บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
ชื่อเรื่อง : รายงานผลการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน
โรงเรียนแม่วินสามัคคี ปีการศึกษา 2551
ผู้รายงาน : ว่าที่ ร้อยตรีถนอม ทาคำแปง
ตำแหน่ง : รองผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านกาดวิทยาคม เชียงใหม่, 2551
การรายงานผลการดำเนินงานการประกันคุณภาพ ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคี ปีการศึกษา 2551
มีวัตถุประสงค์ ดังนี้
1) เพื่อศึกษาผลการบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนแม่วินสามัคคี ตามวงจรเดมมิ่ง (PDCA)
2) เพื่อศึกษาผลการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนตามมาตรฐาน ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ของโรงเรียนแม่วินสามัคคี
3) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ และความพึงพอใจต่อการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน วิธีดำเนินการศึกษาค้นคว้า กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 2 คน ครูที่ปรึกษา / ครูประจำชั้น จำนวน 20 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 15 คน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองระดับโรงเรียน จำนวน 9 คน นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 269 คน รวมกลุ่มตัวอย่างทั้งสิ้น จำนวน 315 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม แบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) ของลิเคอร์ท (Likert’s Scale) และแบบคำถามปลายเปิด (Open – ended Question) แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนที่ 1) การบริหารการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี ในด้านการวางแผน การปฏิบัติงาน (Plan) การดำเนินงาน (Do) การตรวจสอบประเมินผล (Check) และการปรับปรุงเพื่อพัฒนา (Act) ผู้ตอบแบบสอบถามคือ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูที่ปรึกษา / ครูประจำชั้น คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน แบ่งออกเป็น 2 ตอนดังนี้ ตอนที่ 1 การบริหารการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคี ตามวงจรเดมมิ่ง (PDCA) และตอนที่ 2 เป็นคำถามแบบปลายเปิดเพื่อสอบถามปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ และส่วนที่ 2) การประเมินความพึงพอใจในการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี ผู้ตอบแบบสอบถาม คือ นักเรียน และคณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองระดับโรงเรียน แบ่งออกเป็น 2 ตอน ดังนี้ ตอนที่ 1 การประเมินความพึงพอใจต่อการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี และตอนที่ 2 เป็นคำถามแบบปลายเปิดเพื่อสอบถาม ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้วิธีการหา ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ยเลขคณิต (Mean) และค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ผลการประเมินพบว่า
ผลการบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี ตามวงจรเดมมิ่ง(PDCA)
1.ผลการบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนแม่วินสามัคคี สรุปได้ดังนี้ 1.1 ด้านการวางแผนการปฏิบัติงาน (Plan)
โดยภาพรวม พบว่า การบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ของโรงเรียนแม่วินสามัคคี ด้านการวางแผนการปฏิบัติงาน (Plan) มีผลการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินสูงสุด พบว่าการกำหนด บทบาทหน้าที่รับผิดชอบ ของบุคลากรมีการดำเนินงานระดับสูงสุด
