เซรุ่มป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ขาดอีกแล้ว

ปัญหาสัมผัสสุนัข กัด ข่วน พบบ่อยในเวชปฏิบัติ 

ปัญหาที่พบบ่อยต่อมา  คือ สิ่งที่แนะนำ มักจะจัดหาให้ไม่ได้   เช่น หากสุนัขจรจัดกัด  ต้องให้เซรุ่ม ป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า  แต่เอาเข้าจริงๆ  จัดหาเซรุ่มไม่ได้  บ่อยๆทีเดียว

เรื่องจริง คือ ผมได้รับการปรึกษา จากเภสัชกร  เมื่อหลายวันก่อน ว่า  เหลือเซรุ่มนิดเดียว ทำอย่างไรดี

ผมแนะนำไปว่า  หากเป็นผมจัดการ ผมจะกันไว้กรณีผป ได้รับบาดแผลสำคัญ เช่น กัดส่วนของศีรษะ ใบหน้า  ซึ่งจัดว่าเสี่ยงสูงสุด

ส่วนกรณีอื่น จัดว่าเสี่ยง แต่ไม่สูง   ให้บริหารฉีดวัคซีน แบบอื่นแทน เช่น เข้าในผิวหนัง แบบ 8จุด  ในวันแรก   4จุดในวันที่ 7

ความจริงวิธีการฉีดแบบนี้ 8 จุด    แนวการรักษาผู้สัมผัสสุนัขเสี่ยง ฉบับใหม่ 2548 ไม่แนะนำแล้ว เพราะได้ผลไม่แน่นอน  แต่ในอดีตหลายปีก่อน เคยแนะนำให้ใช้ กรณีหากที่มีข้อบ่งชี้แต่หาเซรุ่มไม่ได้ ก็ใช้วิธีนี้

กลุ่มผู้สนใจปัญหานี้  ทั้งแพทย์  เภสัช พยาบาล  ในรพ เรา  ได้ปรึกษากันหลายครั้ง แล้ว สรุปว่า รพ ของเรายังมีปัญหา ขาด เซรุ่มบ่อยๆ หากเลิกสูตรนี้จริงๆ  คงจะมีความเสี่ยงมากกว่า  เราควรจะฉลาดใช้สูตร ฉีดแบบนี้( 8 จุด )อย่างเดิม อย่างระมัดระวัง จะดีกว่า  เช่น

เราไม่ใช้ สูตรที่เรียก ID 8 จุด กรณีที่มีบาดแผล สุนัขกัด บนใบหน้า ศีรษะ เพราะมีรายงาน ว่าผลการรักษา ล้มเหลว คือ ผป ตาย

แต่เพราะในอดีต เคยวิจัยมาแล้วว่า ได้ผล  ยอมรับกันทั่วโลก   แสดงว่า  จะได้ผล หากเป็นกรณีบาดแผล ตามแขนขา

ส่วนกรณีที่ทดสอบแล้วว่าแพ้เซรุ่มจากม้า    และไม่มีเซรุ่มทำจากคนไว้ใช้     แพทย์หลาย่ทาน เลือกวิธี ฉีดวัคซีนแบบ ธรรมดา ฉีดเข้าใตนผิวหนัง  สูตรมาตรฐาน ไปเลย    บางท่านก็เลือกฉีดแบบ 8จุด 

     ส่วนผมจะเลือกใช้วิธีฉีด เซรุ่มจากม้า  ตามข้อบ่งชี้  และป้องกันการแพ้รุนแรงแบบ ฉีด adrenaline ขนาดต่ำ ล่วงหน้า ก่อนฉีดเซรุ่ม ซึ่ง เสี่ยงต่ำ  ได้ผลสูงกว่า   ( เคย เล่าไว้ก่อนหน้านี้แล้ว )

 สุดท้าย โล่งอกครับว่า เซรุ่มได้มาบางส่วนแล้ว  แก้ขัดไปได้อีกหลายวัน  ปัญหาเก่า ก็คงเวียนกลับมาหลอกหลอนเรา

หากเราจัดการความรู้ได้   ก็รับมือได้อย่างมั่นใจ