การรู้จักลูกค้า (KYC) และการพิสูจน์ทราบลูกค้า (CDD) ตอนจบ

การรู้จักลูกค้า (KYC) และการพิสูจน์ทราบลูกค้า (CDD)[1] ตอนจบ

มาตรการป้องกันปราบปรามการฟอกเงินและการต่อต้านการสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้าย

(Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism: AML/CFT)

 

ระดับของการรู้จักลูกค้า/การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลูกค้า (KYC/CDD)              

                การรู้จักลูกค้า/การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลูกค้า (KYC/CDD) ซึ่งเป็นมาตรการป้องกันปราบปรามการฟอกเงินและการต่อต้านการสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้ายดังกล่าวนั้น ต้องมีการปฏิบัติอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ ซึ่งในทางปฏิบัติแล้วจะมีการปฏิบัติโดยพิจารณาจากระดับความเสี่ยง (Risk) เป็นสำคัญ กล่าวคือ หากมีความเสี่ยงมากก็อาจทำการรู้จักลูกค้า/การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลูกค้ามาก กลับกัน หากมีความเสี่ยงน้อยก็อาจทำการรู้จักลูกค้า/การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลูกค้าน้อย

                ความเสี่ยง หรือ Risk นี้ องค์กรอิสระหรือหน่วยงานของรัฐจะพิจารณาวางกรอบไว้เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติให้กับสถาบันการเงินที่อยู่ในการกำกับดูแล เช่น ธนาคารแห่งประเทศไทย คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ เป็นต้น โดยกรอบการพิจารณาระดับความเสี่ยงของ “ลูกค้า” ที่เข้ามาติดต่อหรือทำธุรกรรมกับทาง “สถาบันการเงิน” นี้จะช่วยให้ทางสถาบันการเงินสามารถปฏิบัติต่อลูกค้าได้อย่างเหมาะสมกับระดับความเสี่ยงของลูกค้า และไม่เกิดความยุ่งยากทั้งต่อสถาบันการเงินและต่อลูกค้าเอง

                อนึ่ง ในส่วนของ “หน่วยธุรกิจหรือผู้ประกอบวิชาชีพที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน” นั้นมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ ให้นำนโยบายสำหรับสถาบันการเงินมาปรับใช้กับผู้ประกอบอาชีพที่ไม่ใช่สถาบันการเงินเท่าที่ไม่ขัดกับการดำเนินธุรกิจตามปกติ

                ตัวอย่าง : ระดับของความเสี่ยงที่เป็นตัวกำหนดรายละเอียดของการรู้จักลูกค้า/การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลูกค้า (KYC/CDD) ของธนาคารพาณิชย์ บริษัทเงินทุนและบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ ซึ่งจัดระดับความเสี่ยงออกเป็น ๓ ระดับ กล่าวคือ ความเสี่ยงต่ำ ความเสี่ยงปานกลาง ความเสี่ยงสูง (ที่มา: สมาคมธนาคารไทย: http://www.tba.or.th/)

ระดับความเสี่ยง	การรู้จักลูกค้า (การทำ KYC / CDD)
ระดับ ๑ - ลูกค้าที่มีความเสี่ยงต่ำ (Low  Risk)
ลูกค้าบุคคลธรรมดา § ยอดเงินคงเหลือ ณ.สิ้นเดือนต่ำกว่ายอดคงเหลือในบัญชีจำนวน ๕ ล้านบาท และหรือมีการฝาก/ถอนต่ำกว่า ๒๐ ล้านบาทในรอบ ๑๒ เดือน ลูกค้านิติบุคคล § ลูกค้าสินเชื่อที่มีการทบทวนประจำปี § ลูกค้าและบริษัทในเครือที่เป็นบริษัทจดทะเบียนใน ตลาดหลักทรัพย์ในประเทศและ/หรือต่างประเทศที่น่าเชื่อถือ § ลูกค้านิติบุคคลที่มีฐานะมั่นคงรวมทั้งบริษัทในเครือที่บริหารงานโดยนักบริหารมืออาชีพ § หน่วยงานทางราชการ รัฐวิสาหกิจ § หน่วยงานการกุศลระหว่างประเทศและ NPO ที่ให้ความช่วยเหลือเพื่อสร้างความเจริญให้กับประเทศด้อยพัฒนาจัดตั้งมาแล้วเกินกว่า ๑๐ ปี และมีรายได้มากกว่า USD ๒๐ ล้าน (๘๐๐ ล้านบาท) § สถาบันการเงินในประเทศสมาชิกของ FATF § สาขาหรือบริษัทในเครือของสถาบันการเงินที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ในประเทศสมาชิกของ FATF	ลูกค้าบุคคลธรรมดา § ตรวจสอบบัตรประชาชนตัวจริง - ชื่อ, วัน, เดือน, ปีเกิด และ สัญชาติ - ที่อยู่ปัจจุบัน § ตรวจสอบอาชีพ, ประเภทของธุรกิจ และตำแหน่งหน้าที่ในธุรกิจนั้นๆ § สอบถามวัตถุประสงค์ในการเปิดบัญชี ลูกค้านิติบุคคล § ตรวจสอบหนังสือรับรองการจดทะเบียน, ตรวจสอบที่อยู่ที่จดทะเบียน และที่ทำการ § ตรวจสอบบัตรประชาชนตัวจริงของกรรมการผู้มีอำนาจ และกรรมการอื่นอย่างน้อย ๒ คน โดยหนึ่งในนั้นต้องเป็นกรรมการผู้จัดการ § ตรวจสอบบัตรประชาชนตัวจริงหรือหนังสือ รับรองจดทะเบียนของผู้ถือหุ้นตั้งแต่ ๒๐% ขึ้นไป § ตรวจสอบประเภทของธุรกิจ § สอบถามวัตถุประสงค์ในการเปิดบัญชี
ระดับความเสี่ยง	การรู้จักลูกค้า (การทำ KYC / CDD)
ระดับ ๒ - ลูกค้าที่มีความเสี่ยงปานกลาง (Medium Risk)
ลูกค้าบุคคลธรรมดา n ลูกค้าชาวต่างชาติ n ลูกค้าที่ไม่ได้อยู่ในระดับความเสี่ยง ๑ และ ๓ ลูกค้านิติบุคคล § ลูกค้านิติบุคคลที่ไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ในประเทศและ/หรือต่างประเทศและมีรายได้ส่วนใหญ่เป็นเงินสด § หน่วยงานการกุศลระหว่างประเทศและ NPO ที่ให้ความช่วยเหลือเพื่อสร้างความเจริญให้กับประเทศด้อยพัฒนาจัดตั้งมาแล้วต่ำกว่า ๑๐ ปี และมีรายได้ต่ำกว่า USD ๒๐ ล้าน (๘๐๐ล้านบาท) § สถาบันการเงินที่ไม่ได้อยู่ในประเทศสมาชิกของ FATF และไม่อยู่ในประเทศที่มีความเสี่ยงด้านการฟอกเงินสูง (High Risk Country) ตามภาคผนวก ข § สาขาหรือบริษัทในเครือของสถาบันการเงินที่ไม่ใช่สมาชิกของ FATF และสำนักงานใหญ่ไม่อยู่ในประเทศสมาชิกของ FATF § บริษัทอื่นทั้งหมดที่ไม่ได้อยู่ใน ระดับ ๑ หรือ ๓	กรณีลูกค้าบุคคล § ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดสำหรับลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับ ๑ § ทราบแหล่งที่มาของเงินในบัญชี § ระบุจำนวนรายการที่เดินและยอดเงินเฉลี่ย ลูกค้านิติบุคคล § ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดสำหรับลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับ ๑ § ทราบแหล่งที่มาของเงินในบัญชี § ทราบความสัมพันธ์ของผู้มีอำนาจในบัญชีนั้น ๆ กับเจ้าของบัญชี หรือเจ้าของธุรกิจ § ระบุจำนวนรายการที่เดินและยอดเงินเฉลี่ย