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินมาก พบว่า การจัดทำแผนปฏิบัติการ มีการดำเนินงานระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับปานกลาง พบว่า การจัดทำมาตรฐานการปฏิบัติงาน และการกำหนดแนวทางการปฏิบัติงาน มีการดำเนินงาน ระดับปานกลาง
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับต่ำสุด พบว่า การจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการประกันคุณภาพ ฯ มีการดำเนินงาน ระดับต่ำที่สุด
1.2 ด้านการดำเนินงาน (Do)
โดยภาพรวม พบว่า
การบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนแม่วินสามัคคี ด้านการดำเนินงาน (Do) มีผลการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินสูงสุด พบว่า การทำงานเป็นทีม
มีการดำเนินงานระดับสูงสุด
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินมาก พบว่า การมีส่วนร่วมของบุคลากร
ภายในสถานศึกษาและการมีส่วนร่วมของคณะกรรมการสถานศึกษา มีการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับปานกลาง พบว่า การสนับสนุนทรัพยากร
เพื่อการปฏิบัติงาน มีการดำเนินงานระดับปานกลาง
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับต่ำที่สุด พบว่า การกำกับ ติดตามมีการดำเนินงานระดับต่ำที่สุด
1.3 ด้านการตรวจสอบประเมินผล (Check)
โดยภาพรวม พบว่า
การบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนแม่วินสามัคคี
ด้านการตรวจสอบประเมินผล (Check) มีผลการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินสูงสุด พบว่า มีการประเมินทบทวน
ภาคเรียนละ 1 ครั้ง มีการดำเนินงาน ระดับสูงสุด
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินมาก พบว่า มีการจัดทำรายงาน
ผลการประเมินในแต่ละระดับชั้น มีการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับปานกลาง พบว่า มีการบันทึก การปฏิบัติงานทุกระยะ
มีการดำเนินงาน ระดับปานกลาง
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับต่ำที่สุด พบว่า มีการนิเทศการปฏิบัติงานทุกระยะ
การดำเนินงานระดับต่ำที่สุด
1.4 ด้านการปรับปรุงเพื่อพัฒนา (Act)
โดยภาพรวม พบว่า
การบริหารงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนแม่วินสามัคคี
ด้านการปรับปรุงเพื่อพัฒนา (Act) มีผลการดำเนินงานระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินสูงสุด พบว่า การนำผลการประเมิน
ไปวางแผนเพื่อการพัฒนามีการดำเนินงาน ระดับสูงที่สุด
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับการประเมินมาก พบว่า การเผยแพร่ประชาสัมพันธ์
ผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน มีการดำเนินงาน ระดับมาก
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับปานกลาง พบว่า การสนับสนุนการดำเนินงานปรับปรุง
แก้ไข มีการดำเนินงาน ระดับปานกลาง
ถ้าพิจารณาจากการดำเนินงานที่มีระดับต่ำที่สุด พบว่า การปรึกษาหารือ การปฏิบัติงาน
มีการดำเนินงาน ระดับต่ำที่สุด
2.นักเรียนและคณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองระดับโรงเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคี มีความพึงพอใจ
ต่อการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี สรุปได้ดังนี้
2.1 นักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคี มีความพึงพอใจสูงสุดในด้านที่นักเรียนในความปกครอง ได้รับ การส่งเสริมในด้านต่าง ๆ (วิชาการ/กีฬา/อาชีพ/ศิลปะ/ดนตรี ฯลฯ) ในระดับมาก
2.2 คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองระดับโรงเรียน มีความพึงพอใจสูงสุด ในด้านการแจ้งข้อมูลข่าวสาร นักเรียนและโรงเรียนให้ผู้ปกครองรับทราบ การติดต่องานต่าง ๆ ภายในโรงเรียน การเยี่ยมบ้านของครูประจำชั้น/ ครูที่ปรึกษา นักเรียนในความปกครองได้รับการส่งเสริมในด้านต่าง ๆ (วิชาการ/กีฬา/อาชีพ/ศิลปะ/ดนตรี ฯลฯ) การมีส่วนร่วมและพัฒนาในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ครูมีแนวทางการดูแลช่วยเหลือนักเรียน สัมพันธภาพ ระหว่าง นักเรียนกับครูประจำชั้น / ครูที่ปรึกษาเป็นไปด้วยดีและอบอุ่น การที่นักเรียนเรียนรู้อย่างมีความสุข การประกัน คุณภาพ ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนทั้งด้านคุณภาพนักเรียน กระบวนการและปัจจัย ในระดับมากที่สุด
ผลการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ตามมาตรฐานระบบการดูแล ช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี มีดังนี้
ในด้านคุณภาพนักเรียน มาตรฐานที่ 1 จำนวน 6 ตัวชี้วัด พบว่า ผลการประเมิน โดยรวม อยู่ในเกณฑ์คุณภาพ ระดับ 4 จำนวน3ตัวชี้วัดและอยู่ในเกณฑ์คุณภาพระดับ3จำนวน3ตัวชี้วัดซึ่งผลการประเมินการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแล ช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคีตามมาตรฐานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้านคุณภาพนักเรียนทุกตัวชี้วัด โดยรวมอยู่ที่ค่าเฉลี่ย 3.50
ส่วนปัญหาอุปสรรคในด้านคุณภาพนักเรียน คือ นักเรียนบางส่วนยังปรับตัวเข้ากับกลุ่มได้ไม่ดีเท่าที่ควร เนื่องจาก โรงเรียนมีนักเรียนหลายชนเผ่ามาเรียนอยู่รวมกัน เช่น เผ่ากะเหรี่ยง ม้ง พื้นเมือง การปรับตัวเพื่อการอยู่ร่วมกันยังต้อง อาศัยเวลา เพราะแต่ละชนเผ่ามีวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่แตกต่างกัน ทำให้ปรับตัวได้ช้า แต่ก็สามารถอยู่ด้วยกันได้อย่าง ด้อย่างมีความสุข ไม่มีปัญหาการทะเลาะวิวาท นักเรียนขาดการส่งเสริมปรับปรุงพัฒนาตนเองตามความรู้ ความถนัด ความสนใจของตนเองอย่างเพียงพอ
สำหรับข้อเสนอแนะในด้านคุณภาพนักเรียนคือโรงเรียนควรจัดกิจกรรมนักเรียนที่มีการรวมชนเผ่าเพื่อการปรับตัว เข้าหากันได้เร็วขึ้นและสามารถอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขทำกิจกรรมร่วมกันได้มากขึ้นควรจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียน แสดงศักยภาพของตนเองตามความรู้ความถนัดความสนใจอย่างเพียงพอและต่อเนื่องครูทุกคนในโรงเรียนควรร่วมมือกัน ในการพัฒนาศักยภาพของนักเรียนให้มากยิ่งขึ้นและโรงเรียนควรจัดแหล่งการเรียนรู้ภายในโรงเรียนให้หลากหลายเพื่อส่งเสริม ให้นักเรียนเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้
ในด้านกระบวนการ มาตรฐานที่ 2 จำนวน 3 ตัวชี้วัด พบว่าผลการประเมินโดยรวม อยู่ในเกณฑ์คุณภาพ ระดับ 4 ทุกตัวชี้วัดซึ่งผลการประเมินการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคี ตามมาตรฐานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ด้านกระบวนการทุกตัวชี้วัดโดยรวม อยู่ที่ค่าเฉลี่ย 4.00.
ส่วนปัญหาอุปสรรคในด้านกระบวนการคือการส่งเสริมการจัดทำรายงานผลการประเมินเพื่อทบทวนและนำผล การประเมินไปปรับปรุงและเผยแพร่มีน้อยโรงเรียนและชุมชนมีการช่วยเหลือในรูปแบบสหวิชาชีพน้อยการเยี่ยมบ้านนักเรียน คณะครูยังประสบปัญหาไม่พบกับผู้ปกครองบางส่วน ทำให้ขาดข้อมูลในการให้ความช่วยเหลือนักเรียน
สำหรับข้อเสนอแนะในด้านกระบวนการ คือ โรงเรียนควรส่งเสริมให้นำผลการประเมิน ไปปรับปรุงพัฒนางาน ในส่วนที่เกี่ยวข้องโรงเรียนควรเน้นการช่วยเหลือนักเรียนในรูปแบบสหวิชาชีพ โดยการประสานกับชุมชน ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้มากขึ้น ควรมีหนังสือแจ้งให้ผู้ปกครองรับทราบล่วงหน้า ก่อนการไปเยี่ยมบ้านนักเรียน
ในด้านปัจจัย มาตรฐานที่ 3 จำนวน 5 ตัวชี้วัด พบว่า ผลการประเมินโดยรวม อยู่ในเกณฑ์เกณฑ์คุณภาพ ระดับ 4 ทุกตัวชี้วัดซึ่งผลการประเมินการดำเนินงานการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนแม่วินสามัคคีตามมาตรฐานระบบ การดูแลช่วยเหลือนักเรียน ด้านปัจจัยทุกตัวชี้วัดโดยรวม อยู่ที่ค่าเฉลี่ย 4.00.
