หมอเจ๊ คนสวย แซ่เฮ
พ.ญ. ศิริรัตน์ เอกศิลป์ สุวันทโรจน์

ขยะ ขยะ ขยะ


คนเมืองสร้างขยะเฉลี่ยวันละ 1 กิโลกรัมต่อคน ระบบแยกขยะไม่ใช่แค่แยกประเภท เก็บ-ขนก็เป็นระบบที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ มีข้อห้ามเก็บขยะทุกชนิดมารวมไว้ในรถคันเดียวกัน

เดินเข้าไปในชุมชนที่มีโรคระบาดก็มักจะได้ยินเสียงเอ่ย “สุดทนจริงๆ บ้านนี้ชอบทิ้งขยะไว้เหม็น หมอช่วยหน่อย”  มองไปตามมือที่ชี้ก็มักจะเห็นทั้งควันไฟ แมลงวันบินว่อนตรงกองขยะนั้นๆ  เรื่องอัคคีภัยจากกองขยะ นึกไม่ออกเหมือนกันว่าไฟจะเกิดจากกองขยะที่เปียกอยู่ได้ยังไง

วันนี้การจัดการขยะในเขตที่อยู่ เป็นภารกิจที่เทศบาลเมืองของที่นี่เป็นพี่ใหญ่ให้พึ่ง นานๆครั้งก็จะได้ยินเสียงบ่นจากชาวบ้านว่า กองขยะมหึมาที่กองอยู่ก่อความรำคาญให้

เคยตามเข้าไปดูที่กองขยะมหึมานั้น ไม่ใคร่ได้เห็นว่ามียางรถยนต์ถูกนำไปทิ้งไว้ โชคดีไป

เข้าไปก็ได้ประสบการณ์ที่ยืนยันมั่นว่า กองขยะไหนๆก็เหม็นแน่ๆ เถียงไม่ขึ้น  ได้เห็นผู้คนจำนวนหนึ่งไปใช้ชีวิตอยู่แถวนั้นด้วย

ภาพที่เห็นติดหัวมา กระตุกความคิดให้หาวิธีช่วยพวกเขา จะไม่ให้พบเจอกลิ่นเหม็นทำได้มั๊ย  ก็ขยะที่พวกเขาดมกลิ่นอยู่นั้น ส่วนหนึ่งรพ.เราเองนี่แหละฝากไปจัดการ

วันนี้พื้นที่ทิ้งขยะของเทศบาลเริ่มเต็ม เป็นที่รวมของขยะ เกือบทุกท้องถิ่นมาร่วมทิ้งทีเดียวนะ มีที่เดียวที่ไม่น่ามารวม นั่นคือพื้นที่เกาะ

แต่นั้นมาก็เกิดความคิดใหม่  ทำยังไงให้ขยะเปลี่ยนเป็นเศษสิ่งที่ต้องการใช้  ทำยังไงให้ผู้คนเห็นความสำคัญของขยะที่ยากต่อการบำบัดและกำจัด

สิ่งที่เหลือจากความต้องการเหล่านี้มาจากคนในเมือง ชุมชนเมืองเป็นหลัก

มีคนศึกษาวิจัยไว้ว่า คนเมืองสร้างขยะเฉลี่ยวันละ 1 กิโลกรัมต่อคน ในเขตรพ.ที่ดูแลอยู่นั้น มีปริมาณขยะวันละเท่าไรน่าสนใจคิดคำนวณกลับด้วยสูตรนี้

ในระหว่างที่สนใจกับเรื่องราวของขยะ การบำบัดและกำจัดขยะ ก็มีคนส่งผ่านความรู้มาให้เอะใจเรื่องอำนาจหน้าที่ เพิ่งรู้ว่าวันนี้อำนาจนั้นเป็นเรื่องของการสาธารณสุขด้วยโดยแท้  (พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ.2535 มาตรา 18 เขียนว่า การกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย ในเขตราชการส่วนท้องถิ่นใด ให้เป็นอำนาจหน้าที่ของราชการส่วนท้องถิ่นนั้น)

กรณีมีเหตุอันสมควร อำนาจนี้อาจมอบให้บุคคลใดดำเนินการตามวรรคหนึ่งแทนภายใต้การควบคุมดูแลของราชการส่วนท้องถิ่น

หรืออนุญาตให้บุคคลใดเป็นผู้ดำเนินการ กำจัดสิ่งปฏิกูล หรือมูลฝอยตามมาตรา 19 ก็ได้ (มาตรา 19 เขียนว่า ห้ามมิให้ผู้ใดดำเนินกิจการรับทำการเก็บ ขน หรือกำจัดสิ่งปฏิกูล หรือมูลฝอย โดยทำเป็นธุรกิจหรือโดยได้รับประโยชน์ตอบแทน ด้วยการคิดค่าบริการ เว้นแต่จะได้รับใบอนุญาต จากเจ้าพนักงานท้องถิ่น)

