บันทึกจาก นสพ. มน. ปี5 การประชุมเสริมพลังเครือข่ายและจัดทำแผนยุทธศาสตร์สุขภาพอ.นครไทย ตอนที่ 1
ณ โรงแรมทรัพย์ไพรวัลย์ แกรนด์ โฮเต็ล แอนด์ รีสอร์ท ซึ่งเป็นที่จัดประชุมระหว่างเครือข่ายสุขภาพของอ. นครไทย พวกเรานิสิตแพทย์ชั้นปีที่ 5 โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร วันนี้ได้มีโอกาสออกมาดูงานนอกสถานที่ เพื่อทำหน้าที่เป็นผู้สังเกตการณ์ในการประชุมระหว่างเครือข่ายสุขภาพของอำเภอนครไทย (ขณะนี้พวกเรามาฝึกงานในวิชาเวชศาสตร์ชุมชน ที่รพร. นครไทย) ก้าวแรกเมื่อเข้าไปในห้องจัดประชุมพวกเรารับรู้ได้ถึงบรรยากาศของความสงบและความสุขของกิจกรรมสานสัมพันธ์ ทำให้ผู้เข้าร่วมประชุมได้รู้จักเพื่อนใหม่ที่เข้ามาร่วมงานในเครือข่ายคนอื่นๆ ซึ่งวิทยากรให้ผู้เข้าประชุมนั่งล้อมวงเป็นวงกลม บอกชื่อของตนที่ละคนและตอบชื่อของคนที่อยู่ก่อนหน้าตนก่อนให้ได้ทั้งหมด สร้างเสียงหัวเราะให้ภายในห้องประชุมได้ไม่น้อย เมื่อได้รู้จักกันครบทั้งวงแล้ว จึงเริ่มกิจกรรมต่อไป
กิจกรรมถัดมาคือตลาดนัดความคิด จัดคล้ายเป็นตลาดนัดขนาดย่อมสำหรับแต่ละตำบลได้มีเวทีได้ออกมาแสดงผลงานเด่นของตนให้ผู้อื่นได้รับรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ สำหรับพวกเรานั้นทีแรกยังไม่แน่ใจว่าจะต้องทำตัวอย่างไร ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสงเด็จพระยุพราช นครไทย คงเห็นพวกเรายืนทำท่าหันรีหันขวางกเปลี่ยนประสบการณ์ พวกเรานั้นคราวลได้มีเวทีได้ออกมาแสดงจึงเดินเข้ามาพาพวกเราเข้าไปฟังการบรรยาย (ซึ่งทำให้ดูคล้ายการขายสินค้า) ในแต่ละตำบล
ตำบลแรกที่ได้เข้าไปฟังคือ ตำบลนครไทย ตัวแทนที่พูดแนะนำสินค้า (ความคิด) ของตำบลคือ รองนายกเทศมนตรี นครไทย หรือที่ทุกท่านรู้จักกันดีในนามของรองใจนั่นเอง สำหรับพวกเราที่ไม่เคยรู้จักท่านมาก่อน เมื่อเข้าไปฟังเหมือนถูกดึงดูด เพราะท่านพูดเชิญชวนและแนะนำได้น่าฟังอย่างยิ่ง มีอารมณ์ขันแทรกตลอด
ในตำบลนครไทย เน้นโครงการเกี่ยวกับกิจกรรมผู้สูงอายุ เนื่องจากภายในตำบลมีจำนวนผุ้สูงอายุค่อนข้างมาก ตัวอย่างโครงการเช่น
- การตรวจสุขภาพ
- ส่งเสริมการออกกำลังกาย เช่น การรำกระบองหรือไม้พลอง โดยจัดตั้งเป็นชมรมผู้สูงอายุขึ้นมา (ชมรมสาวน้อยร้อยชั่ง วัยเก๋าสาวเสมอ ผู้สูงอายุวัดกลาง)
- การแลกเปลี่ยนความรู้เรื่องสุขภาพ
- ร้องเพลงพื้นบ้าน และการอนุรักษ์วัฒนธรรมอื่นๆ เช่น การร้องเพลงกล่อมนาค
- ด้านจิตใจ เช่น การเข้าวัด ฟังธรรม ถือศีล
- กลุ่มอาชีพ เพื่อเพิ่มรายได้และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ เช่น ถั่วคั่วทราย ดอกไม้จันทน์
- กองทุนวันละบาท เพื่อเป็นเงินทุนช่วยเหลือเมื่อผู้สูงอายุในตำบลเจ็บป่วย ตาย และเป็นเงินช่วยเหลือเมื่อมีเด็กเกิดใหม่ (เพราะคนที่เลี้ยงก็คือผู้สูงอายุที่บ้านอยู่ดี)