ระดับความเสี่ยง	การรู้จักลูกค้า (การทำ KYC / CDD)
ระดับ ๓ - ลูกค้าที่มีความเสี่ยงสูง (High Risk)
ลูกค้าบุคคลธรรมดา n ลูกค้าที่มีสถานะหรือเกี่ยวข้องกับนักการเมือง n ลูกค้าที่มีถิ่นที่อยู่หรือแหล่งเงินมาจากประเทศที่มีความเสี่ยงสูง (NCCT/Tax Havens) n ลูกค้าที่มีอาชีพในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง n ลูกค้าที่รายงานเป็นรายการธุรกรรมที่มีเหตุอันควรสงสัย (ปปง.๑-๐๓) n ลูกค้าที่ไม่ประสงค์จะให้ข้อมูล/หลักฐานการแสดงตนกับธนาคาร ลูกค้านิติบุคคล § ลูกค้าที่เป็นนักการเมืองหรือมีความเกี่ยวข้องกับนักการเมือง § บริษัทที่ดำเนินการหรืออาศัยอยู่ในประเทศที่มีความเสี่ยงด้านการฟอกเงินสูง (NCCT/ Tax Havens) § สถาบันการเงินที่อยู่ในประเทศที่ไม่ใช่สมาชิก FATF และไม่มีมาตรการในการป้องกันการฟอกเงิน § สาขาหรือบริษัทในเครือของสถาบันการเงินที่ไม่ใช่สมาชิกของ FATF แต่มีสำนักงานใหญ่อยู่ในประเทศที่มีความเสี่ยงต่อการฟอกเงินสูง § ลูกค้าที่มีอาชีพในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง § ลูกค้าที่รายงานเป็นรายการธุรกรรมที่มีเหตุอันควรสงสัย (ปปง.๑-๐๓) § ลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับ ๒ และมี Return Mail (ไม่สามารถติดต่อได้ตามที่อยู่ที่ได้ให้ไว้กับธนาคาร) § ลูกค้าที่ไม่ประสงค์จะให้ข้อมูล/หลักฐานการแสดงตนกับธนาคาร หมายเหตุ ลูกค้าที่มีอาชีพดังต่อไปนี้ให้ถือว่าเป็นลูกค้าที่มีความเสี่ยงสูง Ø เจ้าของสำนักงานกฎหมาย Ø ธุรกิจค้าขายอัญมณี, ค้าของเก่า, ค้าทอง Ø ธุรกิจแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศ Ø ธุรกิจโอนเงินออกนอกประเทศ Ø ธุรกิจคาสิโน และ การพนัน Ø โรงงานผลิตอาวุธยุทโธปกรณ์ Ø นายหน้าค้าอาวุธยุทโธปกรณ์ Ø หน่วยงานหรือบุคคลที่ดำเนินธุรกิจเงินกู้นอกระบบ	ลูกค้าบุคคลธรรมดา § ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดสำหรับ ลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับ ๒ § ทราบแหล่งที่มาของเงินและทรัพย์สิน § แหล่งที่มาของธุรกรรมที่มีมูลค่าสูงหรือผิดปกติ ลูกค้านิติบุคคล § ตรวจสอบตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดสำหรับลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับ ๒ § ทราบโครงสร้างและความสัมพันธ์ของธุรกิจลูกค้า ระบุ § แหล่งที่มาของธุรกรรมที่มีมูลค่าสูงหรือมีลักษณะผิดไปจากธุรกรรมปกติหรือไม่สัมพันธ์กับธุรกิจของลูกค่า

[piman007]

ขอบคุณครับ ผมกำลังปรับุรงระบบ KYC/CCD ให้กับทางธนาคาร

ข้อมูลของอาจารย์ดูเข้าใจง่ายดีครับ สั้นกระชับกว่า paper ของ ป.ป.ง. ที่ยิ่งอ่านยิ่งงง