ส่วนปัญหาอุปสรรคในด้านปัจจัยคือครูมีความเข้าใจในหลักการทำงานตามระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนน้อย ครูส่วนใหญ่ยังยึดติดกับระบบการปกครองนักเรียนแบบเดิมๆ ทำให้นักเรียนในบางห้องเรียนได้รับการพัฒนาและแก้ไขปัญหา ไม่ตรงจุดและล่าช้า ครูได้รับการพัฒนาตนเองทางด้านจิตวิทยาการแนะแนวและการให้คำปรึกษา ไม่ครบทุกคน
สำหรับข้อเสนอแนะในด้านปัจจัยคือควรจัดให้มีการจัดเก็บข้อมูลสารสนเทศในทุกด้านอย่างเพียงพอ โดยการนำเอา เทคโนโลยีเข้ามาช่วยและครูทุกคนควรได้รับการอบรมเป็นนักจิตวิทยาการแนะแนวและให้คำปรึกษาเบื้องต้น ครูควรเปลี่ยนทัศนคติในการดูแลแก้ไขปัญหาและช่วยเหลือนักเรียนรวมทั้งการเสริมสร้างวินัยเชิงบวกและดูแลช่วยเหลือนักเรียน อย่างจริงจัง และความร่วมมือจากคณะกรรมการทุกทีมในโรงเรียนทั้งทีมนำ ทีมประสานและทีมทำ
ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะในการพัฒนาการประกันคุณภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนแม่วินสามัคคี สรุปได้ดังต่อไปนี้
1. ด้านการวางแผนปฏิบัติงาน (Plan) ปัญหาและอุปสรรค ครูรับงานหลายหน้าที่ ภาระงานมาก และซ้ำซ้อนกัน ขาดความรู้ความเข้าใจขั้นตอนการรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคลและขั้นตอนการคัดกรองนักเรียน ครูและผู้ปกครองยังขาดความรู้ทางด้านจิตวิทยาเด็กในแต่ละวัย โรงเรียนไม่มีรั้วโดยรอบ ทำให้นักเรียนหนีออกจาก โรงเรียนได้ง่าย
ข้อเสนอแนะ ควรมีการศึกษา วิเคราะห์งานของครูในโรงเรียนเพื่อลดการซ้ำซ้อนของงาน มีการกระจายงานให้ ครูอย่างทั่วถึง ควรมีการจัดกิจกรรมเพิ่มความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับจิตวิทยาเด็กแก่ครูและผู้ปกครอง ควรมีการจัด การประชุมเชิงปฏิบัติการการดำเนินการระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโดยเฉพาะอย่างยิ่งการรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล และการคัดกรองนักเรียน ควรมีแผนการสร้างรั้วให้รอบโรงเรียน เพื่อป้องกันปัญหานักเรียนหนีออกนอกโรงเรียนและ ครูสามารถดูแลนักเรียนได้ดีขึ้น
2. ด้านการดำเนินงาน (Do) ปัญหาและอุปสรรค ครูมีภาระงานสอนและกิจกรรมต่าง ๆ มากทั้งภายใน และนอกโรงเรียน ครูประจำชั้น/ครูที่ปรึกษาบางคนขาดความเอาใจใส่นักเรียน การทำงานเป็นทีม มีปัญหา เกี่ยวกับ ข้อจำกัดเวลาของเพื่อนร่วมทีม นักเรียนไม่มีระเบียบวินัย มีพฤติกรรมเลียนแบบที่ไม่ดี ขาดความอบอุ่นในครอบครัว ไม่ได้ อยู่กับบิดา มารดา ผู้ปกครองบางคนไม่ให้ความร่วมมือกับทางโรงเรียน ในการพัฒนาและแก้ปัญหานักเรียน ไม่มีเวลา เอาใจใส่นักเรียนในความปกครอง นักเรียนมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องเพศมากขึ้น การสนับสนุนงบประมาณ ในการเยี่ยมบ้าน นักเรียนมีน้อย โปรแกรมการคัดกรองนักเรียนยังไม่สมบูรณ์
ข้อเสนอแนะ ครูควรมอบความรักนักเรียนอย่างเท่าเทียมกัน มีความยุติธรรม จัดสรรทุนการศึกษา และ อุปกรณ์ การเรียนให้นักเรียนอย่างทั่วถึง ควรเพิ่มโครงการ/กิจกรรม ที่พัฒนาวินัยและความรับผิดชอบของนักเรียนให้มากขึ้น ควรมีการจัดการเรียนการสอนเพศศึกษา และหรือจัดค่ายเพศศึกษา ควรมีการปรับปรุง หรือจัดหาโปรแกรม การคัดกรอง นักเรียนที่สมบูรณ์ ควรมีการประชุมเครือข่ายผู้ปกครองให้บ่อยครั้งขึ้น
3. ด้านการตรวจสอบประเมินผล (Check) ปัญหาและอุปสรรคครูบางคนส่งรายงานระบบ การดูแล ช่วยเหลือนักเรียนล่าช้า ทำให้การสรุปรวมเลยเวลาตามกำหนดในปฏิทินปฏิบัติงาน
ข้อเสนอแนะ ควรมีการเสริมแรง สร้างขวัญกำลังใจให้บุคลากรและหลังการประเมินผล ควรมีการจัดสรรรางวัลให้กับครูที่ปฏิบัติงานที่มีผลงานดีเด่น
4. ด้านการปรับปรุงเพื่อพัฒนา (Act) ปัญหาและอุปสรรคขาดการศึกษาองค์ความรู้จากภายนอก เพื่อนำมาปรับปรุงพัฒนางานโรงเรียนในเครือข่าย/โรงเรียนระดับประถมศึกษามีการดำเนินงานตามมาตรฐานระบบ การดูแลช่วยเหลือนักเรียนน้อยขาดการส่งต่อข้อมูลการดูแลช่วยเหลือนักเรียนเมื่อนักเรียนย้ายมาเข้าเรียนในโรงเรียน แม่วินสามัคคีทำให้การแก้ปัญหานักเรียนที่มีปัญหาหรือกลุ่มเสี่ยงล่าช้า
ข้อเสนอแนะ ควรเพิ่มเวลาในการประชุมผู้เกี่ยวข้องเพื่อการปรับปรุงพัฒนา ควรนำแนวปฏิบัติที่ดี หรือนวัตกรรมใหม่ ๆ เกี่ยวกับระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนมานำเสนอให้บุคลากรในโรงเรียนได้รับรู้ เพื่อนำมาปรับปรุง พัฒนางานในโรงเรียนให้ดียิ่งขึ้น ควรให้ความช่วยเหลือโรงเรียนในเครือข่าย/โรงเรียนระดับประถมศึกษา ควรนำระบบ การดูแลช่วยเหลือนักเรียนมาบริหารจัดการให้ได้มาตรฐาน
ความเห็น (2)
แสดงความคิดเห็นหน่อยนะครับ
สวัสดีค่ะ
***ผู้ปกครองสำคัญมากสำหรับการช่วยเหลือนักเรียนทุกระดับ บางกรณีแค่พูดคุยกับผู้ปกครองที่ลูกมีปัญหาหนักๆ ก้แทบไม่มีเวลาทำอย่างอื่นแล้วค่ะ