อืม ก็รู้สึกแปลกๆนะ ที่วันนี้มีบริษัทมาเช่าช่วงทำงานให้กับเทศบาลเมืองได้  โดยคิดค่าบริการจากเทศบาลเมืองด้วย วิธีปฏิบัติตามกฎหมายนี้เขาทำกันยังไงแน่

เมื่อมีคนรับจัดการให้เป็น” สิ่งของขายได้” ก็พบปัญหาใหม่ในเขตเมือง  เมื่อการทำขยะให้หมดสภาพ การรับไว้ก่อนส่งต่อ มีความรกรุงรังตามาแทนที่ และกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์ แมลงนำโรคไปด้วย ทำยังไงดี ทำอย่างหนึ่ง ได้แถมอีกอย่างหนึ่ง

เมื่อผู้นำท้องถิ่นให้ความสำคัญกับการนำขยะกลับมาใช้ ก็เกิดบริษัทตัวแทนรับซื้อขยะขึ้นในพื้นที่ แจ้งเกิดภายใต้ชื่อคนดังด้านขยะ เจ้าเก่า “วงษ์พาณิชย์”

ขยะซึ่งที่นี่รับจัดการมีไม่กี่ประเภท  ยังเหลือส่วนที่ไม่มีใครจัดการบานเบอะ ฝังกลบทบกันเป็นกองสูงที่กองขยะรวม

ขยะยางรถยนต์ต่างกองสูงอยู่หน้าร้านเป็นปีๆ กลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงหลังฝนตก ที่ยังต้องหาวิธีจัดการให้ง่าย ก่อนเข้าหาชาวบ้านเพื่อขอความร่วมมือต่อไป

ตอนไปเรียน 4ส.2 ได้เรียนรู้จากของจริงเรื่องฤทธิ์ของขยะ ทำให้เห็นความเป็นพิษของมันชัดขึ้นๆ ไม่จัดการให้ดี แย่กันไปหมด  วันนี้จึงให้ความสำคัญมากขึ้นกับการจัดระบบขยะในรพ.

ไปเหนือ ได้เรียนรู้วิธีจัดการขยะสดด้วยสัตว์ผิวดินมาแล้ว  วันนี้ฝีมืออ่อนหัดจึงขอ “ฝากโอฬาร” ไว้ก่อน

เพิ่งเข้าใจระบบแยกขยะว่าไม่ใช่แค่แยกประเภท  การเก็บ-ขนก็เป็นระบบที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ มีข้อห้ามเก็บขยะทุกชนิดมารวมไว้ในรถคันเดียวกันด้วย

เหลือง เขียว เป็นสีสัญญลักษณ์เฉพาะ  ขยะจากคลินิก สถานพยาบาล โรงพยาบาล ล้วนมีสัญญลักษณ์เฉพาะไว้สื่อ

จะทำลายด้วยการเผา ให้ใช้ “เตาเผาขยะ” ก่อนนี้อยากได้เตาที่ไม่ใหญ่ ขนาดพอเหมาะกับขยะบางชนิดที่ต้องเผา วันนี้อารมณ์นั้นก็ก่อกวนขึ้นมาตะหงิดๆ

ไม่ต้องการเตาเผาขนาดใหญ่ ก็จัดการต่อ หาวิธีแยกขยะเหลือไว้เผาให้น้อยมาก เหลือแค่ 10-20% ของขยะในแต่ละวันจะเป็นไปได้มั๊ยหนอ

จัดระบบขยะให้เดินหน้า  ระบบขยะยาง ซึ่งเดิมสะสมใส่ถุงผูกวางไว้ ไม่รู้จะนำไปไหน มีโรงงานมาขอระบายออกไปเป็นรายเดือน โอเคแล้ว

ได้ความรู้ปูนขาวจัดการกลิ่นน้ำได้ นำมาใช้ต่อซะ ขยะสดวันนี้หมดกลิ่นลง เมื่อใช้ปูนขาวใส่รองก้นถุง และโรยซ้ำก่อนรวบถุงมัดนำทิ้ง ทำแค่นี้กลิ่นที่โชยออกมาสร้างรำคาญก็หมดไป

ระบบขยะพิษก็มีแล้ว ถ่านไฟฉาย หลอดไฟฟลูออเรสเซนท์ กระป๋องสารเคมี ขยะเปื้อนยาต่างๆ แยกเก็บและนำไปส่งที่อบจ.ภูเก็ตอยู่เป็นประจำ รอจัดการวิธีพิเศษที่นั่น

