การประเมินภายในตามแนวทาง EdPEx

การประเมินภายในตามแนวทาง EdPEx

พันเอก มารวย ส่งทานินทร์

[email protected]

23 กุมภาพันธ์ 2558

บทความเรื่อง การประเมินภายในตามแนวทาง EdPEx สรุปมาจาก เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ (Educational Criteria for Performance Excellence - EdPEx) เพื่อใช้เป็นแบบประเมินตนเองของภาควิชาต่าง ๆ ในการตรวจประเมินภายในประจำปี 2558

ผู้ที่สนใจเอกสารแบบ PowerPoint (PDF file) สามารถ Download ได้ที่ http://www.slideshare.net/maruay/edpex-for-internal-assessment

เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ (Educational Criteria for Performance Excellence - EdPEx)

• เป็นเกณฑ์ที่ใช้ในการประเมินองค์กรการศึกษาในภาพรวม
• อยู่บนกรอบของการดำเนินงานที่มุ่งสู่ความเป็นเลิศ
• สามารถใช้ประเมินได้ทั้งระดับคณะและสถาบัน
• เป็นเกณฑ์ความเป็นเลิศเดียวกันกับระบบอื่นๆ ที่ได้มีการริเริ่มใช้ในภาคส่วนต่าง ๆ ได้แก่ PMQA, SEPA, HA, TQA

วัตถุประสงค์ในการใช้เกณฑ์ EdPEx

• พัฒนาเกณฑ์ให้เหมาะกับบริบทของสถาบันอุดมศึกษาไทย
• ส่งเสริมเครือข่ายการพัฒนาคุณภาพ เพื่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้แนวปฏิบัติที่ดี การจัดระดับเทียบเคียง และดำเนินงานที่เป็นเลิศของสถาบันอุดมศึกษาไทย ในการก้าวสู่ความเป็นเลิศอย่างก้าวกระโดด
• ส่งเสริมสนับสนุนให้สถาบันอุดมศึกษา พัฒนาคุณภาพการศึกษา ระบบการบริหารจัดการ ด้วยเกณฑ์ EdPEx ที่สามารถเทียบได้ในระดับสากล

คุณลักษณะสําคัญของเกณฑ์

• มุ่งเน้นผลลัพธ์
• ไม่กำหนดวิธีการ และสามารถปรับใช้ให้เหมาะสมได้
• มุ่งเน้นความต้องการของสถาบัน
• สนับสนุนมุมองเชิงระบบ เพื่อให้เป้าประสงค์สอดคล้องไปในแนวทางเดียวกันทั่วทั้งองค์กร
• สนับสนุนการตรวจประเมินที่เน้นเป้าประสงค์

บทบาทของเกณฑ์ EdPEx

• ช่วยปรับปรุงวิธีการดำเนินงานของสถาบัน เพิ่มขีดความสามารถ และผลลัพธ์ให้ดีขึ้น
• ช่วยกระตุ้นให้เกิดการสื่อสาร แลกเปลี่ยนแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศ
  
  • เป็นเครื่องมือ สร้างความเข้าใจและบริหารจัดการผลการดำเนินการของสถาบัน
  • ชี้แนะแนวทางการจัดทำแผนกลยุทธ์
  • เปิดโอกาสการเรียนรู้

การประเมินองค์กรด้วยเกณฑ์ EdPEx

• เพื่อเสริมสร้างการเรียนรู้ขององค์กร และค้นหาโอกาสในการปรับปรุง เพื่อจัดทำแผนพัฒนาองค์กร
• เป็นกลไกสร้างให้เกิดการบูรณาการ เพื่อขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายและวิสัยทัศน์ที่ตั้งไว้
• ค้นหาแนวทางและวิธีการในการสร้างนวัตกรรมในการปรับปรุง

ส่วนประกอบพื้นฐานในการประเมิน (SAR)

• โครงร่างองค์การ (Organizational Profile - OP) พื้นฐานด้านสภาพแวดล้อมขององค์การ
  
  • ความสัมพันธ์กับกลุ่มต่าง ๆ ในระดับองค์การ
  • สภาพการแข่งขันและความท้าทาย
• กระบวนการทั้ง 6 ส่วน (Process) ผู้นำ การวางแผนกลยุทธ์ การมุ่งเน้นลูกค้าและตลาด การวัดการวิเคราะห์และการจัดการความรู้ การมุ่งเน้นทรัพยากรบุคลากร การจัดการกระบวนการ
• ผลลัพธ์ (Results) ด้านการเรียนรู้ของผู้เรียน ด้านการมุ่งเน้นลูกค้า ด้านการมุ่งเน้นบุคลากร ด้านการนำองค์การและธรรมาภิบาล และด้านงบประมาณ การเงิน และตลาด

ระบบการประเมินของ EdPEx

• เป็นการประเมินภาพรวมในระดับองค์กร
• เพื่อดูระดับพัฒนาการ และการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น
• เน้นกระบวนการที่เป็นระบบและข้อมูลของตัวชี้วัด
  
  • แบ่งการประเมิน เป็น 2 ส่วน กระบวนการ (หมวด 1 – 6)
  • ผลลัพธ์ (หมวด 7)

