ความรู้สึกเชิงจำนวน

กิจกรรมในห้องเรียนเพื่อพัฒนาความรู้สึกเชิงจำนวน

คำว่า Number Sense นี้ในภาษาไทยมีผู้ใช้คำต่าง ๆ กัน เช่น ความรู้สึกเชิงจำนวน สำนึกเกี่ยวกับจำนวน การหยั่งรู้เกี่ยวกับจำนวน ในที่นี้จะขอใช้คำว่า ความรู้สึกเชิงจำนวนและในเอกสารนี้จะกล่าวถึงความหมายและแนวทางพัฒนาให้เกิดความรู้สึกเชิงจำนวน

ในระยะหลังนี้จะมีการกล่าวถึงความรู้สึกเชิงจำนวนมากขึ้น ในการประเมินผลวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ร่วมกับนานาชาติครั้งที่ 3 (The Third International Mathematics and Science Study หรือ TIMSS) มีการประเมินผลทางด้านนี้ทั้งในระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษานอกจากนั้นในประเทศไทยคำนี้ปรากฏในมาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้นของหลักสูตรการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544

แนวคิดเรื่องความรู้สึกเชิงจำนวนไม่ใช่เรื่องใหม่ ที่จริงในการสอนคณิตศาสตร์ โดยเฉพาะเรื่องจำนวน ก็มีการพัฒนาให้เกิดความรู้สึกเชิงจำนวนอยู่แล้ว เป็นแต่เพียงในบางครั้งอาจให้ความสำคัญน้อย หรือในบางแง่มุมครูก็ไม่ได้ให้ความสนใจเท่าที่ควร ในการสอนเรื่องจำนวนโดยใช้สิ่งของแสดงจำนวน ให้เข้าใจความหมาย ให้ตระหนักว่าจำนวนที่กล่าวถึงมีปริมาณมากหรือน้อยเพียงใด ให้ผู้เรียนเข้าใจเรื่องค่าประจำหลัก สิ่งเหล่านี้ล้วนแต่เป็นการพัฒนาความรู้สึกเชิงจำนวนให้แก่ ผู้เรียนทั้งสิ้น

ความรู้สึกเชิงจำนวนเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ ถ้านักเรียนได้รับการพัฒนาด้านนี้อย่างเต็มที่จะทำให้นักเรียนนำความรู้เกี่ยวกับจำนวนมาใช้อย่างได้ผลดีในชีวิตประจำวัน ทำให้เข้าใจสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับจำนวนได้ดีได้ลึกซึ้งกว่า และนำมาใช้ในการตัดสินใจได้ดีกว่า

ความรู้สึกเชิงจำนวนเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นภายในใจของบุคคลในด้านความลึกซึ้งเกี่ยวกับความหมายของจำนวน การใช้จำนวนในบริบทต่าง ๆ รู้ความสัมพันธ์ของจำนวน เข้าใจขนาดสัมพัทธ์ (เปรียบเทียบขนาด) ของจำนวน เข้าใจความหมายของการบวก ลบ คูณ หารจำนวน มีความรู้สึกเชิงจำนวนของผลของการบวก ลบ คูณ หารจำนวน รวมทั้งรู้ผลสัมพัทธ์ คิดคำนวณในใจได้อย่างดีและหลากหลาย รู้จักใช้ประสบการณ์เกี่ยวกับจำนวนมาเป็นเกณฑ์ในการอ้างอิง ตลอดไปถึงการนำไปใช้เกี่ยวกับการวัดด้วย

การที่นักเรียนหาผลคูณของ 64 กับ 0.5 โดยตระหนักว่า ผลคูณก็คือครึ่งหนึ่งของ 64 ซึ่ง ก็คือ 32 นักเรียนสามารถหาคำตอบโดยไม่ต้องคูณ 64 ด้วย 0.5 ก็ถือว่าเป็นการใช้ความรู้สึก เชิงจำนวน

ในการหาผลบวกของ 45 + 39 นักเรียน 2 คน มีวิธีคิดดังนี้ ก้อย "5 บวก 9 ได้ 14 4 บวก 3 ได้ 7 กับที่ทดมาอีก 1 เป็น 8 ได้คำตอบ 84" แก้ว "45 บวก 40 ได้ 85 แล้วลบ 1 เหลือ 84"

เมื่อพิจารณาวิธีคิดของก้อยและแก้ว จะเห็นได้ชัดว่าแก้ว มีความรู้สึกเชิงจำนวนดีกว่า บุคคลที่มีความรู้สึกเชิงจำนวนที่ดีจะผสมผสานความรู้ เชื่อมโยงกับภาพในใจ นำมาเป็นแนวทางในการเลือกวิธีการ

ความรู้สึกเชิงจำนวนไม่ใช่อะไรที่จะบอกกันได้ หรือบอกว่าคนนั้นมีหรือไม่มีความรู้สึก เชิงจำนวนได้แน่นอนลงไป หรือไม่ใช่อะไรที่สามารถเรียนได้จบ แต่ความรู้สึกเชิงจำนวนนี้ค่อย ๆ เกิดขึ้นเป็นกระบวนการที่พัฒนาไปได้ตลอดชีวิต

http://www.ipst.ac.th/PriMath/ebook/index_numbersense.asp

เขียนใน GotoKnow โดย Pare@Punch
ใน ระบบจำนวนเต็มชั้นม.1

คำสำคัญ (Tags): #ความรู้สึกเชิงจำนวน

หมายเลขบันทึก: 289996เขียนเมื่อ 22 สิงหาคม 2009 14:19 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 21:21 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน