สื่อสารมวลชน สร้างสังคมแห่งความสุข

Use of Mass Media in Health Development
    สื่อมวลชนเป็นช่องทางหนึ่ง ในการส่งผ่านข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพสู่สาธารณชนได้อย่างทั่วถึง ซึ่งปัจจุบันผู้คนบริโภคสื่อมวลชนกันแทบทุกวัน เพราะสามารถมองข้ามขอบฟ้าไปถึงการเคลื่อนไหวของผู้คนอีกฟากหนึ่งได้อย่างง่ายดาย แต่จะมีสักกี่คนที่รู้เท่าทันสื่อและสามารถวิเคราะห์เลือกบริโภคนำไปปรับใช้อย่างเหมาะสม แม้จะมีความพยายามจัดประเภทรายการสื่อโทรทัศน์ แต่ทว่าสื่อวิทยุชุมชน หนังสือพิมพ์หรือสื่ออื่นๆ ก็ยังขาดการดูแลที่เหมาะสม และผู้ผลิตสื่อเอง บางส่วนก็ใช้สื่อเพื่อธุรกิจ โดยขาดจรรยาบรรณในการเผยแพร่
    เป็นที่ยอมรับว่า สื่อสารมวลชน เป็นช่องทางการส่งสารไปถึงผู้คนได้อย่างรวดเร็ว มีประสิทธิภาพ ดังนั้นจึงกลายมาเป็นเครื่องมือที่มีบทบาทในการรณรงค์ด้านสุขภาพที่สำคัญ ซึ่งในการรณรงค์เพื่อการสร้างเสริมสุขภาพผ่านสื่อมวลชนให้มีประสิทธิผลนั้น ควรพิจารณาในฐานะงานเชิงนโยบายสาธารณะ และผลักดันมาตรการทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการรณรงค์ผ่านสื่อมวลชน ร่วมกับการผลักดันให้การทำงานในลักษณะ “การซื้อสื่อ” ซึ่งต้องกระทำบนเงื่อนไขของการส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ ระหว่างองค์กรรณรงค์และองค์กรสื่อมวลชน ด้านกระบวนการรณรงค์ ควรพิจารณากระบวนการในลักษณะกระบวนการที่มีชีวิต ส่งเสริมให้เกิดการสื่อสารแบบสองทางที่เปิดกว้าง ผ่านการปรึกษาหารือกันในทุกระดับ รักษาสมดุลในเรื่องการสื่อสารผ่านสื่อมวลชนและการสื่อสารผ่านช่องทางอื่นๆ และ เน้นการตัดสินใจบนพื้นฐานของข้อมูลจากการวิจัยมากขึ้น ตลอดจนสนับสนุนให้มีการรณรงค์ในลักษณะของการเรียกร้องผ่านสื่อมากขึ้น อย่างไรก็ตาม สื่อสารมวลชนมิใช่ช่องทางหลัก แต่เพียงอย่างเดียว ที่จะก่อให้เกิดพฤติกรรมที่พึงประสงค์ได้ ต้องผนวกกับสื่ออื่นๆ รวมทั้งมาตรการอื่นด้วย อาทิ การผลักดันให้เกิดการรณรงค์ในระดับชุมชน การประสานความร่วมมือกับพันธมิตร การวางแผนการรณรงค์แบบมีส่วนร่วมในเชิงบูรณาการมากขึ้น และสนับสนุนการพัฒนาศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพ เป็นต้น
    แม้สื่อสารมวลชนจะเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพเพียงใด แต่ขึ้นอยู่กับคนใช้สื่อเป็นสำคัญ หากทุกคนตระหนักในความรับผิดชอบต่อสังคม และพยายามใช้สื่อในเชิงสร้างสรรค์ สังคมก็จะเต็มไปด้วยพื้นที่แห่งความสุขร่วมกัน ไม่มีสื่อยั่วยุให้เกิดความขัดแย้งในสังคม ไม่มีสื่อที่ก่อให้เกิดพฤติกรรมเลียนแบบ การปาหิน  ปล้นร้านสะดวกซื้อ ฆ่าตัวตาย ทำร้ายตัวเอง เฉกเช่นทุกวันนี้

 

[ครูหมออนามัย]

สื่อมวลชนใช้ให้ดีก็เกิดประโยชน์ ใช้ไม่เหมาะสมก็เกิดผลเสียมากกว่าประโยชน์ ทำอย่างไรคนในสังคมจึงจะมีวิจารณญาณในการเลือกบริโภคสื่อ ไม่ตกเป็นเหยื่อของการโฆษณาชวนเชื่อบางอย่าง "โอเคเปล่า?"