เกณฑ์ มี 7 หมวด 1,000 คะแนน

• หมวดที่ 1 การนำองค์การ (120 คะแนน)
• หมวดที่ 2 การวางแผนเชิงกลยุทธ์ (85 คะแนน)
• หมวดที่ 3 การมุ่งเน้นลูกค้า (85 คะแนน)
• หมวดที่ 4 การวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้ (85 คะแนน)
• หมวดที่ 5 การมุ่งเน้นบุคลากร (85 คะแนน)
• หมวดที่ 6 การมุ่งเน้นระบบปฏิบัติการ (85 คะแนน)
• หมวดที่ 7 ผลลัพธ์ (450 คะแนน)

ผลจากการประเมิน

• รายงานระดับพัฒนาการขององค์กร ผลการประเมิน ระบุจุดแข็งและโอกาสในการพัฒนาสำคัญ ๆ
• การจัดลำดับความสําคัญของโอกาสพัฒนา พร้อมทั้งเป้าหมายกำกับแผนพัฒนา
• ช่วยให้ผู้บริหารเห็นภาพรวมที่ชัดเจน ทราบจุดอ่อนหลักที่กระทบองค์กรมาก ๆ หรือจุดแข็งหลักที่โดดเด่นมากๆ ทำให้สามารถวางแผนขับเคลื่อนได้ดีขึ้น และมีจุดเน้นที่ชัดเจน

ค่านิยมหลักและแนวคิด 11 ข้อ

มีการนำ

• การนำองค์การอย่างมีวิสัยทัศน์
• การมุ่งเน้นอนาคต
• ความรับผิดชอบต่อสังคมในวงกว้าง
• มุมมองเชิงระบบ

ทำงานเป็น

• ความเป็นเลิศที่มุ่งเน้นผู้เรียน
• การให้ความสําคัญกับพนักงานและพันธมิตร
• ความคล่องตัว
• การมุ่งเน้นที่ผลลัพธ์และการสร้างคุณค่า

เน้นเรียนรู้

• การเรียนรู้ขององค์การและแต่ละบุคคล
• การจัดการโดยใช้ข้อมูลจริง
• การจัดการเพื่อนวัตกรรม

เพื่อการตรวจประเมินภายใน พ.ศ. 2558

ภาควิชาจัดทำแบบประเมินตนเอง 6 หัวข้อ

3.1 เสียงของผู้เรียน

3.2 ความผูกพันของผู้เรียน

6.1 กระบวนการทำงาน

6.2 ประสิทธิผลการปฏิบัติการ

7.1 ผลลัพธ์ด้านการเรียนรู้ของผู้เรียน และด้านกระบวนการ

7.2 ผลลัพธ์ด้านการมุ่งเน้นผู้เรียน

คำนิยาม

Customers

• An actual or potential user of your organization's educational programs and services
• Customers include the direct users of your programs and services (students and possibly parents), as well as others who pay for your programs and services
• EdPEx address customers broadly, referencing your current and future students and other customers, as well as your competitors' students and other customers

Educational Program

• Activities that engage students in learning or contribute to scientific or scholarly investigation, including credit and noncredit courses, degree programs, research, outreach, community service, cooperative projects, and overseas studies
• Educational program design requires the identification of critical points (the earliest points possible) in the teaching and learning process for measurement, observation, or intervention

Educational Services

• Educational services are the services considered most important to student matriculation and success
• These might relate to student counseling, advising, and tutoring; libraries and information technology; and student recruitment, enrollment, registration, placement, financial aid, and housing
• They might also include food services, security, health services, transportation, and bookstores

หมวดที่ 3. การมุ่งเน้นลูกค้า

หัวข้อ 3.1 เสียงลูกค้า : องค์การมีวิธีการอย่างไรในการรวบรวมสารสนเทศจากผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น

• ให้อธิบายถึงวิธีการที่สถาบันรับฟังผู้เรียนและกลุ่มลูกค้าอื่น และการได้มาซึ่งสารสนเทศเกี่ยวกับความพึงพอใจและความไม่พึงพอใจเหล่านั้น
• ก. การรับฟังผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  
  • 1) การรับฟังผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  • 2) การรับฟังผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่นในอนาคต
• ข. การประเมินความพึงพอใจและความผูกพันของผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  
  • 1) ความพึงพอใจและความผูกพัน
  • 2) ความพึงพอใจเมื่อเทียบกับคู่แข่ง
  • 3) ความไม่พึงพอใจ

หัวข้อ 3.2 ความผูกพันของลูกค้า : องค์การมีวิธีการอย่างไรในการตอบสนองความคาดหวังของผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น เพื่อสร้างความผูกพันและความสัมพันธ์กับกลุ่มดังกล่าว

