อาหารต้านมะเร็ง โดย ไพศาล เลาห์เรณู บทที่ ๖ มะเร็งเกิดขึ้นได้อย่างไร

บทที่ 6  มะเร็งเกิดขึ้นได้อย่างไร

โครงสร้างของเซลล์ปกติ

เซลล์มะเร็งเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงหรือผิดปกติ (mutation) ทาง DNA ที่อยู่ภายใน โครโมโซม และมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว เซลล์ปกติของร่างกายไม่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติได้ ผลที่ตามมาก็คือเซลล์ที่ผิดปกติ (เซลล์มะเร็ง)จะแพร่กระจายไปยังส่วนต่างๆของร่างกายตามระบบการไหลเวียนของโลหิต แล้วเข้าไปทำการเจริญเติบโตแทนที่เซลล์ปกติ กรรมวิธีนี้มีชื่อทางการแพทย์ว่า metastasis

DNA ภายในเซลล์ประกอบด้วย gene ที่มีหน้าที่ปฏิบัติงานเฉพาะอย่างตามคำสั่งของ DNA เช่น gene ที่ได้รับคำสั่งให้ไปสร้างโปรตีนเพื่อให้ไนตาสีฟ้าหรือสีดำเมื่อ DNA เกิดการเปลี่ยนแปลง (mutate) ในทางใดทางหนึ่ง gene ก็ได้ผลกระทบทำให้ปฏิบัติหน้าที่ผิดปกติ อาจทำให้เซลล์ที่มี DNA และ gene ผิดปกติกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้ โดยทั่วไปเซลล์ในร่างกายจะมีขบวนการแก้ไขหรือปรับปรุง DNA ที่ผิดปกติ ตามขบวนการ DNA repair ที่ใช้เอนไซม์ DNA polymerases ตกแต่ง DNA ที่ผิดปกติ (damaged DNA) ให้กลับมาเป็น DNA ปกติก่อนที่เซลล์จะทำการแบ่งตัวและแพร่กระจาย เซลล์ที่ DNA ได้รับการแก้ไขปรับปรุงแล้วก็จะสามารถแบ่งตัวเป็นเซลล์ปกติ ไม่เป็นเซลล์มะเร็ง อาการเป็นมะเร็งก็ไม่เกิดขึ้น ในทางตรงกันข้าม หากมีเซลล์ที่มี DNA และ gene ที่ผิดปกติมาก ขบวนการ DNA repair ก็อาจไม่มีประสิทธิภาพปรับปรุง DNA ภายในเซลล์ให้เป็นเซลล์ปกติได้ อาจทำให้กลายเป็นเซลล์มะเร็งที่เจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็ว เซลล์ของผู้ที่มีร่างกายแข็งแรง สุขภาพสมบูรณ์ จะมีความสามารถแก้ไขปรับปรุง DNA ที่ผิดปกติได้ดีกว่าเซลล์ของผู้มีร่างการอ่อนแอ หรือผู้สูงอายุ

ดังนั้น วิธีที่จะป้องกันการเป็นมะเร็งโดยทั่วไปมีข้อสรุปดังนี้

• รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ออกกำลังสม่ำเสมอ
• หลีกเลี่ยงสภาพความเป็นอยู่และสิ่งแวดล้อมที่สกปรก มีมลพิษและสิ่งปฏิกูลมากมาย
• กินอาหารที่มีคุณค่าทั้งต่อร่างกายและที่มีสารต่อต้านอนุมูลอิสสระสูง เพราะอนุมูลอิสสระเป็นต้นกำเนิดสำคัญของมะเร็ง

 

อนุมูลอิสสระ (Free radicals)

