ความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการประจำกับข้าราชการการเมือง

รูปแบบความสัมพันธ์

                ความสัมพันธ์ระหว่างข้าราชการ 2 ฝ่าย  อาจจำแนกเป็น 2 รูปแบบ คือ

                รูปแบบที่  1  ความสัมพันธ์ตามรูปแบบ

                เป็นความสัมพันธ์ที่เป็นไปตามกรอบของกฎหมาย นักการเมืองเป็นผู้กำหนดนโยบาย  และคอยควบคุมดูแลให้เกิดการปฏิบัติตามนโยบายที่ได้แถลงต่อรัฐสภาส่วนข้าราชการประจำก็ต้องปฏิบัติงานตามนโยบาย  โดยอาศัยกฎหมายและระเบียบเมื่อต่างฝ่ายต่างปฏิบัติหน้าที่และเข้าใจในบทบาทของตนอย่างแท้จริง ก็ไม่เกิดปัญหา โดยปัญหาส่วนใหญ่เป็นเรื่องของการปฏิบัติผิดบทบาท

                รูปแบบที่  2  ความสัมพันธ์นอกรูปแบบ

                ความสัมพันธ์นอกรูปแบบ  แบ่งเป็น 3 ลักษณะ  คือ

                ลักษณะที่  1  ความสัมพันธ์แบบถ้อยทีถ้อยปฏิบัติ

                โดยข้าราชการก็ให้ความเคารพนับถือนักการเมือง    นักการเมืองก็ให้เกียรติชั่วคราว 

                ลักษณะที่  2  ความสัมพันธ์แบบพึ่งพาอาศัยกัน

                ในกรณีนี้  มีทั้งนักการเมืองพึ่งข้าราชการประจำ  และข้าราชการประจำพึ่งนักการเมือง โดยนักการเมืองหวังได้รับการช่วยเหลือในเรื่องคะแนนเสียง   ส่วนข้าราชการก็หวังในเรื่องตำแหน่งหน้าที่ 

                ลักษณะที่  3  ความสัมพันธ์แบบครูกับนักเรียน

                ในสมัยรัฐบาลที่มาจากพรรคใหญ่  หัวหน้ารัฐบาลมีอำนาจมาก  สามารถสั่งการได้ทุกกระทรวงมองไปเปรียบเหมือนครูใหญ่  รัฐมนตรีเปรียบเหมือนครูน้อย  ที่ต้องคอยปฏิบัติตามนโยบายครูใหญ่  ข้าราชการนั้นเปรียบเหมือนกับนักเรียน  ที่ต้องอยู่ในกำกับของครูน้อย

                ในบรรยากาศเช่นนี้  ศักดิ์ศรีของข้าราชการจะถูกทำลายมากที่สุด  โดยข้าราชการจะต้องมีความระลึก  ตระหนักถึงเกียรติและศักดิ์ศรีที่ได้มาด้วยการประกอบคุณงามความดี  ในฐานะข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

 

ที่มา  :   วารสารข้าราชการปีที่  53 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม – กุมภาพันธ์  2551