ตามปฏิทินจันทรคติไทย
เดือน 1 หรือ เดือนอ้าย
มักเริ่มในเดือนพฤศจิกายน
หรือธันวาคม มี 29 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 ถึงแรม 14 ค่ำ เดือน
1
พระประจำเดือนอ้าย
ปางปลงกัมมัฏฐานหรือปางชักผ้าบังสุกุล
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทยืน พระหัตถ์ซ้ายทรงธารมะกร (ไม้เท้า)
ยื่นพระหัตถ์ขวาออกไปข้างหน้า ทอดพระเนตรลงเบื้องต่ำ
เป็นกิริยาชักผ้าบังสุกุล บางแบบพระหัตถ์ซ้ายห้อยลงทาบที่พระเพลา
(ตัก)
********************
เดือน 2 หรือ เดือนยี่ มักเริ่มใน เดือนธันวาคม
หรือมกราคม มี 30 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ
เดือน 2 ถึงแรม 15 ค่ำ เดือน 2
พระประจำเดือนยี่
ปางชี้มาร
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทยืน พระหัตถ์ซ้ายห้อยลงข้างพระวรกาย
พระหัตถ์ขวายกขึ้นเสมอพระพักตร์ ชี้นิ้วพระหัตถ์ไปข้างหน้า
********************
เดือน 3
มักเริ่มใน
เดือนมกราคมหรือกุมภาพันธ์ มี
29 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 3 ถึงแรม 14 ค่ำ
เดือน 3
วันสำคัญในเดือนนี้คือ
วันมาฆบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 หากปีใดมีอธิกมาส
(มีเดือน 8 สองหน) วันมาฆบูชาจะเลื่อนไปยังวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน
4
พระประจำเดือนสาม
ปางประทานโอวาท หรือ
ปางแสดงโอวาทปาติโมกข์
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทพระทับ (นั่ง)
ขัดสมาธิ พระหัตถ์ทั้งสองยกขึ้น
จีบนิ้วพระหัตถ์ไว้เสมอพระอุระ (อก)
********************
เดือน 4 มักเริ่มในเดือน กุมภาพันธ์หรือมีนาคม มี 30 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 4 ถึงแรม 15
ค่ำ เดือน 4
หากปีใดมีอธิกมาส (มีเดือน 8 สองหน)
วันมาฆบูชา
ซึ่งปกติตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน
3 จะถูกเลื่อนมาอยู่ในวันขึ้น
15 ค่ำ เดือน 4
พระประจำเดือนสี่
ปางนาคาวโลก
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทยืน พระหัตถ์ขวาห้อยเยื้องมาข้างหน้า
พระหัตถ์ซ้ายห้อยลงตามปกติ บางแบบพระหัตถ์ซ้ายห้อยลงมาข้างหน้า
พระหัตถ์ขวาห้อยลง เอี้ยวพระวรกายผินพระพักตร์ เหลียวไปข้างหลัง
บางแบบยกพระหัตถ์ขวาขึ้นเสมอพระอุระ
********************
เดือน 5 มักเริ่มในเดือน มีนาคมหรือเมษายน มี 29 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น
1 ค่ำ เดือน 5 ถึงแรม 14 ค่ำ เดือน 5
พระประจำเดือนห้า
ปางคันธารราฏ หรือ ปางขอฝน (นั่ง)
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทพระทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ ทรงผ้าวัสสิกสาฎก
(ผ้าอาบน้ำฝน) พระหัตถ์ขวายกขึ้นเป็นกิริยาขอฝน
พระหัตถ์ซ้ายวางอยู่บนพระเพลา
(ตัก)บางแบบหงายพระหัตถ์ซ้ายวางอยู่บนพระชานุ
(เข่า)
********************
เดือน 6 มักเริ่มในเดือน เมษายนหรือพฤษภาคม มี 30 วัน คือ ตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 6 ถึงแรม 15 ค่ำ เดือน 6
พระประจำเดือนหก
ปางมารวิชัย
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ
พระหัตถ์ซ้ายวางหงายอยู่บนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาวางบนพระชานุ
(เข่า) นิ้วพระหัตถ์ชี้ลงพื้นธรณี
พระปางนี้นิยมสร้างเป็นพระประธานในพระอุโบสถ
*******************
เดือน 7
มักเริ่มในเดือนพฤษภาคมหรือมิถุนายน ปกติมี 29 วัน
คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 7 ถึงแรม 14 ค่ำ เดือน 7
ยกเว้นปีที่มีอธิกวารซึ่งเดือนนี้จะมี 30 วัน
