ช้างพระเศวต
พระเศวตอดุลยเดชพาหน ภูมิพลนวนาถบารมี
ทุตยเศวตกรีกมุทพรรโณภาส บรมกมลาสนวิศุทธวงศ์
สรรพมงคลลักษณคเชนทรชาต สยามราษฎรสวัสดิ์ประสิทธิ์
รัตนกุญชรนิมิตรบุญญาธิการ ปรมินทรบพิตรสารศักดิเลิศฟ้า
พระเศวตอดุยเดชพาหนฯ เกิดเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๕ เป็นช้างเผือกโท ลูกเถื่อน(เกิดในป่า) นายแปลก ฟุ้งเฟื่อง คล้องได้ที่ จ.กระบี่ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๙ ต่อมา พลโท บัญญัติ เทพหัสดิน ณ อยุธยา ประธานกรรมการองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยน้อมเกล้าฯถวายเมื่อวันที่ ๑๐ ก.พ. ๒๕๐๑ เป็นช้างสำคัญในตระกูล "พรหมพงศ์" ในจำพวก "อัฐทิศ" ชื่อ "กมุท" สมโภชขึ้นระวาง ณ โรงช้างต้น พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ ๑๑ พ.ย. ๒๕๐๑ ปัจจุบัน พระเศวตอดุยเดชพาหนฯ ประทับพักผ่อนอิริยาบท อยู่ที่โรงช้างต้น พระราชวังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์
ตำราพระคชศาสตร์กำหนดลักษณะสำคัญ ๗ ประการของช้างมงคลไว้ว่า จะต้องประกอบด้วย ช้างที่มีลักษณะทั้ง ๗ ประการครบถ้วน เราเรียกว่า “ช้างสำคัญ” ส่วนช้างที่มีลักษณะมงคลไม่ครบ จะเรียกว่า “ช้างประหลาด” หรือช้าง “สีประหลาด” และหากช้างมีหนังดำ มีงาลักษณะเหมือนปลีกล้วย และมีเล็บดำ จะเรียกว่า “ช้างเนียม” ซึ่งช้างทั้งสามประเภทนี้ ถือเป็นช้างคู่บารมีของพระมหากษัตริย์เท่านั้น ผู้ที่ครอบครองช้างประเภทใด จะต้องนำช้างนั้นทูลเกล้าฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นช้างทรงตามราชประเพณีที่ปฏิบัติกันมานาน โดยเรามักจะเรียกช้างทั้งหมดรวมๆ กันว่าเป็น “ช้างเผือก ถือกันมาแต่สมัยโบราณว่า ช้างเผือกถือว่ามีศักดิ์สูงเทียบชั้นเจ้าฟ้า และสัตว์ที่นิยมนำมาเลี้ยงคู่กับช้างเผือก มี ๒ ชนิด คือลิงเผือกและกาเผือก ถือกันว่าเป็นสัตว์คู่บุญของช้างเผือก จะช่วยป้องกันสิ่งอวมงคลที่จะมาสู่ช้างเผือกได้ และหากมีเหตุใดๆ เกิดขึ้นกับช้างเผือก จะเชื่อกันว่าเป็นลางร้าย ช้างเผือกที่ได้รับการขึ้นระวางเป็นช้างหลวงส่วนพระองค์พระมหากษัตริย์ จะเรียกกันว่า “ช้างต้น” ซึ่งสมัยก่อน ช้างต้นมี ๓ ประเภทคือ กำเนิดของช้าง ก็สามารถบ่งบอกถึงความเชื่อว่า หากครอบครองช้างตระกูลใด จะส่งผลในทางใดให้กับผู้ครอบครองอีกด้วย ซึ่งกำเนิดของช้างนี้ มีตำนานกล่าวขานกันว่า เมื่อพระนารายณ์เสด็จลงมายังพิภพแล้วได้เนรมิตดอกบัวให้เป็นโลก และได้แบ่งกลีบดอกบัวเป็น ๔ ส่วน นำไปถวายพระพรหม พระอิศวร พระวิษณุ และพระอัคนี และมหาเทพทั้ง ๔ ได้เนรมิตกลีบบัวทั้ง ๔ ให้เป็นช้าง ๔ ตระกูล ได้แก่ ตระกูลพรหมพงศ์ พระพรหมเป็นผู้สร้าง หากมีช้างในตระกูลนี้มาสู่พระบารมี เชื่อว่าจะให้ความเจริญทั้งทางวัตถุและวิทยาการต่างๆ แก่เจ้าของ ลักษณะเด่นของช้างตระกูลนี้ คือมีเนื้อหนังอ่อนนุ่ม มีหน้าใหญ่ ท้ายต่ำ ขนอ่อนละเอียด เส้นเรียบ โขมดสูง คิ้วสูง น้ำเต้าแฝด มีกระเต็มตัว ขนที่หลังหู ปาก และขอบตามีสีขาว อกใหญ่ งามีสีเหลือง เรียวรัดงดงาม ตระกูลอิศวรพงศ์ พระอิศวรเป็นผู้สร้าง