ภาพความเข้าใจ (Mental Model) ใครบางคน
จากการถูกทวงถามที่มีเกิดขึ้นในเวทีเสมือน..ที่เกิดการ ลปรร. ในประเด็นที่ว่า "Mental Model" ของคุณชายขอบเป็นอย่างไร ตามที่เคยวิพากษ์เชิงวิเคราะห์ ใน “ชายขอบ” กับ KM ใน สสจ.พัทลุง #1: เริ่มต้นแบบ “งง-งง-งง” นั้น...จึงอยากบอกเล่า...แลกเปลี่ยนโดยใช้ฐานคิดจากเรื่อง Cognitive Process ในการเดินเรื่องเล่าครั้งนี้นะคะ...(ยิ้ม..ยิ้ม) (ได้ขออนุญาตจากคนต้นเรื่องแล้วนะคะ)
หากมองที่กระบวนการทางปัญญาที่เกิดขึ้น...อยากบอกได้ว่าคุณชายขอบเป็นผู้ที่มีความล้ำลึกอย่างมากทางความคิดที่มีการบูรณาการศาสตร์หลายๆ ศาสตร์เข้าด้วยกัน...นั่นอาจเรียกได้ว่ามีการ "ตกผลึก" ทางความคิด...เมื่อใดที่คุณชายขอบมีสิ่งสงสัย..แล้วรับรู้ผ่านประสาทสัมผัส (sensory) ก็จะเกิดความสงสัยทางปัญญาหรือที่เรียกว่า เกิดการเสีมสมดุลทางปัญญา ดังนั้นเพื่อให้เกิด Cognitive equilibium (เกิดความสมดุลทางปัญญา)...จำเป็นต้องมีกระบวนการทำงานเกิดขึ้นในปัญญา สิ่งที่ "คุณชายขอบ"..เรียนรู้และเกิด นั่นคือ พยายามเชื่อมข้อมูลใหม่ที่รับเข้ามา..เชื่อมโยงกับข้อมูลเดิมที่มีอยู่ในปัญญา ที่สั่งสมทั้งจากประสบการณ์เดิม..และที่เป็นตัวความรู้เดิมต่างๆ ที่มี แต่หากเมื่อใดก็ตามที่เชื่อมโยงไม่ได้ ซึ่งอาจมาจากที่ไม่มีฐานข้อมูลเดิม..สิ่งที่ "คุณชายขอบ" มักเลือกทำ...คือ..การเสาะแสวงหาข้อมูลเพิ่มเติมโดยเป็นในรูป self-learning หรือการ ลปรร. กับแหล่งความรู้อื่นๆ เพิ่มเติม จากนั้นจึงนำมาเชื่อมต่อเพื่อหาคำตอบในสิ่งที่สงสัย...และสร้างเป็นภาพความเข้าใจ...เกิดขึ้น และ Representation ออกมา...ดั่งที่เรามองเห็นผ่านได้จาก...ผลงานบันทึกที่เขียน..หรือแนวคิดที่สื่อ...และอาจเรียกสิ่งใหม่ที่ได้นี้ว่า "คุณชายขอบ" เกิด Knowledge Construction
และหากมองในฐานแนวคิดของ Schema ก็ยิ่งเกิดความล้ำลึกอย่างมาก เพราะผู้บันทึกมองว่า "คุณชายขอบ" น่าจะมี Schema ที่เยอะและแตก...แขนงออกไปมาก หรืออาจอธิบายบนฐานคิดของเรื่อง Thinking Process หรือ Information Processing ก็ได้อีกอย่างล้ำลึก...หากมีโอกาสคราวต่อไปอาจขออนุญาตคนต้นเรื่องนี้..วิพากษ์เชิงวิเคราะห์อีกครั้ง...(ยิ้ม)...สำหรับบันทึกนี้อาจคงพอตอบข้อสงสัยใครบางคนได้ว่า...Dr.Ka-poom มองเห็นอะไร..ทางปัญญาของคุณชายขอบ..และเมื่อใช้ Mind' eye มองลึกเข้าไป...สิ่งสำคัญที่มองเห็น คือ เจตนาที่ดีงาม..เพื่อปวงชน.."คนชายขอบ"
ความเห็น (8)
Dr.Ka-poom
เพิ่มเติม...คะ
ดูเหมือนเขียนมาเพื่อ "ชื่นชม"
และก็ "ชื่นชม"....จริง ในสิ่งที่พบ และ "ทึ่ง"
และรูปเหล่านี้...มีเกิดในทุกคน...ทุกเพศ..ทุกวัย..