(เพิ่มวันแรม 15 ค่ำ เดือน 7 อีกวันหนึ่ง)
หากปีใดมีอธิกมาส (เดือน 8 สองหน) วันวิสาขบูชา
ซึ่งปกติตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 จะถูกเลื่อนมาอยู่ในวันขึ้น 15
ค่ำ เดือน 7
พระประจำเดือนเจ็ด
ปางเรือนแก้ว
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทพระทับ (นั่ง) ขัดสมาธิในเรือนแก้ว
พระหัตถ์ซ้ายวางหงานบนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาวางคว่ำบนพระชานุ
(เข่า) บางแบบพระหัตถ์วางซ้อนกันบนพระเพลา (ตัก)
บางแบบอยู่ในอิริยาบถขัดสมาธิเพชรในเรือนแก้ว
********************
เดือน
8 มักเริ่มในเดือน มิถุนายนหรือกรกฎาคม มี 30 วัน
คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 8 ถึงแรม 15 ค่ำ เดือน 8หากปีใดมีอธิกมาส
จะมีเดือน 8 สองหน เดือน 8 หลัง นิยมเขียนว่า "8-8"
วันสำคัญในเดือนนี้คือวันอาสาฬหบูชา
ปกติตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ถ้าเป็นปีที่มีอธิกมาส
วันอาสาฬหบูชาจะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8-8
ถัดจากวันอาสาฬหบูชาตรงกับ
วันเข้าพรรษา
พระประจำเดือนแปด
ปางปฐมเทศนา หรือ
ปางแสดงธรรมจักร
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ บางแบบประทับ
(นั่ง) ห้อยพระบาท พระหัตถ์ขวาจีบนิ้วพระหัตถ์เป็นวงกลม
พระหัตถ์ซ้ายวางบนพระเพลา (ตัก) บางแบบพระหัตถ์ซ้ายประคองพระหัตถ์ขวา
หรือพระหัตถ์ซ้ายยกขึ้นถือชายจีวร
********************
เดือน 9 มักเริ่มใน เดือนกรกฎาคมหรือสิงหาคม มี 29 วัน คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 ถึงแรม 14 ค่ำ เดือน 9
พระประจำเดือนเก้า
ปางภัตกิจ
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ
พระหัตถ์ซ้ายประคองบาตรซึ่งวางอยู่บนพระเพลา (ตัก)
พระหัตถ์ขวาหย่อนลงในบาตร เป็นกิริยาเสวย
********************
เดือน 10
มักเริ่มใน เดือนสิงหาคมหรือกันยายน มี 30 วัน
คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 10 ถึงแรม 15 ค่ำ เดือน
10
พระประจำเดือนสิบ
ปางประดิษฐานรอยพระพุทธบาท
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยายืน พระหัตถ์ทั้งสองวางบนพระเพลา (ตัก)
บางแบบประสานพระหัตถ์ด้วย พระบาทซ้ายทรงเหยียบหลังพระบาทขวา
เป็นกิริยากดพระบาท
********************
เดือน 11 มักเริ่มใน เดือนกันยายนหรือตุลาคม มี 29 วัน คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 11 ถึงแรม 14 ค่ำ เดือน 11
วันสำคัญในเดือนนี้คือวันออกพรรษา
ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11
พระประจำเดือนสิบเอ็ด
ปางลีลา
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทยืนยกส้นพระบาทขวา
พระหัตถ์ขวาห้อยในท่าไกว พระหัตถ์ซ้าย (บางตำนานว่าพระหัตถ์ขวา)
ยกเสมอพระอุระ (อก) ตั้งฝ่าพระหัตถ์ป้องไปเบื้องหน้า
บางแบบจีบนิ้วพระหัตถ์
บางตำราใช้ปางเสด็จลงจากดาวดึงส์เป็นพระประจำเดือนนี้
********************
เดือน 12
มักเริ่มในเดือนตุลาคมหรือพฤศจิกายน มี 30 วัน คือตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 12 ถึงแรม 15
ค่ำ เดือน 12
วันสำคัญในเดือนนี้ คือ
วันลอยกระทง ตรงกับวันขึ้น 15
ค่ำ เดือน 12
พระประจำเดือนสิบสอง
ปางประทานอภัย
(นั่ง)
พระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบทประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ
ยกพระหัตถ์ทั้งสองขึ้นเสมอพระอุระ (อก) ตั้งฝ่าพระหัตถ์ทั้งสองเบน
ไปข้างหน้าเล็กน้อย บางแบบเป็นพระอิริยาบถยืน
***************************************
ที่มา -::-ธรรมะไทย
ไม่มีความเห็น