• ให้อธิบายถึงวิธีการที่สถาบันกำหนดหลักสูตรและบริการ และช่องทางการสื่อสารเพื่อสนับสนุนผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น รวมทั้งวิธีการสร้างความสัมพันธ์กับผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
• ก. หลักสูตรและบริการ รวมทั้งการสนับสนุนผู้เรียนและกลุ่มลูกค้าอื่น
  • 1) หลักสูตรและบริการ
  • 2) การสนับสนุนผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  • 3) การจำแนกกลุ่ม/ประเภทของผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
• ข. การสร้างความสัมพันธ์กับผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  • 1) การจัดการความสัมพันธ์
  • 2) การจัดการข้อร้องเรียน

หมวดที่ 6. การมุ่งเน้นระบบปฏิบัติการ

หัวข้อ 6.1 กระบวนการทำงาน : สถาบันมีวิธีการออกแบบ จัดการ และปรับปรุงหลักสูตรและบริการ และกระบวนการทำงานที่สำคัญอย่างไร

• ให้อธิบายวิธีการที่สถาบันใช้ในการออกแบบ จัดการ และปรับปรุงกระบวนการทำงานสำคัญ เพื่อส่งมอบหลักสูตรและบริการที่มีคุณค่าสำหรับผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น และทำให้สถาบันประสบความสำเร็จและยั่งยืน สรุปกระบวนการทำงานที่สำคัญของสถาบัน
• ก. การออกแบบหลักสูตร การบริการ และกระบวนการ
  
  • 1) แนวคิดการออกแบบ
  • 2) ข้อกำหนดของหลักสูตร บริการ และกระบวนการ
• ข. การจัดการกระบวนการ
  
  • 1) การนำกระบวนการไปสู่การปฏิบัติ
  • 2) กระบวนการสนับสนุน
  • 3) การปรับปรุงหลักสูตร การบริการ และกระบวนการ

หัวข้อ 6.2 ประสิทธิผลการปฏิบัติการ : สถาบันทำให้มั่นใจได้อย่างไรว่าการปฏิบัติการต่าง ๆ มีการบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิผลทั้งในปัจจุบันและอนาคต

• ให้อธิบายวิธีการอย่างไรในการควบคุมต้นทุน บริหารห่วงโซ่อุปทาน ทำให้สถานที่ทำงานมีความปลอดภัย มีการเตรียมพร้อมเพื่อภาวะฉุกเฉินที่อาจเกิดขึ้น และสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ เพื่ออนาคต เพื่อทำให้มั่นใจว่าระบบปฏิบัติการมีประสิทธิผล และส่งมอบคุณค่าแก่ผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
• ก. การควบคุมต้นทุน
• ข. การจัดการห่วงโซ่อุปทาน
• ค. การเตรียมพร้อมด้านความปลอดภัยและภาวะฉุกเฉิน
  
  • 1) ความปลอดภัย
  • 2) การเตรียมพร้อมต่อภาวะฉุกเฉิน
• ง. การจัดการนวัตกรรม

หัวข้อ 7.1 ผลลัพธ์ด้านการเรียนรู้ของผู้เรียน และด้านกระบวนการ

• ก. ผลลัพธ์ด้านการเรียนรู้ของผู้เรียนและด้านกระบวนการที่มุ่งเน้นผู้เรียน
• ข. ผลลัพธ์ด้านประสิทธิผลของกระบวนการทำงาน
  • 1) ประสิทธิภาพและประสิทธิผลของกระบวนการ
  • 2) การเตรียมพร้อมต่อภาวะฉุกเฉิน
• ค. ผลลัพธ์ด้านการจัดการห่วงโซ่อุปทาน

หัวข้อ 7.2 ผลลัพธ์ด้านการมุ่งเน้นลูกค้า

• ก. ผลลัพธ์ด้านการมุ่งเน้นผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  • 1) ความพึงพอใจของผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น
  • 2) ความผูกพันของผู้เรียนและลูกค้ากลุ่มอื่น

ขั้นตอนการใช้เกณฑ์ EdPEx

• เรียนรู้เกณฑ์ และความหมายของนิยามต่าง ๆ
• วิเคราะห์องค์กร โดยเริ่มจากบริบทสําคัญ
• จัดทำร่างระบบงานต่าง ๆ
• ประเมินตนเอง เพื่อค้นหาสิ่งที่ต้องปรับปรุง
• จัดทำแผนพัฒนาองค์กร พร้อมกำหนดเป้าหมาย
• ประเมินความก้าวหน้า และผลการปรับปรุง
• ประเมินตนเองทุกปี เพื่อดูความก้าวหน้าของระบบ

สรุป

รายงานการประเมินตนเอง ตามเกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินงานที่เป็นเลิศ เป็นการประเมินประจำปีการศึกษา 2557 โดยหัวหน้าภาควิชาหรือผู้รับผิดชอบ คือ ส่วนที่ 1 โครงร่างองค์กร และส่วนที่ 2 ผลการดำเนินงานรายหมวด (หมวด 3 เสียงของผู้เรียน หมวด 6 การมุ่งเน้นระบบปฏิบัติการ หมวด 7 ผลลัพธ์ คือ 7.1 ผลลัพธ์ด้านการเรียนรู้ของผู้เรียน และด้านกระบวนการ และ 7.2 ผลลัพธ์ด้านการมุ่งเน้นผู้เรียน)

*********************************************