แตกต่างกันไป...ตาม ความเป็น "ปัจเจคบุคคล"
Mental Model เป็นสิ่งที่ "มนุษย์" สร้างขึ้นเพื่อใช้ในการทำความเข้าใจสิ่งที่เรียนรู้ หรือบางครั้งอาจเรียกว่า รูปแบบที่ใช้ในการทำความเข้าใจ หรือเป็นการสร้างรูปแบบที่ใช้ในการทำความเข้าใจ จะมีการเคลื่อนไหวตลอดเวลา ซึ่งเราจะรับรู้ด้วยจิตใจในขณะที่มันเคลื่อนไหว
คนอื่นเป็นกระจกสะท้อนให้กับเรา ดีกว่าเรามองตัวเอง
จริงไหมคะ
Dr.Ka-poom
"คุณดอกหญ้า"
ใช่เลยคะ..การก้าวเดิน..แม้เรื่องใดใด
ทำให้เราเกิดการเรียนรู้..และเปลี่ยนแปลง
ทุกอย่างมีเหตุ...
และจึงมีผลตามมา...
ขอบคุณนะคะ...ที่"เข้ามาอ่าน หลายครั้งเห็นเปลี่ยนหัวเรื่องหลายหน "...
นั่นย่อม...มีคนเฝ้ามอง...
Dr.Ka-poom
"คุณชายขอบ"
บางครั้งหากแม้เรา..อาจมองว่า..เราเข้าใจ
"ตน"
แต่ในบางครั้ง..."เรา"...จำต้องใช้ผลจากการ
"สะท้อน"
เพื่อหันกลับมา...ทบทวน
"ตน"...อีกครั้ง
ว่า "คน"...มอง "ตน"...
ไม่ใช่ "แก้ไข"...เพื่อการแก้ตัว
แต่คือ..ใช่ "แก้ไข"...เพื่อ.."การพัฒนา"
---> "ตน"
สรุปย่อบทเรียนเกี่ยวกับรูปแบบความคิด
รูปแบบความคิด (Mental Model) คือ ความเชื่อ ภาพลักษณ์ และข้อสมมติฐานที่พวกเรายึดมั่นอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับตัวพวกเราเองโลกของเรา และองค์กรของเราและสิ่งที่เราปรับตัวอย่างเหมาะสมกับสิ่งเหล่านี้
วิธีการที่พวกเรามองโลกมีผลกระทบต่อประสบการณ์ของเรา เมื่อวิธีการที่เรามองโลกเปลี่ยนแปลงไป เราก็อาจเปลี่ยนการกระทำของเราและได้ผลลัพธ์ที่แตกต่างจากเดิมอย่างมาก
7 หลักการเกี่ยวกับรูปแบบความคิด:
1. ทุกคนมีรูปแบบความคิด
2. รูปแบบความคิดกำหนดสิ่งที่เราเห็นและวิถีทางที่เราเห็น
3. รูปแบบความคิดนำทางถึงวิถีทางที่เราคิดและปฏิบัติ
4. รูปแบบความคิดทำให้พวกเรายึดถือการอนุมานของเราเป็นข้อเท็จจริง
5. รูปแบบความคิดจะไม่สมบูรณ์เสมอ
6. รูปแบบความคิดมีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ที่เราได้รับ และส่งผลกลับในการเสริมแรงให้กับรูปแบบความคิดเอง
7. รูปแบบความคิดมักจะดำรงอยู่ยาวนานกว่าประโยชน์ของมัน
นำมาฝากจาก หนังสือ Shadows of the Neanderthal เงาแห่งยุคหิน (การทำความกระจ่างในความเชื่อที่จำกัดองค์กรของเรา)
โดย David Hutchens ภาพประกอบโดย Bobby Gombert
1 ใน 5 เล่มจาก หนังสือชุด วินัย 5 ประการ สำหรับองค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) ฉบับนิทาน
ขอบคุณค่ะ
(^__^)