ผู้คนย่อมประกอบอาชีพทำมาหากินอยู่กับแผ่นดินและแม่น้ำกันมานมนาน ไม่ว่าจะปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ต้องอาศัยแม่น้ำเป็นแหล่งทรัพยากรในการดำรงชีพ สมัยก่อนผู้คนย่อมอาศัยลำห้วย แม่น้ำที่ธรรมชาติได้สร้างไว้ให้ ต่อมาเมื่อผู้คนมากขึ้น ผู้คนมีประสบการณ์มากขึ้นพบเห็นกระแสแม่น้ำต่างๆ มีการไหลเรื่อยเป็นกระแส ต่อมาจึงมีการบริหารจัดการกระแสน้ำให้เกิดประโยชน์แก่ตนเองและผู้คนที่มาร่วมกันทำร่อง ทำทางลำเหมืองที่ใช้สายน้ำร่วมทางเดียวกัน
ลำเหมืองจึงเป็นกระแสน้ำที่ผู้คนสร้างขึ้น มีการแบ่งหน้าที่ทำเหมืองฝายเพื่อให้เกิดการแบ่งปันน้ำเข้าใช้ในที่ดินของผู้คนอย่างเอื้ออารี มีความสุขในหมู่คนร่วมกระแสน้ำ บางแห่งบางพื้นที่เกิดการกำหนดข้อตกลง ข้อห้าม บทลงโทษต่างๆตามที่ผู้คนจะร่วมกันจัดการขึ้นในสังคมนั้นๆ แต่ที่แน่ๆ หากใครคิดจะมาถมลำเหมือง กั้นกระแสน้ำถือกันว่าขึด ผู้คนที่เกี่ยวข้องจะไม่ยินยอมเพราะทำให้ผู้อื่นที่ใช้กระแสน้ำเดือนร้อนกันถ้วนทั่วไปอาจเกิดการทุบตีบีฑา หรืออาจถึงแก่ชีวิต
ลำเหมืองหรือกระแสน้ำจึงกลายเป็นของสาธารณะ เป็นของส่วนรวมที่ผู้คนมาร่วมใช้สืบกันต่อๆมาหลายๆชั่วอายุคน
ต่อมาเมื่อมีเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงในสังคมผู้คนบางคนคิดว่าความจำเป็นของตนเองมีมากกว่าผู้อื่นจึงเกิดการถมลำเหมืองกั้นกระแสน้ำเพื่อให้มีที่ดินของตนเองกว้างขวางมากขึ้น หรือเพื่อให้ร่องน้ำ ลำเหมืองเป็นแผ่นดินติดกัน
ผลของการทำขึดถมกระแสเท่าที่พบธุระกิจการงานล้มเหลว บางแห่งสร้างเป็นที่พักราคานับพันล้านแต่ทับลำเหมืองเก่า ร้านค้าบางแห่งสร้างเป็นตึก บ้านพักบางแห่งสร้างสวยหรูแต่กลับเป็นบ้านร้าง เจ้าของเคยเป็นเศรษฐีที่สุดต้องไปอาศัยศาลาวัดเป็นที่อาศัยและที่สุดสิ้นใจในศาลาวัดผู้คนต่างลือเล่ากันว่าเพราะมันตกขึด
สิ่งที่ผู้คนล้านนากำหนดว่าขึด หากได้ยินควรหลีกเลี่ยงหาไม่แล้วอาจมีเหตุการณ์ตามที่ขึดกำหนด
นอกจากว่าท่านที่ไม่มีความเชื่อเรื่องโบราณคร่ำครึหากมีโอกาสอยากลองก็น่าจะลองทำเพื่อให้มีประสบการณ์ฝ่าวิกฤตขึด เอาชนะได้แม้แต่ขึดอาถรรพ์...เก่งแท้....
แวะมาส่งกำลังใจค่ะ
ตำนาน..คือ มรดก ของลูกหลาน ที่ต้องอนุรักษ์กันไว้ค่ะ
แวะมาส่งความหวานก่อนนอนค่ะ...
สวัสดีเจ้าหลานปลายฟ้าคนดีเจ้า...
ยินดีนักๆเจ้าที่เข้ามาแว่อ่านแล้วหื้อกำลังใจ๋....
ขอลูกหลานก้านกุ่งฮุ่งเฮืองไปไจ้ๆเน้อ.....
ด้วยความปรารถนาดีจากลุงหนาน....พรหมมา
สวัสดีเจ้าลุงหนาน...พรหมมา
น้องอยากฮู้ว่า ถ้าหากที่ดินที่เฮาจะซื้อมามีลำเหมืองอยู่
แต่เจ้าของเดิมเปิ้นถมไปแล้ว มันจะดีอยู่ก่เจ้า จะมีวิธีแก้ไขก่เจ้า
หรือบ่ดี น้องจะได้บ่ต้องซื้อ เพราะจะปลูกบ้าน แล้วจะค้าขายตวยเจ้า
ตอบอิหล้าคนลำปางเจ้า.....
กว่าจะมาตอบก็เลยไปเมินนักแกเจ้า....
อันว่าที่ดินเขาถมแล้วแต่ควรจะมีพิธีก๋ารถอนขึดเสียก่อนเจ้า..จะดีเจ้า....
เพราะของบ่ดีมันก็ตึงบ่ดีอยู่แล้ว แม้เปลี่ยนคนก็บ่ดีเหมือนเดิมเจ้า....
เอาพระมาถอนขึดเสียก็แล้วละเจ้า....
ด้วยความปราถนาดีจากลุงหนาน.....พรหมมา