การสร้างบทเรียนสำเร็จรูป

ขั้นตอนการสร้างบทเรียนสำเร็จรูป เรื่องสถาบันการเงิน

 

1. กระบวนการจัดทำ

                บทเรียนสำเร็จรูป เรื่องสถาบันการเงิน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม มีขั้นตอนการสร้าง ดังนี้

                1. ขั้นวางแผน ประกอบด้วยขั้นตอนย่อยดังนี้

                   1.1 ศึกษาหลักสูตร ขั้นแรกสุดต้องศึกษาให้ละเอียดเพื่อให้ทราบว่าจะต้องสอนอะไร มีเนื้อหาอะไร ศึกษาจากหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2554 เอกสารคู่มือครู ตำราเรียน สมุดแบบฝึกหัด คู่มือการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม เป็นต้น เมื่อเลือกเนื้อหาที่จะนำมาสร้างบทเรียนสำเร็จรูปได้แล้ว นำมาวางแผนในการเขียนบทเรียนสำเร็จรูปแบบเส้นตรง

                   1.2 กำหนดจุดมุ่งหมายในการสร้าง โดยอาศัยข้อมูลจากหลักสูตรกว้าง ๆ และจุดมุ่งหมาย เชิงพฤติกรรม ที่สามารถสังเกตและวัดผลได้ให้สอดคล้องกับเนื้อหาในบทเรียน

                  1.3 วิเคราะห์เนื้อหา เป็นการนำเอาเนื้อหาทั้งหมดที่จะสร้างมาแตกเป็นหัวข้อย่อย ๆ อย่างละเอียด และเรียงลำดับจากง่ายไปหายาก ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญที่จะช่วยให้ผู้เรียนได้เข้าใจบทเรียนได้ดีตลอดบทเรียน

                          ผู้จัดทำได้กำหนดเนื้อหา (สาระเศรษฐศาสตร์) เรื่องสถาบันการเงิน ให้สอดคล้องเหมาะสมกับเนื้อหาของผู้เรียน โดยจัดเรียงลำดับเนื้อหาจากง่ายไปยากตามลำดับ แบ่งเนื้อหาออกเป็น

                - สถาบันการเงิน

                - บทบาทที่สำคัญของสถาบันการเงิน

                - หน้าที่ของสถาบันการเงิน

                - ประเภทของสถาบันการเงิน

                1.4 การสร้างแบบทดสอบ เป็นการสร้างแบบทดสอบเพื่อวัดผลการเรียนรู้ในบทเรียนเรื่องนั้น ซึ่งสร้างโดยยึดผลการเรียนรู้ที่คาดหวังและจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมเป็นหลัก แบบทดสอบจะช่วยให้ทราบผลการเรียนหลังจากเรียนบทเรียนแล้ว ยังช่วยให้ทราบถึงความงอกงามในการเรียน จากจุดเริ่มต้นถึงจุดท้ายสุดโดยการพิจารณาคะแนนทดสอบหลังเรียน (Post-test) กับคะแนนก่อนเรียน (Pre-test) ถ้าผลการสอบหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนมากแสดงว่าผู้เรียนเกิดความงอกงามและชี้ให้เห็นว่าบทเรียนมีประสิทธิภาพ แบบทดสอบนี้เป็นแบบทดสอบถามตอบที่มีความเชื่อมั่น (Reliability) ซึ่งแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนเป็นแบบทดสอบฉบับเดียวกันแต่มีการสลับคำตอบ

 2.  ขั้นดำเนินการเขียน ประกอบด้วยขั้นตอนย่อยดังนี้

                2.1    เขียนบทเรียน ในการเขียนบทเรียนสำเร็จรูปประกอบด้วย กรอบย่อย (Frame) ตั้งแต่กรอบนำจนถึงกรอบสุดท้าย

                2.2    ทบทวนและแก้ไข หลังจากเขียนบทเรียนสำเร็จรูปแล้ว ผู้เขียนได้ทบทวนหาจุดบกพร่องและดำเนินการแก้ไขให้ถูกต้องทั้งทางด้านเนื้อหา ภาษา และวิธีการเขียน เช่น ความต่อเนื่องของบทเรียน และความเหมาะสมของการแบ่งกรอบ เป็นต้น

                2.3    จากนั้นให้ผู้ชำนาญทางด้านการสร้างนวัตกรรมและทางด้านเนื้อหาตรวจสอบหาค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ของนวัตกรรม ระหว่างจุดประสงค์การเรียนรู้, เนื้อหา, กิจกรรมแต่ละนวัตกรรม, สื่อประกอบบทเรียน, การวัดและประเมินผล พร้อมข้อเสนอแนะเพิ่มเติมในการปรับปรุงแก้ไข จำนวน  3 ท่าน

               2.4    นำนวัตกรรมที่ปรับปรุงแล้วในข้อ 2.3 และมีค่า (IOC) 0.5 ขึ้นไป ไปหาประสิทธิภาพ    

 

3.   ขั้นทดลองและปรับปรุง ดังนี้

 

                3.1 ขั้นการทดลองเป็นรายบุคคล หรือแบบหนึ่งต่อหนึ่ง (one to one) เมื่อเขียนบทเรียนเสร็จ ผู้เขียนบทเรียนได้นำไปทดลองใช้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทีละคนโดยเลือกแบบเจาะจง จำนวน  3 คน ซึ่งเป็นนักเรียนเก่ง 1 คน กลุ่มปานกลาง 1 คน และนักเรียนกลุ่มอ่อน 1 คน ก่อนทำ การทดลองได้สร้างความเข้าใจแก่นักเรียนเพื่อให้นักเรียนเข้าใจและให้ความร่วมมือช่วยเหลือในการปรับปรุงแก้ไขบทเรียนให้ดีขึ้น จากนั้นได้ซักถามถึงปัญหาต่าง ๆ ที่นักเรียนพบขณะเรียนจากบทเรียนสำเร็จรูปและนำข้อบกพร่องไปพิจารณาปรับปรุงแก้ไขต่อไป

 

4.   ขั้นนำไปใช้

             ขั้นนำไปใช้เป็นขั้นที่นำบทเรียนสำเร็จรูปที่ผ่านการทดลองขั้นตอนมาแล้วไปใช้กับนักเรียนโรงเรียนบ้านเหล่าป่าฝาง ซึ่งมีปัญหาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2553 ต่อไป อย่างไรก็ตามผู้เขียนบทเรียนสำเร็จรูปยังต้องติดตามผลการใช้บทเรียนสำเร็จรูปนี้ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขให้ดียิ่งขึ้นต่อไป