- ทันตกรรม ตรวจสุขภาพฟันและช่องปาก รวมทั้งรักษาปัญหาเรื่องฟัน และจัดให้มีการประกวดผู้สูงอายุสุขภาพฟันแข็งแรง (ล่าสุดผู้สูงอายุในตำบลได้รางวัลรองชนะเลิศอันดับหนึ่งของประเทศ เนื่องจากมีฟัน 31 ซี่และมีโรคประจำตัวเล็กน้อย ส่วนผุ้ชนะเลิศนั้นมีฟันครบ 32 ซี่)
ขณะที่ยืนฟังรองใจพูดอยู่นั้นเหลือบไปเห็นพรีเซนเตอร์ตำบลเนินเพิ่ม ส่งสายตามาว่าหันมาฟังฉันเถิดอยู่หลายครั้ง ดังนั้นเมื่อฟังสาระสำคัญของตำบลนครไทยจบแล้ว จึงหันมาฟังตำบลเนินเพิ่มบ้าง แม้ว่าตัวแทนของตำบล (มาทราบทีหลังว่าเป็นอสม. ดีเด่นของตำบล) นี้จะพูดไม่เร้าใจ เท่าตำบลแรก แต่เนื้อหาก้อสามารถทำให้เราสนใจได้ไม่น้อย โดยตำบลเนินเพิ่มเน้นที่การคัดกรองกลุ่มเสี่ยงที่จะเป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน และความดัน ซึ่งอาศัยการทำงานของอสม. ในพื้นที่เป็นหลัก มุ่งเป้าหมายไปที่กลุ่มคนอายุมากกว่า 30 ปีขึ้นไป โดยการตั้งคำถามเพื่อคัดกรองกลุ่มเสี่ยง (ประวัติครอบครัว น้ำหนักลด ปัสสาวะบ่อย ดื่มน้ำมาก) มีการวัดรอบเอวและคำนวณดัชนีมวลกายเพื่อหากลุ่มเสี่ยง และส่งเพื่อรับการตรวจคัดกรองที่สถานีอนามัยอีกครั้ง เมื่อฟังจบแล้วจึงมีแพทย์ตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับการดูแลกลุ่มผู้ป่วยโดยยกตัวอย่างกลุ่มผู้ป่วยเบาหวานเป็นหลัก เนื่องจากผู้ป่วยในตำบลเนินเพิ่มส่วนมากไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ และมักได้รับการรักษาตัวภายในโรงพยาบาลด้วยเรื่องเดิมๆ เช่น น้ำตาลสูงเกินไปจนมีอาการผิดปกติทางกาย เมื่อกลับบ้านไปได้เพียง บ้างลืมกินยา บ้างกินยาหรือฉีดยาผิด บ้างคนดูแลเรื่องยาไม่อยู่บ้าน บ้างญาติเสีย บ้างควบคุมอาหารไม่ได้เอง หรือยังมีความเชื่อผิดๆ ว่าหมอห้ามไม่ให้กินหวานคือไม่ให้กินน้ำตาลทราย แต่มะม่วงสุก ทุเรียนกินได้ ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมาบางสาเหตุไม่สามารถเลี่ยงได้ แต่ก็มีบางสาเหตุที่สามารถป้องกันได้ ดังนั้นทีมแพทย์จึงอยากให้ชุมชนลงไปดูแลในส่วนของกลุ่มป่วยมากกว่ากลุ่มเสี่ยง โดยแพทย์ท่านนั้นยังกล่าวติดตลกไว้อีกว่า “หมออยากให้ชุมชนดูแลกันเองจะดีกว่าที่หมอดู เนื่องจากหมอไม่มีเวลาคุยกับผู้ป่วยมากนัก และชาวบ้านบอกต่อกันเองจะได้ผลดีกว่า เพราะชาวบ้านมักคิดว่าหมอไม่เข้าใจตนจึงไม่ทำตาม และอย่างที่บอกไปคือหมอไม่มีเวลาคุยนานนัก หมอจึงไม่อาจทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์กินยา มีอารมณ์ออกกำลังกาย แต่อสม. นั่นแหละน่าจะทำให้ผู้ป่วยเหล่านั้นมีอารมณ์กินยาและออกกำลังกายตุที่สามารถป้องกันได้ ดังนั้นทีมแพทย์จึงอยากให้ชุมชนลงไปดูแลในส่วนของกลุ่มป่วยมากกว่าก” ซึ่งพี่อสม. ก็รับฟังและรับปากว่าจะไปปฏิบัติตาม ช่วงนี้วิทยากรให้ไปพักรับประทานอาหารว่างสักครู่ แล้วจึงกลับเข้ามาฟังต่อ