สาเหตุสำคัญอันหนึ่งของการเป็นมะเร็ง เกิดจากปฏิกิริยาของออกซิเจนกับเซลล์ในร่างกายของมนุษย์และสัตว์ ปฏิกิริยานี้เกิดขึ้นจากออกซิเจนที่ได้รับทั้งภายในและภายนอกร่างกาย ผลที่ตามมาคือการเกิดอนุมูลอิสสระ (free radicals) ที่สามารถทำอันตรายโมเลกุลในร่างกาย โดยเฉพาะกับ DNA ของเซลล์ ไขมัน และโปรตีน อนุมูลอิสสระเป็นปัจจัยสำคัญยิ่งต่อการเกิดมะเร็ง เพราะจะทำให้ DNA ของเซลล์ผิดปกติ และอาจแพร่กระจายเป็นมะเร็งได้ ดังกล่าวข้างบน สาเหตุของการเกิดมะเร็งอีกประการหนึ่งคือทางพันธุกรรม หากบรรพบุรุษเป็นมะเร็งมากหลายท่าน ลูกหลานก็มีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะได้รับการถ่ายทอดเซลล์ที่อาจจะเป็นเซลล์มะเร็งได้ง่าย

ก่อนอื่น ควรจะทำความเข้าใจว่าอนุมูลอิสสระคืออะไร เหตุไรถึงมีความสามารถทำอันตราย DNA ได้ อนุมูลอิสสระเกิดขึ้นจากการที่อะตอมปกติที่มีความสมดุลทางโปรตอนและอิเล็กตรอน ทำปฏิกิริยากับพลังงานหรือสารเคมีจากภายนอกทำให้อิเล็กตรอนหลุดออกไปจากวงจร อะตอมที่ขาดอิเล็กตรอนกลายเป็นอนุมูลอิสสระที่มีพลังงานและปฏิกิริยาสูง สามารถทำปฏิกิริยากับเซลล์รอบข้างเพื่อต้องการจับอิเล็กตรอนของเซลล์อื่นๆเพื่อให้กลับเป็นอะตอมปกติ การทำปฏิกิริยานี้อาจทำอันตรายกับเซลล์อื่น โดยเฉพาะ DNA ของเซลล์ ที่เกิดการเปลี่ยนแปลงผิดปกติกลายเป็นเซลล์มะเร็ง

โดยธรรมชาติ ร่างกายของคนและสัตว์มีอนุมูลอิสสระที่ทำหน้าที่ควบคุมขบวนการทางเคมีของเซลล์ แต่หากอนุมูลอิสสระมีจำนวนมากผิดปกติก็อาจทำอันตรายกับส่วนประกอบของเซลล์ เช่นไขมัน โปรตีน โดยเฉพาะ DNA ที่เป็นสาเหตุสำคัญของการเป็นมะเร็ง ร่างกายอาจผลิตอนุมูลอิสสระมากขึ้นผิดปกติหากได้รับรังสี ionizing radiation เช่น x-rays, gamma rays, UV, ฯลฯ หรือได้รับมลพิษจากสิ่งแวดล้อม เช่นควันบุหรี่ โลหะหนักบางชนิด สารพิษจากอุตสาหกรรม

ร่างกายคนและสัตว์สามารถสร้างสารต่อต้านอนุมูลอิสสระ (anti-oxidants)ได้ภายในตัว แต่สารต่อต้านเหล่านี้อาจมีปริมาณไม่เพียงพอกับอนุมูลอิสสระที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและมีจำนวนมาก จึงจำเป็นที่จะต้องหาสารต่อต้านจากภายนอกร่างกายมาช่วย สารต่อต้านเหล่านี้ได้มาจากอาหารต่างๆที่มีสารมากมายหลายชนิดที่มีความสามารถจับอนุมูลอิสสระที่เกิดขึ้นในร่างกาย ทำให้อนุมูลอิสสระสลายตัวไม่ทำปฏิกิริยาเป็นอันตรายกับเซลล์รอบข้าง เป็นการต่อต้านการเกิดมะเร็งอย่างมีประสิทธิภาพอย่างหนึ่ง ดังรายละเอียดที่จะได้กล่าวต่อไป

 

 

[sr]

I have just read สสส.ชี้พระสงฆ์อาพาธเพราะอาหารชุดใส่บาตรยอดนิยม http://thaipost.net/?q=node/35... and wonder if we should include 'considerations' for prevention of cancer in food we give to monks. Monks do not have much choice in their food. We have to make the choice for them.