ปรัชญาการศึกษาลัทธิสารัตถนิยม : สถานที่เรียน
ปรัชญาการศึกษาลัทธิสารัตถนิยม (2) :
สถานที่เรียนของลัทธิสารัตถนิยม(Essentialism)
สถานที่เรียนในทรรศนะของลัทธิสารัตถนิยม(Essentialism) นั้นเราจะพบว่า สถานที่เรียนหรือโรงเรียนจะต้องเป็นสถาบันที่มีการให้การอนุรักษ์วัฒนธรรม แต่เน้นสภาวะแวดล้อมทางอุดมคติและสัญลักษณ์
สถานที่เรียนนั้นถือว่ามีบทบาทโดยตรงตามความคาดหวังที่สังคมต้องการ เพราะการศึกษาตามแนวคิดนี้ ต้องการให้สังคมเข้ามา มีส่วนในการถ่ายทอดวัฒนธรรมที่ได้ยึดถือกันมาอย่างยาวนานโดยการยึดหลักการอบรมจิตใจเด็กให้มีระเบียบวินัยอันดีงามที่ยึดถือกันมาเพราะเป็นสิ่งที่สามารถส่งเสริมการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข การเป็นอยู่ที่พึ่งพาอาศัยกันโรงเรียนต้องรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีเพื่อสร้างวินัยทางจิตใจ เน้นที่ความหมายที่เป็นนามธรรม ผู้เรียนต้องได้รับการสอนให้เกิดมโนทัศน์ในเรื่องขนบธรรมเนียมที่มีมาตั้งแต่อดีต
จะเห็นได้ว่า สารัตถนิยมจัดเป็นวิธีการแบบดั้งเดิม ที่ใช้ระเบียบวินัยในการก่อให้เกิดการเรียนรู้และฝึกฝนทางสติปัญญา เพราะเหตุว่าธรรมชาติของความรู้ส่วนมากนั้นเป็นนามธรรม และไม่อาจจะนำมาแยกแยะเป็นปัญหาให้แก้ได้ ซึ่งสารัตถนิยมเห็นว่า การสอนให้เด็กเรียนรู้นั้นควรจะสอนให้เกิดความเข้าใจในสาระที่สำคัญ รับเนื้อหาสาระให้พอเหมาะกับระดับทางจิตใจ และสติปัญญาของเด็กที่พึงรับได้
การจัดสถานที่เรียนควรมีความหมายเหมือนอยู่ในชีวิตจริงที่พร้อมด้วยอาคารสถานที่ ห้องสมุดในรูปแบบลักษณะปัจจุบันในสมัยนั้นก็เป็นไปไม่ได้ แต่การศึกษาในลักษณะแบบสารัตถนิยมเป็นการเอาลักษณะทางปรัชญาจิตนิยมมาเป็นเป้าหมายทางการศึกษา แนวทางปรัชญาในแง่อุดมคติในการดำเนินการ ถ้าหากเป็นในปัจจุบันที่มีความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ความก้าวหน้าทางปัจจัยแวดล้อมของสถานที่ เป็นเพียงปัจจัยแวดล้อมตัวหนึ่ง แต่ปัจจัยแวดล้อมนี้ต้องเอื้อต่อการให้บุคลากรที่ทำหน้าที่ทางการศึกษาของสารัตถนิยม การเข้าถึงนั้นก็คือความดีและความจริงของชีวิต นอกเหนือไปจากการเป็นอยู่แบบธรรมดา และเป้าหมายของการมีความพร้อมบริบูรณ์ของปัจจัยภายนอก สิ่งที่นักสารัตถนิยมต้องการเน้นคือ การทำตามหน้าที่ของบุคคลและสถาบัน ครูทำหน้าที่ของครู นักเรียนทำหน้าที่ของนักเรียน ซึ่งต่างฝ่ายต่างทำหน้าที่ของตน และการทำหน้าที่ของตนนั้น ก็ต้องมาจากการที่ตนได้รับการฝึกฝนอบรมมาในสิ่งที่งาม และได้เข้าถึงสิ่งที่ดีงามนั้น
ลัทธิสารัตถนิยมเห็นว่าสถานที่เรียนไม่เพียงแค่เป็นสถานที่เรียน ที่มีลักษณะเน้นเรื่องการปลูกฝังความเชื่อแนวอุดมคติเชิงสัญลักษณ์ ที่ต้องการมุ่งเน้นปลุกเร้าให้เกิดความรู้สึกที่ดีงาม ออกมาจากจิตใจ หรือเห็นว่า โรงเรียนต้องเป็นอาคารสถานที่ ที่มิได้ให้ความหมายอะไรเลยเท่านั้น แต่สถานที่เรียนจะต้องเป็นสถานที่ ก่อให้เกิดการมีส่วนร่วมของสังคม ต้องการให้การศึกษาเป็นเครื่องมือรับใช้สังคม โดยให้ความสำคัญกับสิ่งที่ได้ผ่านการกลั่นกรองมาจากอดีต ซึ่งได้แก่การมุ่งปลูกฝังหรือการให้อุดมคติแก่ชีวิตอย่างยั่งยืนมากกว่า การเน้นการศึกษาด้านอื่นๆ ซึ่งสถานศึกษาตามแนวคิดของลัทธิสารัตถนิยม จึงต้องตระหนักถึงภาระความรับผิดชอบด้านศีลธรรม มากกว่าสิ่งอื่นใด และการได้มาซึ่งการปลูกฝังศีลธรรมนั้น คือการพยายามให้สถานศึกษามุ่งจัดสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริม ศีลธรรมหรือ การสร้างอุดมคติที่ดีงาม ต่อผู้เรียนเพื่อเป็นแรงจูงใจต่อผู้เรียน
ปล.
เนื้อหาเป็นส่วนหนึ่งในวิทยานิพนธ์ ป.โท ของผู้เขียน
ด้วยเมตตาธรรมค้ำจุนโลก
ความเห็น (1)
....เหง้าบัวตัวอยู่ใต้..........ผิวนที
ยังชีพเฉกอินทรีย์.............รอบข้าง
แวดล้อมรอบชั่วดี.............มีหมด
ก่อเกิด “ตัวตน” สร้าง........"รู้ชอบ”คือประเด็น