จากนั้นพวกเราจึงแยกย้ายกันไปฟังตามจุดต่างๆ ที่สนใจ เราเลือกไปฟังอีกตำบลบ้านพร้าว ซึ่งจัดแผ่นกระดาษนำเสนอผลงานของตนไว้ที่ส่วนหลังของห้องประชุมตัวแทนนำเสนอนั้นเป็นผู้ชายร่ายกายกำยำ ตำบลนี้มีโครงการประชาชนตำบลบ้านพร้าวรวมพลังสร้างสุขภาพ นำเสนอเน้นที่การออกกำลังกาย ทีแรกมีคนให้ความสนใจเป็นอย่างมากทั้งแอโรบิกและรำไม้พลอง แต่ปัจจุบันเหลือแค่รำไม้พลอง เพราะเด็กๆ หนุ่มสาวนั้นเลิกล้มความตั้งใจไปเรียบร้อย เหลือเพียงผู้เฒ่าที่รักสุขภาพมารำไม้พลองเพียงไม่กี่คน การเต้นแอโรบิกและรำไม้พลองจัดไว้สัปดาห์ละ 6 วัน โดยจะสลับกันไปคนละวัน มีที่รวมพล 2 ที่ คือหน้าองค์การบริหารส่วนตำบล และหน้าบ้านผู้ใหญ่ แม้ว่าตอนนี้จะไม่ค่อยมีคนมาออกกำลังกาย แต่ทางตำบลก็ยังไม่หยุดความคิดเพื่อพัฒนาและเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น ได้วางแผนเกี่ยวกับการจัดซื้ออุปกรณ์ออกกำลังกาย มาตั้งไว้บริเวณองค์การบริหารส่วนตำบล
ขณะนั้นเพื่อนเราเลือกไปฟังตำบลห้วยเฮี้ย ซึ่งเลือกนำเสนอโครงการลดสารตกค้างในร่างกาย เนื่องจากชาวไร่แถวนี้มักใช้สารกำจัดศัตรูพืชเพื่อช่วยให้ผลผลิตงาม จึงได้มีการตรวจดูสารตกค้างในร่างกาย โดยได้รับความร่วมมือจากพยาบาลจากโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวรมาออกหน่วยตรวจให้ และพบว่ามีสารตกค้างจริง จึงได้จัดทำการอบรมแนะนำให้ลดการใช้สารเคมีและหากจำเป็นต้องใช้ควรมีการใช้สารเคมีอย่างถูกต้อง เพื่อลดสารตกค้างภายในร่างกาย มีการเฝ้าระวังทุกปี เสนอชุมชนเรื่องการปลูกผักปลอดสาร ซึ่งเหล่านี้เป็นวิธีป้องกันผลเสียและช่วยลดความรุนแรงของอันตรายที่จะเกิดกับร่ายกายลงได้ แต่มีอุปสรรคอยู่ที่บุคลากรมีจำนวนน้อยทำให้ชาวบ้านบางส่วนได้รับข้อมูลไม่ทั่วถึง
เหลือบไปเห็นโครงการเกษตรอินทรีย์ของตำบลยางโกลนเข้า จึงเดินเข้าไปฟังเพื่อเปรียบเทียบผลระหว่างสองตำบลเสียหน่อย พี่อสม.ที่เป็นตัวแทนนั้นบอกว่าเมื่อก่อนที่ยางโกลนก็เป็นอีกที่หนึ่งที่ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมาก แต่เมื่อมีแนวคิดเกษตรอินทรีย์เข้ามา ก็เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้น จากการคิดวิเคราะห์และหาวิธีทดแทนการใช้สารเคมี รวมทั้งได้ไปดูงานจากจังหวัดอื่น ได้เข้าอบรมเกษตรอินทรีย์ ทำให้ได้วิธีทดแทนที่ดีมาใช้คือการใช้ราขาวราดำทำให้ผลผลิตงอกงาม กำจัดศัตรูพืช และได้นำเข้าสู่ชุมชนเพื่อขยายผลต่อไป ปัจจุบันได้รับรางวัลยืนยันผักปลอดสาร และสามารถพูดได้ว่าผักจากยางโกลนปลอดสารกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ เหลืออีกเพียง 2 หมู่บ้านเท่านั้นที่ยังไม่สามารถปลอดสารได้ทั้ง 100 เปอร์เซ็นต์ เป็นผลงานที่น่าประทับใจอย่างยิ่ง พวกเรายังแอบคิดว่าถ้าสามารถขยายผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงได้ทั้งอำเภอนครไทยได้จะดีมาก สามารถรับประทานผักได้โดยที่ไม่ต้องกังวล
พวกเรารู้สึกหิวนิดๆ จึงเหลือบไปมองเวลา เห็นแล้วรู้สึกเสียดาย เที่ยงกว่าแล้ว วิทยากรจึงให้ทุกคนไปร่วมรับประทานอาหารกลางวันที่ห้องอาหารของโรงแรม บอกได้คำเดียวว่าอร่อยมาก จากนั้นจึงให้ทุกคนกลับไปยังห้องประชุมเพื่อร่วมกิจกรรมช่วงบ่ายต่อไป
