การพัฒนาบุคลากรเพื่อประเทศไทย 4.0

จากคอลัมภ์ "บริหารคน บริหารงาน" โดยธรรมนูญ มิตรเทวิน ที่ปรึกษาอาวุโส บริษัท เดอะไนล์

หนังสือพิมพ์โพสต์ทูเดย์ 25 กันยายน 2559

ปัจจุบันมีการกล่าวถึง "ประเทศไทย 4.0" หลายมิติไม่ว่าจะเป็นการเกษตรสมัยใหม่ เปลี่ยนจาก SMEs หรือเถ้าแก่แบบเดิมๆ เป็น Smart SMEs และมี Start Ups รวมทั้งให้ภาคบริการต้องสร้างบริการมูลค่าสูง และสุดท้ายเรื่องแรงงานต้องเป็นแรงงานที่มีความรู้ สิ่งเหล่านี้เปรียบเสมือนแรงผลักดันที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทุกๆ ด้าน รวมทั้งเรื่องการพัฒนาบุคลากร ทั้งในมุมของตนเองและในมุมขององค์กรที่ต้องเปลี่ยนแปลงตามไปด้วยเช่นเดียวกัน

ประเด็นสำคัญที่มักจะมีคำถามอยู่เสมอว่า บุคลากรหรือคนแบบไหนที่เหมาะกับการทำงานหรือบริหารธุรกิจหรือองค์กรในยุคประเทศไทย 4.0 ถ้าเป็นยุคนี้อาจให้เริ่มต้นการค้นหาคำตอบจากการทำความเข้าใจเรื่อง "ทักษะในศตวรรษที่ 21 (21st Century Skills) ซึ่งสรุปได้คือ

1. ทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม (Learning and Innovation) ประกอบด้วยการคิดสร้างสรรค์ การทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ และการนำนวัตกรรมไปใช้

2. ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์และการแก้ปัญหา (Critical Thinking and Problem Solving) ประกอบด้วยการมีเหตุผล การคิดอย่างเป็นระบบ การตัดสินใจ/ตัดสิน และการแก้ปัญหา

3. ทักษะด้านการสื่อสารและการร่วมมือกัน (Communication and Collaborative) ประกอบด้วยการสื่อสารที่ชัดเจนและการร่วมมือกับผู้อื่น

4. ทักษะด้านข้อมูลข่าวสาร สื่อ และเทคโนโลยี (Information, Media and Technology Skills) ประกอบด้วยการอ่านออกเขียนได้ด้านข้อมูลข่าวสาร สื่อ และ ICT (Information, Communications and Technology)

5. ทักษะด้านชีวิตและการประกอบอาชีพ (Life and Career Skills) โดยควรมีทักษะที่ยืดหยุ่นและสามารถปรับตัวได้ ริเริ่มและเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง มีทักษะทางสังคมและก้าวข้ามวัฒนธรรม มีความเป็นผู้นำและรับผิดชอบต่อสังคม

จะเห็นได้ว่าทักษะทั้ง 5 ด้านล้วนเป็ทักษะของคนที่สามารถช่วยสร้างประเทศไทย 4.0 ในมิติต่างๆ ได้ แต่ก็คงมีคำถามต่อไปว่า ตัวเรา องค์กรหรือบริษัท จะมีวิธีการวัดประเมิน รวมทั้งมีกลไก หรือเครื่องมือเพื่อพัฒนาทักษะในแต่ละด้านเหล่านี้กันอย่างไร

ผู้รับผิดชอบด้านการพัฒนาทรัพยากรบุคคลต้องสามารถช่วยบุคลากรและผู้บริหารได้ โดยการพัฒนาสมรรถนะขีดความสามารถหลักของบุคลากร คือการตอบโจทย์ว่าบุคลากรที่ธรุกิจหรือองค์กรต้องการ ต้องมีสมรรถนะขีดความสามารถอะไร เพื่อตอบโจทย์องค์กรและธรุกิจ เพราะจะทำให้เรากำหนดได้ว่า องค์กรหรือบริษัทต้องเน้นการพัฒนาขีดความสามารถเรื่องอะไร (Organization Capability) ซึ่งเมื่อกำหนดได้แล้วก็จะทำให้เรารู้ได้ว่าบุคลากรต้องพัฒนาสมรรถนะขีดความสามารถหลักด้านใดบ้าง (Core Competency) เพื่อตอบโจทย์ที่เกิดขึ้น

อย่างไรก็ตาม การพัฒนาขีดความสามารถหลักของบุคลากรเพื่อช่วยสร้างประเทศไทย 4.0 ตามทักษะสำคัญ 5 ข้อที่กล่าวมาข้างต้นจะมีขั้นตอน วิธีการพัฒนาให้สอดคล้องกับทักษะแต่ละด้านได้อย่างไรบ้าง...