การถอดบทเรียนคือการจัดการความรู้รูปแบบหนึ่งเน้นการเสริมสร้างการเรียนรู้ในกลุ่มที่เป็นระบบ เพื่อสกัดความรู้ที่ฝังลีกในตัวคน และภูมิปัญญาเดิมของท้องถิ่นออกมาเป็นชุดความรู้ คู่มือ และสื่อในรูปแบบต่างๆ
ฉันไปนั่งดูการถอดบทเรียนของชุมชนแพรกหนามแดง ที่เข้าร่วมกระบวนการวิจัยมาได้ ๒ ปีกว่าๆ เมื่อจบการวิจัยเพื่อท้องถิ่น ทางศูนย์ประสานงานก็จัดให้ พี่สุธิดา แสงเพชร จากประชาคมเพชรบุรีเป็นผู้ถอดบทเรียน ทางศูนย์ถอดเองไม่ได้เพราะเห้นกระบวนการทั้งหมด รวมทั้งรู้ความเป้นไปจึงต้องให้ผู้รู้ท่านอื่นมาถอดบทเรียนให้
พี่อ๊อด(พี่สุธิดา แสงเพชร) ใช้เทคนิด Retrospec ในการถอดบทเรียน
สิ่งที่น่าทึ่งคือ ขุมขนได้ทบทวนสิ่งที่ตนเองทำมาตลอด ๒ ปี ออกมาเป็นวิชาการที่มีชีวิต เป็นความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติ เป็นเนื้อหาสาระที่ในขณะนั้นชุมชนดำเนินการไปตามสถานการณ์ แต่ในทุกสถานการณ์มี "ขุมความรู้" เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว
ยังมีองค์ประกอบของความสำเร็จในการแก้ปัญหาของชุมชนแพรกหนามแดง คือบทบาทของพี่เลี้ยงและที่ปรึกษาโครงการ คือพี่สุรจิต ชิรเวทย์ โดยองค์ประกอบที่เด่นชัดคือการผนวกรวมกันระหว่างความรู้ด้านการจัดการน้ำ กับปัญหาที่เกิดขึ้น และความพยายามของชุมชนในการตั้งใจร่วมกันแก้ไขปัญหาอย่างแท้จริง ไม่ท้อ ไม่ถอย แม้เกิดอุปสรรคขึ้นนานัปการ
การจุดประกายให้ชุมชนจึงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก แต่ต้องใช้ความอดทน และกระบวนการในการค้นหา"คนจริง" ที่อยู่ในชุมชนนั้นให้ลุกขึ้นมาเป็นพระเอกในชุมชนของตนเอง
เรียน คุณ ปิยะนุช
ค่ะเห็นด้วย... เคยไปเยี่ยมเยียนเรียนรู้ จากคนแพรกหนามแดง กับทีมงาน สกว. ภาคใต้ ยังจดจำและนำมาประยุกต์ใช้กับงานที่ทำ (กศน. ชุมพร ) ขอบคุณชาวแพรกหนามแดง และคุณปิยะนุช ที่นำสิ่งดี ๆ มาเล่าสู่สังคม
พี่สุรีย์ /กศน.ชุมพร
ขอบคุณนะคะที่ตั้งกระทู้ที่น่าสนใจเช่นนี้ เนื่องจากว่าตอนนี้กำลังต้องการเรียนรู้การถอดบทเรียนไม่ทราบว่าจะมีคำแนะนำบ้างไหมค่ะว่าสามารถไปดูได้ที่ไหนหรือหาอ่านที่ไหนได้บ้างเพราะต้องใช้ประกอบการทำวิทยานิพนธ์ค่ะ ขอคำแนะนำเพิ่มเติมหรือว่าจะให้ติดต่อใครที่พอจะเป็นวิทยากรให้ได้บ้างคะ ขอบพระคุณล่วงหน้าค่ะ ถ้าได้ด่วนยิ่งดีค่ะ หรือติดต่อกลับที่ [email protected] ด่วนได้ยิ่งดีค่ะ
กาญจนา นิ่มสุนทร
น้องน้อยที่ต้องการคำชี้แนะ
ตอนนี้กำลังศึกษาอยู่ ป.โท ที่ ม.ศิลปากร ค่ะ อาจารย์นำมาให้ศึกษา และเรียนรู้ถึงความสำคัญของการดำเนินงาน และสร้างแรงบันดาลใจในการทำวิทยานิพนธ์ ได้อีกทาง หากคุณมีอะไรแนะนำ ชี้แนะได้ตลอดเลยนะคะ ขอบคุณค่ะ ถึงจะเข้ามาช้า แต่ก็ทำให้ทราบนะคะว่า gotoknow นี่ดีจิงๆ สำหรับการหาข้อมูล