ก้าวที่สะดุด...ศึกษานิเทศก์ สอศ.
จากการพบปะพูดคุยของผู้อำนวยการสำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพรักษาการในตำแหน่งที่ปรึกษาด้านมาตรฐานอาชีวศึกษาธุรกิจและบริการ กับตัวแทนบางส่วนของศึกษานิเทศก์ที่กระจายอยู่ตามสำนักต่าง ๆ ในส่วนกลางและตัวแทนบางส่วนของศึกษานิเทศก์ที่ประจำอยู่ตามศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาค ทั้ง 4 ภาค ได้ให้ข้อมูลโดยการเล่าสู่กันฟังถึงบทบาทหน้าที่ของศึกษานิเทศก์ สอศ. ในวันข้างหน้าจะอยู่ ณ ที่ใดหรือมีทางเลือกอย่างไรบ้าง ลองติดตามอ่านกันดูว่า จะเป็นไปในทิศทางใด
ตำแหน่งศึกษานิเทศก์จะไม่มีอัตราหรือจำนวนเพิ่ม จำนวนศึกษานิเทศก์ที่กระจายอยู่ตามสำนักฯ ต่าง ๆ ทั้งในส่วนกลางและศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาค เท่าที่มีอยู่ก็ให้คงตำแหน่งไว้ แต่จะไม่มีอัตราเพิ่มขึ้น
ทางเลือกของศึกษานิเทศก์ ในส่วนของศึกษานิเทศก์ที่ประจำอยู่ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาค ให้สามารถทำงานอยู่ในสถาบันการอาชีวศึกษาที่จะจัดตั้งได้ สำหรับส่วนกลางก็มีแนวปฏิบัติเช่นเดียวกันหากต้องการอยู่ในสถาบันฯ ซึ่งจุดนี้ก็ให้โอกาสสำหรับศึกษานิเทศก์ที่จะเลือกไปประจำ ณ ส่วนงานใด อีกทั้งยังสามารถขอย้ายเพื่อกลับไปสอนยังสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษาได้
นักเรียนวิทยาลัยการอาชีพป่าซาง จังหวัดลำพูน
สาขาโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา บรมราชินีนาถ
การปรับเปลี่ยนตำแหน่งงาน หากไปดำรงตำแหน่งในสถาบันการอาชีวศึกษาที่จะจัดตั้งขึ้น ก็สามารถปรับเปลี่ยนตำแหน่งเป็นนักวิชาการศึกษาได้
ตำแหน่งศึกษานิเทศก์ เป็นตำแหน่งที่ถูกกำหนดกับตัวบุคคลที่ดำรงตำแหน่งดังกล่าว จะไม่มีการยุบตำแหน่งนี้ จนกว่าผู้ถือครองตำแหน่งจะเกษียณอายุราชการหรือเกษียณอายุราชการก่อนกำหนด
การเลื่อนตำแหน่ง ศึกษานิเทศก์ที่ดำรงตำแหน่งในสถาบันการอาชีวศึกษาสามารถทำผลงานวิชาการเพื่อเลื่อนระดับได้เช่นเดียวกันกับบุคลากรการศึกษาตำแหน่งอื่น
จากการพูดคุยในการประชุมครั้งนี้ คงจะไม่ใช่บทสรุปทั้งหมดหรือเป็นบทสรุปสุดท้าย ที่จะเป็นเส้นทางให้กับศึกษานิเทศก์ของสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ณ ขณะนี้ เรายังอยู่ในช่วงที่แต่ละกลุ่มจังหวัดมีการระดมความคิดเห็นและหาแนวทางในการจัดตั้งสถาบันการอาชีวศึกษา ซึ่งเป็นเรื่องที่เร่งด่วนประการสำคัญที่ สอศ. กำลังจะหาแนวทางและวิธีการเพื่อให้สอดคล้องกับ พ.ร.บ.อาชีวศึกษา กันอยู่ วันข้างหน้าหรือวันพรุ่งนี้ อาจจะมีอะไรที่ปรับเปลี่ยนก็คงจะต้องเป็นหน้าที่ของศึกษานิเทศก์ สอศ. แต่ละคนที่จะต้องติดตามอย่างที่เรียกกันว่า อย่ากระพริบตา
หากจะมองย้อนกลับไปถึงภาระหน้าที่ที่ศึกษานิเทศก์ ได้รับผิดชอบ มีอีกหลายสิ่งหลายอย่างที่คงจะปฏิเสธไม่ได้ว่า งานหลักต่อไปนี้ จะขาดไม่ได้ในสถาบันการอาชีวศึกษาหรือจะมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันออกไป งานดังกล่าวก็ได้แก่
การจัดการเรียนรู้ การทำแผนการจัดการเรียนรู้ การจัดทำสื่อการเรียนการสอน การวัดและการประเมินผล การนิเทศการเรียนการสอน การส่งเสริมและให้ข้อเสนอแนะเพื่อพัฒนาระบบการนิเทศภายในสถานศึกษา สิ่งที่เราจะต้องคิดต่อก็คือ ครูยังใช้การจัดการเรียนการสอนแบบเดิมๆ ไม่มีการพัฒนาการเรียนการสอน สื่อการเรียนการสอนยังไม่หลากหลายและปรับเข้ากับยุคสมัย ขาดการวัดและประเมินตามสภาพจริง การนิเทศการเรียนการสอนและการนิเทศภายใน ยังไม่ดำเนินการอย่างเป็นรูปธรรมและเป็นที่ยอมรับว่า เป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องปฏิบัติเป็นหน้าที่หนึ่ง
การพัฒนาหลักสูตร ความรู้และเข้าใจเกี่ยวกับหลักสูตร การพัฒนาหลักสูตร โดยเฉพาะหลักสูตรฐานสมรรถนะ ที่เป็นอีกตัวบ่งชี้หนึ่งของเกณฑ์การประเมินตนเองตามตัวบ่งชี้มาตรฐานการอาชีวศึกษา นอกจากนี้ หลักสูตรท้องถิ่น ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่สถานศึกษาต้องสร้างหลักสูตรเองได้ สิ่งที่พบ เรื่องหลักสูตรจะชัดเจนเฉพาะผู้ที่ได้รับมอบหมายในการจัดทำแผนการเรียน ขาดการพัฒนาหลักสูตรให้สอดคล้องกับท้องถิ่น สถานศึกษาส่วนใหญ่ยังขาดบุคลากรที่สร้างความรู้และความเข้าใจที่เป็นแนวทางเดียวกันและตรงกัน
นักเรียนวิทยาลัยการอาชีพป่าซาง จังหวัดลำพูน
สาขาโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา บรมราชินีนาถ
การประกันคุณภาพ จะต้องมีผู้ให้คำปรึกษา ข้อเสนอแนะและการวางระบบการจัดทำรายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้สถานศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชน สามารถนำไปใช้ในการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาซึ่งนำไปสู่การรับรองและการประเมินคุณภาพจากสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) สิ่งที่พบ สถานศึกษา ยังไม่ชัดเจนในเรื่องการประกันคุณภาพ การประกันคุณภาพเป็นของเพียงคณะบุคคลที่ได้รับการแต่งตั้งไม่ใช้เป็นเรื่องของทุกคน การปรับเปลี่ยนบุคคลที่รับผิดชอบเป็นผู้ประสานงานและสร้างความเข้าใจและให้คำปรึกษา แนะนำ
การบริการทางด้านวิชาการแก่หน่วยงานอื่น จะต้องมีผู้ที่คอยให้คำปรึกษา แนะนำ หน่วยงานอื่นๆ ที่จัดการศึกษาทางด้านอาชีวศึกษา รวมถึงการช่วยเหลือร่วมมือประสานงานในกิจกรรมและโครงการต่างๆ ตามภูมิภาค ได้แก่ สถานศึกษาอาชีวศึกษาเอกชน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักปลัดกระทรวง หน่วยงานของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาอุดมศึกษา นักเรียน จะต้องได้รับการสนับสนุน ส่งเสริม ได้รับคำปรึกษา แนะนำ ประสานและดำเนินโครงการต่างๆ ที่จะส่งผลให้นักเรียนได้มีความรู้และทักษะวิชาชีพ ตลอดรวมถึงทักษะชีวิตควบคู่ไปด้วยกัน เพื่อให้เป็นกำลังหลักในการพัฒนาด้านอาชีพให้เป็นเลิศและใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุข
หากวันข้างหน้า อาจจะไม่มีชื่อตำแหน่งศึกษานิเทศก์ในสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาแล้วก็ตาม แต่ผู้เขียนก็ยังแอบหวังตลอดเวลาว่า หน้าที่เหล่านี้ข้อใดข้อหนึ่งหรือทั้งหมด จะเป็นหน้าที่ที่ทุกคนใน สอศ. ที่จะต้องร่วมด้วยช่วยกันพัฒนาต่อไป โดยไม่ติดว่า ใครจะเป็นผู้ที่จะดำเนินการต่อ เพื่อให้การอาชีวศึกษาก้าวต่อไป อย่าให้เป็นก้าวที่สะดุดเหมือนที่ได้จั่วหัวไว้ใน.....ครั้งนี้
*นางสาวพิมพร ศะริจันทร์, ศึกษานิเทศก์ เขียนบทความวันที่ 20 พฤศจิกายน 2551
จากการประชุมปฏิบัติการขับเคลื่อนการนิเทศวิชาการเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมนำวิชาชีพ วันที่ 29-31 ต.ค. 2551
การบรรยายพิเศษโดย ดร.สิริรักษ์ รัชชุศานติ ผอ.สำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพ
รักษาการฯ ที่ปรึกษาด้านมาตรฐานอาชีวศึกษาธุรกิจและบริการ ณ โรงแรมโลตัสปางสวนแก้ว จ.เชียงใหม่
บทความนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวไม่เกี่ยวข้องกับศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาคเหนือ
ผู้ที่จะนำบทความ รูปภาพไปตีพิมพ์ต้องได้รับอนุญาตอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรจากผู้เขียนเท่านั้น
ผลงานและสิ่งพิมพ์ของผู้เขียน ปรับปรุงข้อมูล วันอังคาร, 30 ธันวาคม 2551
ติดต่อผู้เขียนที่ [email protected]
