ความแตกต่างระหว่าง
ที่ดินของรัฐที่เป็นทรัพย์ของแผ่นดินธรรมดากับสาธารณสมบัติของแผ่นดิน
ที่ดินที่เป็นทรัพย์ของแผ่นดินธรรมดา |
สาธารณสมบัติของแผ่นดิน |
๑. ลักษณะของการถือครอง ถือครองเสมือนเอกชน กล่าวคือ รัฐถือไว้ในฐานะเจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดิน |
๑. ลักษณะของการถือครอง รัฐ ถือครองไว้ในฐานะตัวแทนของพลเมืองใช้เพื่อสาธารณประโยชน์ หรือสงวนไว้เพื่อประโยชน์ร่วมกัน หรือเพื่อประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะ |
๒. ลักษณะการใช้ที่ดิน ไม่ได้มีการใช้หรือสงวนไว้อย่างสาธารณสมบัติของแผ่นดิน โดยรัฐหรือหน่วยงานของรัฐนำที่ดินไปหาผลประโยชน์ หรือจัดให้เอกชนเข้าทำประโยชน์ได้ |
๒. ลักษณะการใช้ที่ดิน ใช้หรือสงวนไว้ -เพื่อการสาธารณประโยชน์ -เพื่อประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะ หรือ -เพื่อให้พลเมืองใช้ร่วมกัน |
๓. ลักษณะของทรัพย์ ที่ดินที่เป็นทรัพย์ของแผ่นดินธรรมดา ถือเป็น ทรัพย์ในพาณิชย์ |
๓. ลักษณะของทรัพย์ สาธารณสมบัติของแผ่นดิน ถือเป็น ทรัพย์นอกพาณิชย์ |
๔. การได้มา -โดยนิติกรรม-สัญญา เช่น การให้ การแลกเปลี่ยน การซื้อ -โดยผลของกฎหมาย -โดยคำพิพากษาของศาล |
๔. การได้มา -โดยสภาพตามธรรมชาติ -โดยการใช้ร่วมกันของประชาชน -โดยนิติกรรม -โดยผลของกฎหมาย -โดยคำพิพากษาของศาล |
๕. การโอน ไม่ตกอยู่ภายใต้บังคับของ ป.พ.พ. มาตรา ๑๓๐๕ กล่าวคือ สามารถจำหน่าย จ่าย โอน ได้โดยทำตามแบบที่กฎหมายกำหนด |
๕. การโอน ตกอยู่ภายใต้บังคับของ ป.พ.พ. มาตรา ๑๓๐๕ กล่าวคือ สาธารณสมบัติของแผ่นดิน จะโอนแก่กันมิได้ เว้นแต่ อาศัยบทกฎหมายเฉพาะหรือพระราชกฤษฎีกา |
๖. การยกอายุความขึ้นต่อสู้ ไม่ตกอยู่ภายใต้บังคับของ ป.พ.พ.มาตรา ๑๓๐๖ กล่าวคือ หากเป็นทรัพย์ของแผ่นดินที่รัฐถือครองเสมือนเอกชน ย่อมยกอายุความขึ้นต่อสู้กับแผ่นดินได้ |
๖. การยกอายุความขึ้นต่อสู้ ตกอยู่ภายใต้บังคับของ ป.พ.พ.มาตรา ๑๓๐๖ กล่าวคือ “ท่านห้ามมิให้ยกอายุความขึ้นเป็นข้อต่อสู้กับแผ่นดินในเรื่องทรัพย์สินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน” บทบัญญัติของกฎหมายได้ ห้ามเฉพาะทรัพย์สินที่เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินเท่านั้น |
๗. การบังคับใช้กฎหมาย ตกอยู่ภายใต้บังคับของ กฎหมายเอกชน ดังนั้น ที่ดินของรัฐประเภทนี้ ไม่ตกอยู่ภายใต้บังคับ ป.พ.พ.มาตรา ๑๓๐๔ และมาตรา ๑๓๐๕ กล่าวคือ (๑) รัฐสามารถจำหน่าย จ่าย โอนได้ (๒) ยกอายุความขึ้นต่อสู้กับแผ่นดินได้ แต่ตกอยู่ภายใต้บังคับ ป.พ.พ.มาตรา ๑๓๐๗ กล่าวคือ (๓) ห้ามยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน |
๗. การบังคับใช้กฎหมาย ตกอยู่ภายใต้บังคับของ กฎหมายมหาชน ดังนั้น สาธารณสมบัติของแผ่นดิน ตกอยู่ภายใต้บังคับมาตรา ๑๓๐๔ –มาตรา ๑๓๐๗ กล่าวคือ (๑) ห้ามโอนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน (๒) ห้ามยกอายุความขึ้นต่อสู้กับแผ่นดิน (๓) ห้ามยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน |
๘. การสิ้นสุดการเป็นทรัพย์ของแผ่นดิน -โดยผลของนิติกรรม ตามกฎหมายเอกชน -โดยผลของกฎหมาย -โดยผลจากคำพิพากษา |
๘. การสิ้นสุดการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน -เพิกถอนสภาพความเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน โดยอาศัยกฎหมายเฉพาะหรือพระราชกฤษฎีกา |
๑)การได้มาและสิ้นสุดโดยคำพิพากษามีได้จริงหรือครับ หรือว่าเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด เพราะคำพิพากษาต้องตัดสินตามกฎหมาย
๒)การโอนที่ราชพัสดุซึ่งเป็นทรัพย์สินของแผ่นดินธรรมดาต้องดูพรบ.ที่ราชพัสดุด้วย แต่หลักเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์