนั้นสามารถให้ผลผลิตทางการศึกษาที่มีคุณภาพ

Internal Quality Assurance การประกันคุณภาพภายใน :

การติดตามตรวจสอบและการประเมินคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาจากภายในโดยบุคลากรของสถานศึกษานั้นเอง หรือโดยหน่วยงานต้นสังกัดที่มีหน้าที่กำกับดูแลสถานศึกษานั้น

External Quality Assurance การประกันคุณภาพภายนอก :

การติดตามตรวจสอบและการประเมินคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาโดยสำนักงานรับรอง  มาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) หรือบุคคลหรือหน่วยงานภายนอกที่ สมศ. รับรองเพื่อเป็น การประกันคุณภาพและให้มีการพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา

Strategic Planning การวางแผนเชิงกลยุทธ์:

การวางแผนที่ครอบคลุมถึงการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์ และการกำหนดกลยุทธ์ การกำหนดวิสัยทัศน์ ภารกิจ วัตถุประสงค์ และกลยุทธ์ที่จะนำไปสู่การบรรลุวิสัยทัศน์

Education การศึกษา :

กระบวนการเรียนรู้เพื่อความเจริญงอกงามของบุคคลและสังคม โดยการถ่ายทอดความรู้  การฝึกอบรม  การสืบสานทางวัฒนธรรม  การสร้างสรรจรรโลงความก้าวหน้าทางวิชาการ  การสร้างองค์ความรู้อันเกิดจาก การจัดสภาพแวดล้อมสังคม การเรียนรู้และปัจจัยเกื้อหนุนให้บุคคลเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต

Quality คุณภาพ :

ผลรวมของคุณลักษณะและคุณสมบัติของผลผลิตได้แก่ บัณฑิต ผลงานวิจัย บริการวิชาการ ที่ทำให้เกิด ความพึงพอใจแก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

ที่มา : คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
www.med.cmu.ac.th/secret/meded/.../cmu%20qa%20manual_49_QA-Glossary.doc