Curriculum Development

กระบวนการพัฒนาหลักสูตร

 กระบวนการพัฒนาหลักสูตรตามแนวคิดของ Taba ดำเนินการอย่างเป็นขั้นตอนรวมทั้งสิ้น  7 ขั้นตอน ดังนี้ 
  1.  การวินิจฉัยความต้องการ (diagnosis of needs)  การศึกษาความต้องการเป็นสิ่งที่มีความสำคัญเป็นอันดับแรก  ผู้พัฒนาหลักสูตร (ครู) จะต้องวินิจฉัยประสบการณ์ ความต้องการและความสนใจของผู้เรียนเพื่อมากำหนดเนื้อหาของหลักสูตร
  2.  การกำหนดวัตถุประสงค์ (formulation of objectives) เมื่อทราบความต้องการของผู้เรียนหรือของสังคมแล้ว  ผู้พัฒนาหลักสูตรจะต้องกำหนดวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ซึ่งจะใช้กำหนดเนื้อหาว่าจะมีความเฉพาะเจาะจงเพียงใดและวิธีการจัดประสบการณ์การเรียนรู้
  3.  การเลือกเนื้อหา (selection of content)  ผู้พัฒนาหลักสูตรเลือกเนื้อหาสาระที่จะนำมาให้ผู้เรียนศึกษาโดยพิจารณาจากวัตถุประสงค์ เนื้อหาที่เลือกมานั้นจะต้องมีความตรง (validity) ตามวัตถุประสงค์และมีนัยสำคัญ  (significance) ต่อผู้เรียน
  4.  การจัดองค์ประกอบของเนื้อหา (organization of content)  เนื้อหาที่คัดเลือกมาได้นั้น  ผู้พัฒนาหลักสูตรจะต้องนำมาจัดเรียงลำดับ (sequence) โดยใช้เกณฑ์หรือระบบบางอย่าง ทั้งยังจะต้องคำนึงถึงความเชื่อมโยงและการเน้น (focus) ให้เหมาะกับวัตถุประสงค์ที่จะสอนและระดับของผู้เรียน
   5.  การเลือกประสบการณ์การเรียนรู้ (selection of learning experiences)  ผู้พัฒนาหลักสูตรจะต้องพิจารณาเรื่องของการจัดเรียงลำดับประสบการณ์  และจะต้องเลือกวิธีการจัดการเรียนการสอนที่จะสร้างประสบการณ์เกี่ยวกับเนื้อหาตามวัตถุประสงค์
   6. การจัดองค์ประกอบของประสบการณ์การเรียนรู้(organization of learning experiences)  การจัดองค์ประกอบของประสบการณ์การเรียนรู้ ผู้พัฒนาหลักสูตรจะต้องคำนึงถึงยุทธศาสตร์การสอนที่สำคัญคือการพัฒนากระบวนการสร้างมโนทัศน์ (strategic of concept attainment) และคำนึงถึงคำถามสำคัญ ได้แก่  จะทำอย่างไรให้เนื้อหาสาระสอดคล้องกับประสบการณ์และความสนใจของผู้เรียน  และจะทำอย่างไรให้การจัดประสบการณ์  การเรียนรู้สอดคล้องและตอบสนองต่อความแตกต่างระหว่างบุคคล   
 

  7.  การวินิจฉัยว่าสิ่งที่จะประเมินคืออะไรและจะใช้วิธีการและเครื่องมือใดในการประเมิน  (determination of what to evaluate and of the ways and means of doing it)  นักหลักสูตรจะต้องประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนตามวัตถุประสงค์ของหลักสูตร โดยจะต้องตอบคำถามว่า จะประเมินคุณภาพของการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นได้อย่างไรและจะใช้เครื่องมือและวิธีการใดในการประเมิน

  ตามแนวคิดกระบวนการพัฒนาหลักสูตรของ Taba ข้างต้น กระผมมีความคิดเห็นคือจะเห็นได้ว่า กระบวนการจะเน้นความสำคัญและครูผู้สอนว่าจะต้องเป็นผู้ที่พัฒนาหลักสูตร หรือ ผู้ที่ทำหลักสูตรก็คือผู้ที่ใช้ และ หน้าที่หลักของครูตามแนวคิดของ Taba คือผู้จัดการเนื้อหาและความรู้ต่างๆ  ให้เหมาะสมและสอดคล้องกับการเรียนรู้ของผู้เรียนและหลักสูตรจะต้องสร้างขึ้นจากภายในชั้นเรียน ก่อนที่จะพัฒนาขึ้นเป็นหลักสูตรสถานศึกษา

[ป้าเจี๊ยบ]

การพัฒนาหลักสูตรในยุคนี้ ขั้นตอนแรกจะพิจารณาความต้องการของสังคมควบคู่ไปด้วย