ความหมายของรูปแบบการสอน
นักการศึกษาหลายท่านได้แสดงทัศนะเกี่ยวกับความหมายของรูปแบบการสอน (teaching models) หรือรูปแบบการเรียนการสอน (instructional models) เหมือนและแตกต่างกันไปตามภูมิหลัง และประสบการณ์ของแต่ละท่าน จะขอนำมาเป็นตัวอย่างดังนี้
บุญชม ศรีสะอาด (2537: 140) อธิบายว่า รูปแบบการสอนมีความหมายสองแนวคือ แนวแรกเป็นรูปแบบการสอนที่เป็นกิจกรรมหรือวิธีสอน ส่วนแนวที่สองเป็นรูปแบบการสอนที่มีความหมายกว้างกว่าแนวแรก กล่าวคือเป็นโครงสร้างที่แสดงถึงองค์ประกอบต่างๆ ในการสอนที่จะนำมาใช้ร่วมกันเพื่อให้เกิดผลแก่ผู้เรียนตามจุดประสงค์ที่ได้กำหนดไว้
ทิศนา แขมมณี (มปป.: 1) ให้ความหมายว่า เป็นสภาพหรือการจัดการเรียน การสอนที่ จัดขึ้นอย่างมีระบบระเบียบ ซึ่งประกอบด้วย ขั้นตอน วิธีการ และเทคนิคการสอน รวมทั้งการวัด และประเมินผลการเรียนการสอนที่ได้ออกแบบไว้อย่างสัมพันธ์สอดคล้องกับทฤษฎี หลักการที่รูปแบบนั้นยึดถือ สามารถนำไปใช้เป็นแบบแผนหรือแบบอย่างในการจัดและดำเนินการสอนอื่นๆ ที่มีวัตถุประสงค์เฉพาะเช่นเดียวกัน
จอยส์ และวีล (Joyce and Weil, 1972: 3) ให้ความหมายว่าเป็นแบบแผนหรือแผนที่ใช้ในการกำหนดรูปแบบของหลักสูตรหรือรายวิชาเพื่อเลือกวัสดุการเรียนการสอน และเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนของครู
เซย์เลอร์ และคณะ (Saylor et al., 1981: 271) ให้ความหมายว่าเป็นแบบ หรือแบบแผนของการสอนที่มีการจัดกระทำพฤติกรรมขึ้น ที่มีความแตกต่างกันเพื่อจุดหมาย หรือจุดเน้นที่เฉพาะเจาะจง ซึ่งสอดคล้องกับความเห็นของเอ็กเก็น และเคาชัค (Eggen and Kauchak, 1996: 11) ที่ให้ความหมายว่าเป็นรายละเอียดหรือคำชี้แจงของยุทธวิธีการสอนที่ออกแบบขึ้นเพื่อให้บรรลุจุดประสงค์เฉพาะของการสอน และสอดคล้องกับความเห็นของ แอนเดอร์สัน (Anderson, 1997: 521 - 522) ที่กล่าวว่า เป็นขั้นตอนของกระบวนการเรียนการสอนที่ออกแบบขึ้นมาเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์เฉพาะ
เมคเคอร์ (Maker, 1982: 1) ให้ความหมายว่าเป็นเค้าโครงที่ใช้เป็นแนวทางในการพัฒนากิจกรรมและสิ่งแวดล้อมในการเรียนการสอน โดยอาจเป็นรูปแบบการสอนที่มีลักษณะความเป็นทฤษฎีหรือเป็นนามธรรมสูงหรืออาจเป็นรูปแบบการสอนในเชิงปฏิบัติก็ได้
อาเรนดส์ (Arends, 2000, 230 - 231) อธิบายความหมายของรูปแบบการสอน (teaching models) โดยการเปรียบเทียบกับคำที่มีความหมายคล้ายกันและมักจะมีการใช้แทนกันคือคำว่า ยุทธศาสตร์การสอน (teaching strategies) วิธีสอน (teaching methods) หลักการสอน (teaching principles) โดยอธิบายว่ารูปแบบการสอนมีความหมายโดยนัยที่กว้างกว่ายุทธศาสตร์การสอน วิธีการสอน หรือขั้นตอนการสอน (procedure) และมีลักษณะบางอย่างที่ยุทธศาสตร์ การสอนหรือวิธีสอนไม่มี ได้แก่ แนวคิดหรือทฤษฎีที่เป็นพื้นฐานของรูปแบบ แนวทางเกี่ยวกับ สิ่งที่ผู้เรียนจะเรียนและวิธีการเรียน คำแนะนำเกี่ยวกับพฤติกรรมในการสอนและการจัดห้องเรียน เพื่อความต้องการในการเรียนรู้ประเภทต่างๆ แนวคิดเกี่ยวกับความหมายของรูปแบบการสอนของอาเรนดส์ สอดคล้องกับความหมายของรูปแบบการสอนที่พิจารณาจากกรอบของการเรียนการสอน (instructional framework) ที่นำเสนอโดยฝ่ายการศึกษาของเมืองแซสแกตเชอวาน ประเทศแคนาดา (Saskatchewan Education, 2000) ที่แสดงถึงความสัมพันธ์ของแนวการจัด การเรียนการสอน (instructional approaches)
การจัดการเรียนการสอนแบบยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง โดยใช้ CIPPA Model มีดังนี้
การจัดการเรียนการสอนแบบเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลางนั้นก็คือ การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมนั้น ทั้งทางร่างกาย สติปัญญา สังคมและอารมณ์
. C มาจากคำว่า Construct ซึ่งหมายถึง การสร้างความรู้ตามแนวคิดของปรัชญา Constructivism กล่าวคือ กิจกรรมการเรียนรู้ที่ดี ควรเป็นกิจกรรมที่ช่วยให้ผู้เรียนมีโอกาสสร้างความรู้ด้วยตนเอง ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนมีความเข้าใจและเกิดการเรียนรู้ที่มีความหมายต่อตนเอง การที่ผู้เรียนมีโอกาสได้สร้างความรู้ด้วยตนเองนี้เป็นกิจกรรมที่ช่วยให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมทาง สติปัญญา
|
•I มาจากคำว่า Interaction ซึ่งหมายถึง การปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นหรือสิ่งแวดล้อมรอบตัวกิจกรรมการเรียนรู้ที่ดี จะต้องเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เคลื่อนไหวทางร่างกาย โดยการทำกิจกรรมในลักษณะต่างๆ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
เ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ไม่มีความเห็น