หลังจากที่ได้ทำกิจกรรมบำบัด ด้วยการทำ body scan ผู้เข้าร่วมได้เกิดความผ่อนคลายสบายใจ และทำให้สมองปลอดโปร่งแล้ว ลดความเมื่อยล้าที่เกิดจากการร่วมกิจกรรมในยามเช้า วิทยากรได้บรรยายกิจกรรม คือ กิจกรรมแผนยุทธศาสตร์สร้างสุข เพื่อคิดโครงการที่ต้องการเพื่อมาพัฒนาคนและชุมชนที่ตนอยู่และต้องการทำในอนาคตโดยเป็นการทบทวนตนเอง วางแผน และร่วมกันออกความเห็นร่วมกันแลกเปลี่ยนประสบการณ์โครงการแต่ละโครงการนั้นจะให้คนในชุมชนนั้นระดมสมองกันซึ่งจะได้บริบทของชุมชนที่สามารถใช้แก้ไขปัญหา ส่งเสริมคุณภาพชีวิตในด้านต่างๆ ซึ่งเป็นบริบทของชุมชนนั้นๆ แล้วให้นำเสนอเพื่อแบ่งบันความคิดและแลกเปลี่ยนประสบการณ์แก่กันระหว่างชุมชนและเจ้าหน้าที่ทางสาธารณสุขเพื่อให้ได้ความคิดและประสบการณ์จากที่อื่นๆ ร่วมกับการเชิญเจ้าหน้าที่สปสช. ทำให้ตอบข้อสงสัยได้ทันที ในด้านงบประมาณทำให้ได้ข้อมูลค่อนข้างมาก
บรรยากาศการร่วมงานเป็นแบบไม่เป็นทางการนัก เหมือนเพื่อนปรึกษาเพื่อน
พวกเรารู้สึกได้ถึงบรรยากาศที่ผ่อนคลายและสนุกสนานมีการหยอกล้อกันบ้างตามประสา ไม่มีการแบ่งแยก คณะผู้บริหาร เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและเจ้าหน้าที่สร้างทั้งความสัมพันธ์และได้ข้อมูลกลับไปพัฒนากันต่อไป โดยโครงการของตำบลต่างๆ มีดังนี้
ตำบลบ่อโพธิ์
เน้น ส่งเสริมการดำเนินชีวิต
โดยคิดโครงการเรื่อง ครอบครัวสดใส ชุมชนสุขใจ ด้วยอนามัย 3 อ.
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
- ส่งเสริมวิถีพอเพียง
- ลดภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากโรค
- ปรับเปลี่ยนการบริโภคอาหาร อารมณ์ ออกกำลังกาย
กลุ่มเป้าหมาย ทุกวัย
กิจกรรมที่จะดำเนินการต่อไป
- รณรงค์ให้ปลูกผักสวนครัวอย่างน้อย 5 ชนิดเพื่อลดจำนวนสารพิษที่เข้าสู่ร่างกายและเพิ่มความปลอดโรค
- ตรวจสุขภาพประจำปีทุกปี
- ส่งเสริมให้มีแกนนำทางสุขภาพเพื่อเกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน
ผลลัพธ์ คนในชุมชนมีสุขภาพดีตาม 3 อ
โดยการคิดโครงการได้รับคำชมมากมายแต่ได้รับคำแนะนำให้ปรับปรุงการตรวจสุขภาพประจำปีนั้นยังไม่เพียงพอที่จะให้คนรักษาคุณภาพได้อย่างแท้จริงร่วมกับสามอ อาจไม่เพียงพอซึ่งทางกลุ่มชุมชนได้รับฟังและจะนำการที่ปรับปรุงการคิดโครงการต่อไป
ตำบล นครชุม
“ปลอดพิษ ปลอดโรค”
หลักการและเหตุผล
- ปัจจุบันคนในชุมชนซื้อผักมาบริโภคซึ่งมีสารเคมีปนเปื้อนทำให้เกิดโรคมากขึ้น
- ลดค่าใช้จ่ายจากการซื้อผัก
- สร้างกระแสเพื่อให้เกิดการใส่ใจสุขภาพ
- กระตุ้นการยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง
เป้าหมายเพื่อ สร้างชุมชนต้นแบบในการผลิตและบริโภคอาหารปลอดภัย หนึ่งหมู่บ้าน
วิธีการดำเนินการ
- คัดเลือกหมู่บ้าน
- ประชุมเพื่อประชาคมและชี้แจงโครงการ
- เสริมสร้างความรู้ และความเข้าใจ เกี่ยวกับโทษของสารพิษและประโยชน์ของการกินปลอดสารพิษ