เมื่อมีช้างตระกูลนี้มาสู่พระบารมี จะทำให้บ้านเมืองมีความเจริญด้วยทรัพย์และอำนาจ ลักษณะเด่นของช้างตระกูลนี้ มีผิวกายดำสนิท งาอวบ งอน เสมอกันทั้งสองข้าง เท้าใหญ่ น้ำเต้ากลม คอย่นเมื่อเยื้องย่าง อกใหญ่ หน้าเชิด ตระกูลวิษณุพงศ์ พระวิษณุเป็นผู้สร้าง เมื่อมีช้างตระกูลนี้มาสู่พระบารมีย่อมมีชัยชนะต่อศัตรู ฝนจะตกต้องตามฤดูกาล ผลาหาร ธัญญาหารจะบริบูรณ์ ลักษณะเด่นช้างตระกูลนี้ มีผิวหนา ขนหนา เกรียน สีทองแดง อก คอ และคางใหญ่ หางและงวงยาว หน้าใหญ่ นัยน์ตาขุ่น และหลังราบ ตระกูลอัคนิพงศ์ พระอัคนีเป็นผู้สร้าง ช้างตระกูลนี้เมื่อมาสู่พระบารมี บ้านเมืองจะเจริญด้วยมังสาหาร มีผลในทางระงับศึกอันพึงจะเกิดหรือเกิดขึ้นแล้ว และมีผลในทางระงับความอุบาทว์ทั้งปวงอันเกิดแก่บ้านเมืองและราชบัลลังก์ ลักษณะเด่นของช้างตระกูลนี้คือมีท่วงทีงดงาม เวลาเดินจะเชิดงวง อกใหญ่ ปลายงาทั้งสองจะโค้งพอจรดกัน มีสีเหลือง ขนสีขาวปนแดง และผิวกายมีสีใบตองตากแห้ง
๑. ตาขาว
๒. เพดานปากขาว
๓. เล็บขาว
๔. ขนขาว
๕. พื้นหนังขาวหรือสีอ่อนๆ ออกแดงคล้ายหม้อใหม่
๖. ขนหางขาว
๗. อัณฑโกสขาว หรือสีคล้ายหม้อใหม่
๑. ช้างศึกที่ใช้ออกรบ
๒. ช้างสำคัญที่มีลักษณะเป็นมงคลตามตำราคชลักษณ์แต่ไม่สมบูรณ์ทุกส่วน
๓. ช้างเผือกที่มีลักษณะถูกต้องตามตำราคชลักษณ์ทุกประการ
และจากที่ปัจจุบัน ไม่มีศึกสงคราม ทำให้ความต้องการใช้ช้างศึกเพื่อการสงครามไม่มี ช้างต้นในยุคปัจจุบัน จึงหมายถึงช้างเผือกที่มีลักษณะอันเป็นมงคลนั่นเอง
ความเห็น (17)
สวัสดีครับ คุณไพโรจน์
- ผมเป็นคนกระบี่เหมือนกัน เพิ่งจะทราบข้อมูลมีประโยชน์มาก เป็นสิ่งที่น่าภาคภูมิใจของคนกระบี่ครับ
ดูน่ากลัวจังเลยค่ะ ไม่เเน่อาจจะดุอีกก็ได้ เเต่ก็อดคิดถึงพังกำไลไม่ได้
เจริญศรี วงศ์วิเชียร เลขที่ 34 ม.1/5
สวัสดีค่ะ
ครูไพโรจน์
น่ากลัวจังเลยค่ะ
ขอคะแนนมากๆหน่อยนะค่ะ
ดีคับจาร์ ผมเป็นศิษย์เก่า um แต่ไม่เคยเห็นจาร์เลยมาใหม่ใช้ไหมคับ ขอบคุณคับสำหรับขอมูลดีดี
เด็กหญิงณัฎฐณิชา สงบุตร ม.1/6 เลขที่25
สวัสดีค่ะ
ครูไพโรจน์
น่ากลัวจัง
เเต่ก็อ่านเเล้วนะค่ะ
ด.ญ.ชฎาภรณ์ จิตสวัสดิ์ไพบูลย์ ม.1/6 เลขที่23
อ่านแล้วค่ะ
น่ากลัวจัง
เด็กหญิงกิติยา รามอินทร์ ม.1/6 เลขที่ 21
อ่านแล้วค่ะ
ด.ญ.รัติภรณ์ เชียงอินทร์ ม.1/6 เลขที่36
อ่านเเล้วค่ะ
ด.ญ.ปฐมพร ศรีดารากร ม.1/7เลขที่32
อ่านแล้วค่ะ
น่ากลัวจัง
อนาวิล 1/10 no.18
thk ^^" หาเนื้อหานี้อยู่พอดีเลยคับ thk มั่ก ๆ
เด็กหญิง ปภาวดียินดี เลขที่.32 ม.1/6
น่ากลัวจัง !~
อ่านแล้วนะค๊ะ ><
เข้ามาอ่านเพิ่มพูนความรู้แล้วนะ
หาข้อมูล
สวัดดีค่ะครูไพโรจน์
น่ากลัวจังเลยค่ะ
ขอคะแนนมากๆหน่อยนะค่ะ
*_* ^-^ @~@
คครูน่ารักจัง 555555555555+++++++++++++++++++
เนื้[อ] หา ดี มา[ก] ค่ะ
ข[อ] ขอ[บ] คุ[ณ] อา จาร[ย์] ไ[พ] โรจ[น์] มา[ก] น่ะ ค่ะ
ดิฉันได้ติดตามข่าวของพระเศวตมาโดยตลอด ล่าสุดดิฉันได้มีโอกาสไปดูงานที่วิทยาลัยในวัง มีอาจารย์ท่านหนึ่งบอกว่าท่านล้มแล้วเมื่อต้นปี เท็จจริงอย่างไร อยากให้ผู้รู้หาข้อมูลหน่อยค่ะ
สวัสดีค่ะ ครูไพโรชน์หนูอยู่กระบี่เหมือนกันค่ะยินดีที่รู้จักค่ะ