มีเหลือก็แต่ “ปรอท”  เขาว่าให้ฝังกลบได้ แต่ต้องไม่ไปปนเปื้อนกับแหล่งน้ำ ดิน อากาศ จะรู้ได้ยังไง(หว่า) ว่าปนเปื้อนหรือไม่ปนเปื้อนในบริเวณที่ฝังหรือที่อื่นๆ

อีกระบบของขยะที่ไปไม่เป็น ก็คือขยะผ้าอนามัยที่ฮอตฮิตใช้กันทุกวัย เผาก็เปลืองเชื้อเพลิง ไม่เผาก็ใช้เวลาย่อยสลายนานปีมาก

ใครก็ได้ที่มีความรู้ใน 2 เรื่องนี้ช่วยแบ่งปันความรู้ให้หน่อยค่ะ

หมายเลขบันทึก: 484574เขียนเมื่อ 8 เมษายน 2012 08:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 12:31 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)

โทษของขยะมีเยอะ..

แต่ใช่ว่าจะไม่มีประโยชน์

ประโยชน์จากขยะ.. ช่วยสร้างวินัย สร้างงานอาชีพ

 

เมื่อสัปดาห์ ก่อน ที่ รพ.พิมาย จัดอบรม เรื่องลดโลกร้อน เขาก็ให้เสนอความคิดเห็นว่า ใครจะกลับไปทำอะไรเพื่อลดโลกร้อน แต่ละคนก็เสนอไอเดียดีๆ ทั้งนั้น ชลัญธรเป็นคนท้ายๆ ที่ตอบเล่นให้เสนอไม่ซ้ำกัน มันคิดยากนา แต่ก็ไม่เกินสมองเราไปได้ ชลัญธรเสนอ การลดโลกร้อนของชลัญธร คือ การลดความอ้วน ในที่ประชุมก็สงสัยว่าเกี่ยวอะไรกับลดโลกร้อน ข้อดีของการ การลดความอ้วนกับลดโลกร้อนคือ

 1.  เสื้อผ้าที่ใช้ เล็กลง ส่งผลให้  ขยะจากเสื้อผ้าเก่าก็น้อยลง
 2.  กินน้อยลง  ขยะจากอาหารลดลง
 3.  อุจจาระน้อยลง  ขยะจากสิ่งปฏิกูลลดลง
 4. ใช้ครีมทาหนาน้อยลง ขยะจากขวด กระป๋องครีมลดลง
 5. ใส่เสื้อผ้าตัวเล็กๆ ก็ดูสวย  เสื้อผ้าไม่มาก  การใช้นำยาซักผ้าลดลง 
  6.  ความรู้สึกอึดอัดร้อนง่ายลดลง ไม่ต้องเปิดแอร์เย็นมากลดการเกิดเรื่อนกระจก ประหยัดไฟ
  7.  การขับเคลื่นของรถดีขึ้น  น้ำหนักไม่เกิน ประหยัดน้ำมัน 
  8.  ตัวเล็กลง นั่งรถได้หลายคน ประหยัดที่นั่ง   ลดการใช้รถหลายคันเวลาเดินทาง
  9. ใช้น้ำอาบน้อยลง ก็สะอาด ได้  
  10.  จิปาถะ ......................

...ปฏิกูล..จะหมดไป...เมื่อ..ทุกๆ..คนหันมาเข้าใจ"ตัว ตน"และ ขี้ขยะนั้น เกิดและ สูญสลายหรือไม่..เพราะอะไร..(ทำ..การบ้าน)..ต่อเนื่อง..คือ (การเมือง)โดยเฉพาะตรงนี้..คงต้องเริ่ม..ซักล้าง..ฟอกตัวตน..อย่างโกลาหล อิอิ..ห้ามใช้(ผงซักฟอก..อ้ะะะๆๆ.. "คำถามแรกที่มีให้..ตัวเอง.." (๑)..ขี้(ขยะ)แล้วไปไหน..สูญสลายไหม..ทำอย่างไร..(กับความเคยชิน)

                                  (๒)..ที่ว่า..ขยะๆๆๆ..มันคือ อะไร กันแน่..
                                  (๓)..ความเคยชิน..คือ..อะไร...(เปลี่ยน..ได้ไหม)

สำคัญที่สุด..ดิน น้ำ ลม ไฟ..(เป็นเจ้าของ..แลกเปลี่ยน..ซื้อ..ขาย..ได้ไหม).........ตรงนี้ถ้าหา..คำตอบให้ได้..ทุกคน..คงแก้ปัญหา..ที่เป็น..ขยะ..อยู่เวลานี้ได้..(...เป็นความเชื่อมั่น..ของ..ยายธี..เจ้าค่ะ )

คุณหมอค่ะที่วงษ์พาณิชย์ไม่ซื้อขยะผ้าอนามัยเหรอค่ะ เพราะเคยได้ยินว่าสามารถนำกลับมาใช้ทำส้นรองเท้าได้น่ะคะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท