|
การบริหารโครงการและควบคุมโครงการ
ช่วงเริ่มดำเนินการ
- ดำเนินการติดตามโครงการตามจุดตรวจสอบ
- ประเมินผลตามเกณฑ์การวัดผล
ช่วงดำเนินโครงการ
- ติดตามการสื่อสารภายในโครงการ
- ตารางการรายงาน
- รายงานสถานภาพของกิจกรรมในโครงการ
- การประชุม
- การประชุมเริ่มโครงการ (Kick off Meeting)
- ประเภทการประชุม
- การประชุมภายในทิมงาน
- ประชุมระหว่างกรรมการบริหารและทีมงาน
- ประชุมแก้ปัญหาเฉพาะกิจ
- ความถี่ในการประชุม
|
|
การติดตามดูแลโครงการ ( Project Monitoring )
- การตรวจติดตาม (Audit)
- การติดตามโดยผู้จ้าง
- การตรวจติดตามในระดับโครงการเอง
- การวัดความก้าวหน้าระหว่างการดำเนินงาน
- จัดทำโดยผู้จัดการโครงการ ทุกสัปดาห์ 1 เดือน 3 เดือน
- วัดความก้าวหน้า ทบทวนปัญหา หาทางแก้ไขและป้องกัน
|
• กระบวนการแก้ไขปัญหา
- การระบุปัญหา
- รวบรวมข้อมูล
- วิเคราะห์หาสาเหตุ
- ทำแผนปฏิบัติ
- กำหนดทางเลือกในการแก้ไขปัญหา
- เลือกทางแก้ไขที่ดีที่สุด
- นำแผนไปปฏิบัติ
- ประเมินผลการแก้ไข |
 |
|
|
• ความขัดแย้งในโครงการ
สาเหตุความขัดแย้ง
- ความแตกต่างระหว่างบุคคล อายุ ประสบประการณ์ พื้นฐานความรู้
- บุคลิกภาพ
- ทัศนคติ
- เป้าหมายของโครงการไม่เห็นชอบร่วมกัน
- ความรับผิดชอบไม่ชัดเจน
- ความไม่ไว้วางใจซึ่งกันและกัน
|
|
- ประเภทความขัดแย้ง
. ความขัดแย้งระว่างผู้ว่าจ้างและผู้รับจ้าง
. ความขัดแย้งภายในโครงการ
. ความขัดแย้งระหว่างกลุ่ม
- การจัดการความขัดแย้ง
. กำหนดหน้าที่ให้ชัดเจน
. กำหนดบทบาทในทีม
. กำหนดบทบาทโดยการปรึกษาหารือ
. แก้ไขปัญหาความขัดแย้งระหว่างกลุ่ม
- ความตึงเครียดในโครงการ
. สาเหตุ
. หาวิธีการจัดการกับความตึงเครียด
|
|
รูปแบบการปิดโครงการ
- การปิดโครงการเมื่อแล้วเสร็จตามแผน
- การปิดโครงการกลางคัน
- การปิดโครงการเดิม และเปิดโครงการใหม่
|
 |
|
การประเมินโครงการ
|
วงจรการวางแผนแบบดั้งเดิม (Conventional Model)
|
|
|
 ความเชื่อบางอย่างเกี่ยวกับการประเมิน
- การประเมิน เป็นกิจกรรมที่ไร้ประโยชน์ เนื่องจากให้ข้อมูลที่น่าเบื่อ และมีข้อสรุปที่ใช้ประโยชน์ไม่ค่อยได้
- การประเมินนั้นเกี่ยวข้องกับ การพิสูจน์ว่าแผนงาน/โครงการสำเร็จหรือล้มเหลว
- การประเมินเป็นงานที่มีลักษณะเฉพาะ และมีความซับซ้อน (ยาก) ซึ่งควรเป็นนักประเมินจากภายนอกองค์กร เท่านั้นจึงจะดำเนินการได้
แนวความคิดเกี่ยวกับการประเมิน
- กลุ่มที่เชื่อเรื่องความเป็นมาตรฐาน ระบบระเบียบเที่ยงตรงของการประเมิน (Standard-based Evaluation)
- กลุ่มที่เชื่อเรื่อง การใช้ประโยชน์จากการประเมินของคนกลุ่มต่างๆ (Utilization-based or User Perspective Evaluation)
- กลุ่มที่เชื่อเรื่องการประเมินที่สร้างความรู้นำสู่การเปลี่ยนแปลงทางสังคม (Social change Evaluation)
แนวโน้มสำหรับการประเมินในปัจจุบัน
- มีการใช้และยอมรับการประเมินภายใน (internal evaluation) ทั่วไป
- มีการประเมินใน Not for profit organizations
- ใช้การเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพ (Qualitative method) มากขึ้น
- เน้นการเก็บรวบรวมข้อมูลที่หลากหลาย
- พัฒนาศักยภาพการประเมินให้แก่ผู้เกี่ยวข้องกับโครงการ เป็นการสร้างสรรค์องค์กรเรียนรู้ทางหนึ่ง
- มีการกำหนดจรรยาบรรณ/มาตรฐานของการประเมิน
- มีการใช้เทคโนโลยีขั้นสูง มาอำนวยความสะดวกแก่ผู้ประเมิน
ความหมายใหม่ของการประเมินในศตวรรษที่21
- ความหมายของการประเมินแตกต่างกันไปตาม “จุดเน้น” ของผู้ประเมิน เช่น เน้นเป้าหมาย เน้นกระบวนการ เน้นผู้รับบริการ เน้นผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
- มีคนให้นิยามการประเมินไว้มากกว่า60 แบบ (Patton,2000:7) จึงทำให้ขาดความเป็นเอกภาพ (uniformly definition)
- มีคำเช่น adjudge, appraise, analyza, assess, critique, examine, grade, inspect, judge,rate, rank,review, score,test ที่มีความหมายทับซ้อนกับ Evaluation
- ความหมายของการประเมินอย่างกว้างๆ จึงหมายถึง “การดำเนินการอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้สารสนเทศ ที่เป็น ประโยชน์ และนำไปสู่การเห็นคุณค่าของสิ่งที่ประเมิน”
- เน้นการดำเนินการที่เป็นระบบมีขั้นตอน กระบวนการ เทคนิค ชัดเจน
- มีจุดเน้นได้หลากหลาย แล้วแต่ว่าผู้ประเมินให้ความสำคัญกับเรื่องอะไร
- ปลี่ยนจากความคิดที่จะตรวจสอบ หาความสำเร็จ ล้มเหลว(judge) มาค้นหาความดีงามหรือคุณค่าของ โครงการ(merit)
- ผูกมัดการประเมินกับการเรียนรู้หรือพัฒนางานมากกว่าจะเป็นเรื่องควบคุม สั่งการ
เหตุผลของการประเมินโครงการ(Why)
- เพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม (Social Accountability)
- เพื่อการบริหารโครงการให้มีประสิทธิภาพ
- เพื่อเป็นเครื่องมือสร้างการเรียนรู้ของ Stakeholders
- เพื่อพัฒนาศักยภาพให้กับ Stakeholders
- เพื่อปรับมาตรฐานการทำโครงการ โดยเฉพาะในเรื่องของวัตถุประสงค์ของโครงการ
ลักษณะวัตถุประสงค์โครงการที่ดี(SMART Objective)
- Specific ชัดเจนว่าต้องการบรรลุอะไร
- Measurable วัดผลได้
- Achievable สำเร็จได้จริง ไม่ยากหรือเพ้อฝันเกินไป
- Realistic เป็นไปได้จริงภาพใต้ทรัพยากร
- Time-bound มีขอบเขตเวลาชัดเจน
|
|
1. การกำหนดคำถามในการประเมิน
- คำถามซึ่งโครงการควรตอบแก่สังคม เพื่อแสดงคุณค่า จุดยืน แก่นแท้ของโครงการ เช่น
- ผลกำไรของโครงการนี้ คุ้มค่าต่อการลงทุนหรือไม่ อย่างไร
- โครงการได้ตอบสนองต่อกลุ่มเป้าหมายอย่างไร
- การมีส่วนร่วมของชาวบ้านในการจัดการน้ำเสียเป็นอย่างไร
- การบริหารโครงการมีประสิทธิภาพ และทำให้โปร่งใสอย่างไร
- คำถามนี้มาจาก วัตถุประสงค์ เนื้อหา และกิจกรรมของโครงการ
- นักประเมินอาจตั้งคำถามได้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับว่าจุดเน้นของการประเมินเป็นอย่างไร
|
|
 ตัวอย่างคำถามการประเมิน ก่อนการดำเนินการ
- สภาพเศรษฐกิจ สังคม การเมือง ที่เกี่ยวข้องกับโครงการของเราเป็นอย่างไร
- นโยบายของโลก รัฐ องค์กรในเรื่องที่เกี่ยวกับโครงการเป็นอย่างไร
- ความต้องการของกลุ่มเป้าหมายเป็นอย่างไร
- มีการดำเนินการอะไรไปแล้วบ้าง และได้ผลอย่างไร มีจุดอ่อน จุดแข็งอย่างไร เพราะเหตุใดจึงต้องมีการ ดำเนินการต่อไปอีก
- ประสบการณ์ขององค์กรที่รับผิดชอบต่อเรื่องนี้เป็นอย่างไร
ตัวอย่างคำถามการประเมิน ระหว่างการดำเนินการ
- การดำเนินการเป็นไปตามแผนหรือไม่ การปรับเปลี่ยนแผนเกิดจากอไร สมเหตุผลหรือไม่
- กิจกรรมต่างๆ ลงไปยังกลุ่มเป้าหมายตามแผนที่กำหนดหรือไม่
- เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในกลุ่มเป้าหมายระหว่างการดำเนินการอย่างไรบ้าง
- กลยุทธ์ ( tactics) ต่างๆถูกใช้อย่างถูกต้องหรือไม่ อย่างไร
- มีปัญหาอุปสรรคอะไรบ้างระหว่างการดำเนินการ
- ความสามารถของทีมงานที่รับผิดชอบโครงการเป็นอย่างไร
- ประสิทธิภาพของการใช้งบประมาณเป็นอย่างไร
- การบริหารโครงการเกิดความคล่องแคล่วและโปร่งใสได้อย่างไร
ตัวอย่างคำถามการประเมิน ภายหลังการดำเนินงาน
- โครงการบรรลุวัตถุประสงค์หรือไม่
- ความต้องการของกลุ่มเป้าหมายได้รับการตอบสนองหรือไม่ อย่างไร
- ผลการดำเนินงานเป็นไปตามเป้าหมายหรือไม่ อย่างไร
- มีความแตกต่างระหว่างก่อนมีโครงการและหลังมีโครงการอย่างไรบ้าง
- มีเงื่อนไขปัจจัยอะไรที่ส่งผลต่อการดำเนินงานของโครงการ
- มีผลอื่นๆนอกเหนือจากที่กำหนดไว้ในโครงการหรือไม่และผลดังกล่าวเป็นอย่างไร
|
|
2. การกำหนดข้อมูลที่จำเป็น
- เราจำเป็นต้องมีข้อมูลที่ดี เพื่อเป็นการตอบคำถามในกาประเมินแต่ละข้อ
- ในบางยุคสมัย เราเรียกข้อมูลพวกนี้ว่า “ตัวชี้วัด” ซึ่งหมายถึงสิ่งซึ่งเป็นตัวแทนของสิ่งที่ต้องการจะ ประเมิน
- ที่ว่า “ตัวแทน” เพราะหลายเรื่องที่จะประเมินนั้นเป็นนามธรรมและต้องการข้อมูลหลายๆตัวประกอบ กันเช่น คุณภาพบริการ ความโปร่งใส
ตัวชี้วัด เกณฑ์ ดัชนี
- ตัวชี้วัด(indicator) หมายถึง ค่าตัวเลขที่มาจากการสังเกต(observation)ซึ่งพิจารณาแล้วว่าสามารถจะวัดหรือสะท้อนสิ่งที่นักประเมินต้องการทราบได้อย่างเป็นรูปธรรม เช่น ในต่างประเทศถือว่าความสม่ำเสมอในการโบสถ์เป็นตัวชี้วัดของความเคร่งศาสนา
- เกณฑ์ (criteria)หมายถึงระดับ(degree)ของสิ่งที่จะวัดหรือตัวชี้วัดว่าแค่ไหนถึงจะเป็นที่น่าพอใจหรือได้มาตรฐานเช่น การเข้าโบสถ์เป็นประจำทุกสัปดาห์ไม่น้อยกว่า5ปี ถือว่าได้มาตรฐานของการเคร่งศาสนาเป็นต้น
ซึ่งที่มาของเกณฑ์อาจมาจากแหล่งอ้างอิง หรือจากนักประเมินเอง
- ดัชนี (index) หมายถึง ชุดของตัวชี้วัดของสภาพการณ์ทางธรรมชาติ ความรู้สึกนึกคิดและพฤติกรรมของมนุษย์เช่น ดัชนี จปฐ. ประกอบด้วยชุดของตัวชี้วัดความจำเป็นพื้นฐาน
ประเภทของข้อมูล(ตัวชี้วัด)
- แบ่งตามการวัดได้แก่ พวกที่วัดได้โดยตรงกับพวกที่เป็นแนวคิด
- แบ่งตามลำดับการเกิด ได้แก่ ทรัพยากร กระบวนการ ผลผลิต ผลลัพธ์ ผลกระทบ
- แบ่งตามแหล่งข้อมูล ได้แก่ ข้อมูลปฐมภูมิ และข้อมูลทุติยภูมิ
- แบ่งตามวัตถุประสงค์ของการประเมิน ได้แก่ ข้อมูลกระบวนการดำเนินงาน และข้อมูลผลการดำเนินงาน
|
ขั้นตอนการกำหนดข้อมูล (ตัวชี้วัด)
 |
 ทำความกระจ่างในวัตถุประสงค์ และคำถามประเมินแต่ละข้อ
แตกประเด็นจากผลลัพธ์ที่ควรจะเป็น(แตกจาก concept ใน เรื่องนั้น
กำหนดตัวชี้วัดในแต่ละประเด็นย่อย
กำหนดเกณฑ์ของตัวชี้วัด
|
|
เพราะเหตุใดจึงต้องแตกประเด็นย่อย ?
 |
การแตกคำถาม
ประเมินออกเป็น
ประเด็นย่อยๆ
(Binning Approach)
ทำให้ควบคุมได้ว่า
การประเมินมีความ
ครอบคลุม และถูกต้อง
|
|
|
ลักษณะข้อมูลที่ดี
-Validity มีความตรงในการวัด
- Reliability มีความเชื่อถือได้
- Sensitive มีความไวต่อสิ่งที่จะวัด
- Economy มีความประหยัด
- Feasible มีความสะดวกและเป็นไปได้ที่จะวัด
ระเบียบวิธีการประเมิน (Evaluation Strategy)
- การเก็บข้อมูลเกี่ยวกับเป้าหมาย ในลักษณะของการสำรวจกับกลุ่มตัวอย่าง (Sample Survey) หรือการสัมภาษณ์เป็นรายบุคคล/กลุ่ม
- การทำกรณีศึกษา (Case Study) เป็นการอธิบายหรือวิเคราะห์ในเชิงลึกของโครงการเดียว ภายใต้สภาพแวดล้อมของโครงการนั้นๆอย่างครบถ้วน โดยมีเจตนาที่จะศึกษาโอกาสที่จะแผ่ขยายโครงการ
- การทดลองภาคสนาม (Field Experiment) เป็นการศึกษาว่าโครงการในลักษณะที่เป็นสาเหตุ ได้ก่อให้เกิดผลที่ตามมาอย่างไร (Cause-and-Effect)
- การใช้ข้อมูลที่มีอยู่ (Available Data) ข้อมูลสถิติ รายงานประจำปี รายงานการวิจัยประเมิน ฯลฯ
การเขียนรายงานการประเมิน
ส่วนนำ
- ปกนอก
- ปกใน
- บทคัดย่อ
- กิตติกรรมประกาศหรือคำนำ
- สารบัญ
- สารบัญตาราง
- สารบัญรูปภาพ |
บทที่ 1 ( เนื้อเรื่อง )
- ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
- วัตถุประสงค์การประเมิน
- ขอบเขตการศึกษา ( ด้านเนื้อหา/ ด้านพื้นที่ )
- ข้อตกลง/ ข้อจำกัดของการศึกษา
- นิยามศัพท์
- ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ |
การเขียนรายงานการประเมิน
|
บทที่ 2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง
- โครงการที่จะประเมิน
- แนวคิดในการประเมินผล
- ขั้นตอนในการสร้างตัวชี้วัด
บทที่ 3 วิธีดำเนินการประเมิน
- ตัวชี้วัด
- ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง
- เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล
- การรวบรวมข้อมูล
- การวิเคราะห์ข้อมูล
|
บทที่ 4 ผลการประเมิน
- ลักษณะทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง
- ลักษณะของตัวชี้วัดที่ศึกษา
- ผลการเปรียบเทียบตามเกณฑ์
บทที่ 5 สรุปผลการประเมิน
- สรุปผล
- อภิปรายผลและเสนอแนะ
ส่วนอ้างอิง
- บรรณานุกรม
- ภาคผนวก ( แบบสอบถาม ฯลฯ )
|
|
ตัวอย่างรายละเอียดของโครงการ
รายละเอียดในการเขียนโครงการ
ชื่อโครงการ
หลักการและเหตุผล(RATIONALE AND SURVEY)
รายละเอียดเบื้องต้นของโครงการ
- ประวัติความเป็นมาของโครงการ (Project Background)
- หน่วยงานผู้รับผิดชอบโครงการ (Functional Organization)
- หัวหน้าโครงการและทีมงาน (Project Leader/ Project Team)
- ระยะเวลา (Project Period)
- งบประมาณ (Project Budget)
- คำนิยาม (Terminology)
เป้าหมายและวัตถุประสงค์โครงการ (OBJECTIVE AND SCOPE OF WORK)
- เป้าหมายและวัตถุประสงค์ของโครงการ (Objective and goal)
- ขอบเขตงาน (Scope of Work)
การจัดองค์การและการทำงาน
- การจัดโครงสร้างองค์การ (Project Organization)
- หน้าที่และบทบาท (Roles and Functions)
- ผู้รับผิดชอบ (Allocation of Responsibility)
การสิ้นสุดโครงการ (PROJECT TERMINATION)
การวิเคราะห์ความเสี่ยง (RISKS)
แผนงาน (PLANS)
- ตารางเวลา (Detail Project Schedule)
งบประมาณ (BUDGET)
- ตารางค่าใช้จ่าย
รายการการเปลี่ยนแปลง (HISTORY)
การอนุมัติ |
|
การนำความรู้ในการอบรมไปใช้ประโยชน์
- นำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการจัดทำแผนงานพัฒนาจังหวัด ( ในส่วนของสำนักงาน สถิติจังหวัดแพร่ ประจำปีงบประมาณ 2553 )
- นำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการจัดทำแผนงานพัฒนาจังหวัด 4 ปี ( ในส่วนของ สำนักงานสถิติจังหวัดแพร่ประจำปีงบประมาณ 2553 – 2556 )
- นำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการจัดทำแบบคำของบประมาณจังหวัด
|
|
|