และสรุปสถานการณ์ให้เกิดความตระหนัก
- มีการไปดูงานเกษตร
- การจัดประกวดกลุ่มการปลูกผักปลอดสารพิษ
ผลลัพธ์
- ประชาชนสนใจด้านสุขภาพโดยเฉพาะอาหารมากขึ้น
- ประชาชนมีสุขภาพดี
- ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนและเพิ่มรายได้
- เพิ่มการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์
- การมีชุมชนต้นแบบเพื่อเกิดการขยายต่อไป
การนำเสนอได้รับคำชมมากมายถ้าทำได้จริงเพราะเป็นประโยชน์ทั้งด้านสุขภาพและด้านเศรษฐกิจ
ตำบลนครไทย
การนำเสนอของนครไทยเน้นจำนวนโครงการที่จะทำในอนาคตมากกว่าจะลงรายละเอียดเกี่ยวกับตัวโครงการกล่าวโดยรองใจ
ด้านชุมชน
- จัดทำบัญชีครัวเรือน เพื่อ ดูว่าจำนวนประชากร ในตำบลนครไทย มีเท่าไหร่อย่างไรเพื่อวางนโยบายต่อไป
- ให้ความรู้การดูแลสุขภาพในทุกกลุ่มอายุ
- จัดทำศูนย์การเรียนรู้ IT เพื่อให้ประชาชนได้เข้าถึงความรู้ใหม่ๆ
- จัดทำแผนที่หมู่บ้านให้ครบถ้วน
- สร้างวินัยจราจร เพื่อลดจำนวนอุบัติเหตุในชุมชน
- หมู่บ้านปลอดอบายมุข
- สร้างเศรษฐกิจชุมชน
- ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เพื่อ ส่งเสริมรายได้แก่คนในชุมชนและเพื่อประชาสัมพันธ์อำเภอนครไทย
- ตั้งชมรมจิตอาสา เพื่อการทำงานอาสาสมัครในการช่วยเหลือคนในชุมชน
- ลดการเกิดโรคเรื้อรังเช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคติดเชื้อที่พบได้บ่อยเช่น ไข้เลือดออกและอุจจาระร่วง เพื่อลดจำนวนผู้ป่วยและเพื่อลดรายจ่ายทางด้านสุขภาพของบุคคลในชุมชน
- จัดการบริการสุขภาพให้คนในชุมชน เช่น การตรวจคัดกรองโรคเรื้อรัง
ด้านบุคคล
- นครไทยไร้พุง เพื่อ ลดอัตราการเกิดโรคเรื้อรังของคนในชุมชนและเสริมสร้างสุขภาพแก่คนในชุมชน
ตอนนี้มีการกล่าวว่าให้ตัวชี้วัดการเป็นนครไทยไร้พุงให้วัดที่ท่านผอ. โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชและตัวผู้นำเสนอ
สร้างความสนุกสนานให้แก่ที่ประชุมเป็นอย่างมาก
- ครอบครัวอบอุ่น/ สานรักสามวัย
- บุคคลต้นแบบทางด้านสุขภาพ เพื่อสร้างแรงจูงใจให้ผู้คนปฏิบัติให้มีสุขภาพที่ดี
สิ่งแวดล้อม
- การจัดการขยะ เพื่อสิ่งแวดล้อมที่ดีในชุมชน
- เตาเผาไร้มลพิษ
- ถนนคนเดิน เป็นการที่สามารถเชื่อมโยงไปกับโครงการอื่นๆ โดยโครงการผักปลอดสารพิษทำให้สามารถเพื่อให้เอาสินค้ามาแลกเปลี่ยนกัน
- บำบัดน้ำเสีย
- ลดโลกร้อน
- พัฒนาแหล่งน้ำ
- ปอดนครไทย โดยจะมีการตั้งเป็นสวนสาธารณะเพื่อเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจและเป็นที่ส่งเสริมสุขภาพให้ทุกคนมาออกกำลังกาย ลดการเกิดโรคเรื้อรังได้
การนำเสนอ รองใจกล่าวเรื่องโครงการค่อนข้างมากบางอย่างได้ดำเนินการแล้ว เช่นเรื่องปอดนครไทยที่ดำเนินการไปบางส่วนแล้ว ได้รับคำชมถึงโครงการที่มีแนวคิดสร้างสรรค์และเชื่อมโยงกับชุมชนอื่น
ตำบลบ้านแยง “การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงวัย”
จุดประสงค์
- เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพแข็งแรง
- เพื่อให้ผู้สูงอายุออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพจิตที่ดี
- เพื่อให้ผู้สูงอายุเข้าถึงบริการด้านสุขภาพ
- เพื่อให้ผู้สูงอายุแลกเปลี่ยนเรื่องการดำเนินชีวิต
- เพื่อให้ผู้สูงอายุเข้าถึงบริการทางสุขภาพ
- เพื่อให้ผู้สูงอายุเรียนรู้แลกเปลี่ยนการดำเนินการชีวิต
- เพื่อให้ผู้สูงอายุมีกำลังใจดีขึ้น
- เพื่อกระตุ้นบุตรหลานให้เอาใจใส่แก่ผู้สูงอายุมากขึ้น
การดำเนินการ
- จัดการให้มีการทำทะเบียนผู้สูงอายุขึ้น
- ตั้งชมรมผู้สูงอายุในหมู่บ้าน
- ตั้งชมรมจิตอาสาภายในชุมชน
- อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลผู้สูงอายุ
- ส่งเสริมกิจกรรมเสริมรักสามวัย
งบประมาณ 20000 บาท
การนำเสนอได้รับคำชมว่ามองการณ์ไกลในการดูแลตนเองในอนาคต มองเห็นการเปลี่ยนแปลงการเพิ่มขึ้นของประชากรวัยผู้สูงอายุและส่งเสริมให้มีการดูแลผู้สูงอายุโดยลูกหลานได้สานรักของบุคคลในครอบครัว
ตำบลห้วยเฮี้ย
ปัญหา
สภาพพื้นที่ทำการเกษตรค่อนข้างมาก มีทั้ง ข้าว ข้าวโพด พริก หม่อนไหม มีการใช้สารเคมีค่อนข้างมาก ซึ่งมีราคาสูงและมีผลต่อสุขภาพ
การดำเนินกิจกรรม
- เฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยงโดยเป็นประชากรที่เป็นเกษตรที่ใช้สารเคมี หาโดยการเจาะเลือดดูสารพิษ
- ให้ความรู้เรื่องการใช้สารเคมีและบรรจุภัณฑ์
- ส่งเสริมกิจกรรมผักกินเอง สวนครัวรั้วกินได้ สมุนไพร พื้นบ้าน (รางจืด)
- มีสถานที่เรียนรู้ในหมู่บ้าน
- มีการจัดประกวด สวนครัวรั้วกินได้
- มีการกรวดน้ำตรวจดินและส่งเสริมการเกษตรอินทรีย์
ผลของกิจกรรมหวังว่า การใช้สารเคมีจะลดลงร่วมกับทุนการเกษตรที่ลดลงและสุขภาพที่ดีขึ้น
การนำเสนอ เน้นเรื่องสารเคมี ได้รับคำชมว่ามีแนวคิดที่ทันสมัยกับเรื่อง ผักที่ในการประชุมก็ได้นำเสนอจากผู้จัดงานว่าคนนครไทยรับประทานผักที่ซื้อกันมากกว่าปลูกกินเองโดยที่ตำบลเน้นการทำงานจริงร่วมกับองค์กรอื่นๆ เช่นร่วมกับทางนิสิตปริญญาโทของมหาวิทยาลัยนเรศวร เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ความรู้ใหม่ๆต่อไป
ตำบลหนองกระท้าว มีหลายโครงการด้วยกัน
โครงการควบคุมโรคไข้เลือดออก จัดการดำเนินการโดย
- บ่อปลาหางนกยูง
- รณรงค์เรื่องการทำความสะอาดหมู่บ้าน
โครงการลดเหล้าหน้างานศพ โดยใช้ให้อบต. เป็นคนดำเนินการช่วยเหลือดังนี้
- ดอกไม้หน้าศพ
- จัดผ้าหน้าเมรุ
- จัดของชำร่วยและพวงหรีด
- เจ้าภาพ หนึ่งคืน
เมื่ออบต.เป็นเจ้าภาพจะไม่มีใครนำเหล้ามาดื่มและยังลดค่าใช้จ่ายในชุมชนอีกด้วย
โครงการอาหารเพื่อสุขภาพ “ประกวดอาหารพื้นบ้าน”
- สานรักคนสามวัย
- นิทรรศการอาหาร
- จำหน่ายอาหารพื้นบ้าน
โครงการทันตกรรมผู้สูงอายุ
- คัดกรองสุขภาพปากและฟันของผู้สูงอายุ
- ทำฟันปลอม
- ให้ความรู้เรื่องปากและฟัน
- ส่งพบทันตแพทย์
โดยการดูแลสุขภาพปากและฟันนี้เป็นการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุเพื่อให้สามารถรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ได้
โครงการลดอุบัติเหตุทางจราจร
- ให้ความรู้แก่เยาวชน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกแก่เยาวชนและคนในชุมชน
โครงการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง
- บริการดูแลรับส่งผู้ป่วย เพิ่มความเข้าถึงทางบริการทางสุขภาพให้แก่ผู้ป่วย
การนำเสนอได้รับคำชมเนื่องจากครอบคลุมหลายปัญหา
ตำบลเนินเพิ่ม
“สู่สุขภาพดีวิถีเนินเพิ่ม ชุมชนเข้มแข็ง คนแข็งแรง”
โครงการสานใยรักครอบครัวอบอุ่น ครอบครัวเข้มแข็ง สุขภาพแข็งแรง
- โดยดูแลคุณแม่มือใหม่
- กินนมเติบใหญ่ กินไข่เติบโต (วัยก่อนเรียน และวัยเรียน)
- วัยใสห่างไกลอบายมุข ( บุหรี่เหล้า ยาเสพติด การทะเละวิวาท เกมส์ การพนัน)
- อาสาพาไป ลูกหลานห่วงใยผู้สูงอายุ เพื่อ เพิ่มความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว และเพื่อสืบสานวัฒนธรรมไทย
- โครงการเนินเพิ่มน่าอยู่ทุกหมู่บ้านดูแลสิ่งแวดล้อม โดย เน้นที่หมู่บ้านจัดการสิ่งแวดล้อมและการจัดการขยะ เกษตรปลอดสาร
- ทัวร์สุขภาพ โดยมีการไปมาหาสู่กันและมีการแลกเปลี่ยนเรื่องปัญหาทางสุขภาพร่วมกันในหมู่บ้าน
- ชุมชนปลอดเหล้า
การนำเสนอนี้ได้รับคำชมในการดูแลจัดการปัญหาโดยเน้นความสัมพันธ์ของบุคคลในครอบครัวทำให้เกิดการพัฒนาด้านอื่นๆต่อไปได้
ตำบลน้ำกุ่ม
“โครงการเกษตรอินทรีย์ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง” เนื่องจากมีภายในตำบลมีครอบครัวทำการเกษตรอยู่มาก และมีการใช้สารเคมีมาก ทำให้เพิ่มรายจ่ายในครัว และเป็นพิษต่อสุขภาพมากขึ้น
ปัญหานั้นเกิดจาก
- การใช้สารไม่ถูกต้อง
- ใช้สารเคมีมากขึ้นทุกวัน
- กิจกรรมที่เกี่ยวข้อง
ส่งเสริมการทำเกษตรอินทรีย์ยั่งยืน
- ให้ความรู้ในการใช้สาร
- ประกวดหมู่บ้านปลอดสาร
ผลที่ได้
- ลดต้นทุน
- สุขภาพแข็งแรง ลดการเกิดโรคจากการใช้สารเคมี
การนำเสนอไม่ได้รับการวิจารณ์เนื่องจาก การประชุมใช้เวลามาก จึงได้แต่นำเสนอเท่านั้น
ตำบลบ้านพร้าว
“โครงการหน้าบ้านน่ามอง ในบ้านน่าอยู่”
เนื่องจากพบว่ามีการป่วยเป็นโรคจากการติดเชื้อเพิ่มขึ้น เช่น อุจจาระร่วง ไข้เลือดออด
จึงกำหนดวัตถุประสงค์เพื่อ
- จัดสิ่งแวดล้อมให้น่าอยู่และสะอาดเพื่อลดการติดเชื้อโดยไม่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์โรค
- เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนมีจิตสำนึก ตระหนักให้การป้องกันมากกว่ารักษา
- เพื่อให้ความรู้ในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม
กิจกรรมเน้นด้านสิ่งแวดล้อมโดยมีการประกวดหมู่บ้านน่าอยู่ร่วมกับการออกกฎให้ทำร่วมกัน ร่วมกับการสร้างจิตสำนึกในการดูแลป้องกันการเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย โดยการสื่อสารแบบใช้หอกระจายข่าวให้ทราบโดยทั่วกัน
ผลลัพธ์เพื่อสิ่งแวดล้อมน่าอยู่และปลอดโรค และประชาชนมีจิตสำนึกในการดูแลตนเองและสิ่งแวดล้อม
การนำเสนอไม่ได้รับการวิจารณ์เนื่องจาก การประชุมใช้เวลาค่อนข้างนานจึงได้แต่นำเสนอเท่านั้น
ตำบลนาบัว
“โครงการสร้างสุขลดทุกข์ด้วยหลักศก.พอเพียง”
ด้านสุขภาพทางกาย
- สร้างแกนนำออกกำลังกาย
- ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพแต่ละหมู่บ้าน
อาหารปลอดภัย
- ปลูกผักกินเอง
- ให้ความรู้เรื่องผักต่างๆ
ด้านสิ่งแวดล้อม
- ประกวดหมู่บ้านน่าอยู่
- จัดหาสมุนไพรมาปลูก
ด้านอารมณ์และจิตใจ
- มีการทำบุญทุกวันพระ
- กิจกรรมพบปะผู้สูงอายุทุกเดือน
- กีฬาครอบครัวสัมพันธ์
ด้านสวัสดิการทางสุขภาพ
- การตรวจคัดกรองผู้ป่วยเรื้อรัง
- ตรวจเยี่ยมให้กำลังใจ
- แนะนำการดูแลผู้สูงอายุ
- ดูแลผู้ป่วยเบาหวานส่งไปโรงพยาบาล
- กองทุนสวัสดิการหมู่บ้าน
ตำบลยางโกลน
“โครงการเกษตร อินทรีย์”
ที่มา เพื่อให้มีความตระหนักถึงอันตรายในการใช้สารเคมีทางการเกษตรที่มากขึ้นทำให้เกิดการตกค้างและสะสม
วัตถุประสงค์
- เพื่อลดการใช้สารเคมี
- ลดรายจ่าย
- สุขภาพดีขึ้น
การดำเนินการ จัดอบรมประชุมเวที แลกเปลี่ยนความรู้ โดยปราชญ์ชาวบ้าน และศูนย์การเรียนรู้เกษตร อินทรีย์
เป้าหมาย เกิดหมู่บ้านนำร่อง 10 หมู่บ้าน
ในช่วงท้ายการประชุม เป็นเวลาเย็นมากแล้ว การนำเสนอของ 4 ตำบลสุดท้ายจึงใช้เวลาสั้นและไม่มีการวิจารณ์เพิ่มเติมมากนัก
เมื่อสิ้นสุดการนำเสนอในช่วงบ่ายก็เป็นเวลาหกโมงเย็นแล้ว กลายคนเริ่มหมดสมาธิในการฟังการนำเสนอไปก่อนหน้าที่จะนำเสนอจบเสียอีก ดังนั้นเมื่อนำเสนอจบแล้ววิทยากรจึงเชิญผู้ร่วมประชุมทุกคน (รวมทั้งผู้สังเกตการณ์อย่างพวกเรา) ไปนั่งรับประทานอาหารเย็นร่วมกันบริเวณริมสระน้ำของโรงแรม โดยจัดอาหารเป็นบุฟเฟต์
เมื่อพวกเรารับประทานอาหารเย็นเสร็จแล้ว จึงเดินไปสำรวจบริเวณรอบๆ โรงแรมพบว่ามีศิลปะหลากหลายแบบทั้งภาพวาดสีน้ำ (ฝีมือของบิดาเจ้าของโรงแรม) ภาพวาดสีน้ำมัน
ไม้แกะสลัก งานปั้นหลายแบบ ตั้งโชว์ไว้ตามจุดต่างๆ ในโรงแรม เมื่อมองไปที่โครงสร้างและการออกแบบขอโรงแรมพบว่าเป็นการออกแบบที่สวยงาม มีศิลปะการออกแบบภายในหลายแขนงมารวมในที่เดียวกันอย่างลงตัวและจากการพูดคุยกับเจ้าของโรงแรมพบว่าเคยมีนักศึกษา
สถาปัตตยกรรมหลายรุ่นมาศึกษาดูงานที่นี่ ซึ่งเป็นสิ่งหนึ่งที่เจ้าของภาคภูมิใจเป็นอย่างยิ่ง
เวลาแห่งความสุขช่วงหัวค่ำหมดไปอย่างรวดเร็ว พวกเราต้องเดินทางกลับไปยังโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช นครไทย กับพี่ทันตแพทย์และพี่พยาบาลเสียแล้ว จบวันแรก ตอนที่ 1
บันทึกโดย......นสพ.พูนสุข ด่านดำรงรักษ์ นสพ.ปวิตรา จารุสาธิต (เมย์)นสพ.นิธินา ยี่สิบแสน (นุ้ย)
นิสิตแพทย์ชั้นปีที่ 5 รพ.มหาวิทยาลับนเรศวร
นพ.พรเทพ โชติชัยสุวัฒน / คุณศศิธร เป้รอด ที่ปรึกษา
ความเห็น (1)
อาจารย์คะ ขอบคุณมากค่ะ สำหรับการเสียสละเวลาเพื่อมาดูแล นิสิตแพทย์อย่างพวกเรา ประสบการณ์ที่ได้จากโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช นครไทย เป็นประสบการณ์ที่ดีมากค่ะ
นสพ.พูนสุข ด่านดำรงรักษ์ (ส้ม)