นางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์: คนเสมือนไร้สัญชาติในประเทศไทย
หนังสือรับรองสถานะบุคคลตามกฎหมายไทย
ของนางสาวคริสตอล เอลิซาเบธ ลอง หรือ นางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
---------------------------------------------------------------
- ชื่อภาษาอังกฤษตามที่ปรากฏตามเอกสารราชการ คือ “คริสตอล เอลิซาเบธ ลอง”
- ชื่อภาษาไทย คือ “ฟองจันทร์ สุขเสน่ห์”
- เกิดเมื่อวันที่ ๗ มีนาคม พ.ศ.๒๕๒๖
- ปัจจุบันอายุ ๒๕ ปี
--------------------------------------------
สถานที่เกิดของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
--------------------------------------------
- เกิดที่โรงพยาบาลแม็คคอร์มิค ต.วัดเกต อ.เมือง จ.เชียงใหม่
----------------------------------------------------------------------
เอกสารที่รัฐไทยออกให้เพื่อรับรองสถานะบุคคลตามกฎหมายไทย
ของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
----------------------------------------------------------------------
- สูติบัตร (ท.ร.๑๙ ตอนที่ ๑ เลขที่ ๔๗๔) ออกโดย สำนักทะเบียนท้องถิ่นเทศบาลนครเชียงใหม่
- ทะเบียนบ้าน ท.ร.๑๓ โดยมีเลขรหัสประจำบ้าน ๑๐๓๐-๐๓๒๗๙๕-๑ และเลขประจำตัวประชาชน คือ ๖-๕๔๙๙-๐๐๐๑๖-๐๑-๑
-----------------------------------------
ภูมิลำเนาของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
-----------------------------------------
· พ.ศ.๒๕๒๖ – พ.ศ.๒๕๔๗: จังหวัดน่าน และ อำเภอร้องกว้าง จังหวัดแพร่
· พ.ศ.๒๕๔๗ – พ.ศ.๒๕๔๘: แขวงจันทรเกษม เขตจตุจักร กทม.
--------------------------------------------------------
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับบิดาของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
--------------------------------------------------------
- บิดา มีชื่อภาษาอังกฤษที่ปรากฏตามเอกสารราชการ คือ นายยูจีน โรเบิร์ต ลอง แต่มีชื่อภาษาไทย คือ นายบุญยืน สุขเสน่ห์
- นายบุญยืน เกิดในรัฐนิวยอร์ค ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๗ มีสัญชาติอเมริกัน
- นายบุญยืน ได้อพยพเข้าจากประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๒ และเข้ามาอาศัยอยู่ที่อำเภอร้องกวาง จ.แพร่
- จากนั้นก็ได้รับอนุญาตให้อาศัยอยู่ในประเทศไทยได้ชั่วคราวตามกฎหมายคนเข้าเมือง
- นายบุญยืนได้รับการเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้านคนอยู่ชั่วคราว (ท.ร.๑๓) ตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร และมีเลขประจำตัวประชาชน คือ ๖-๕๔๐๒-๐๑๐๐๙-๐๒-๖
- นายบุญยืน ประกอบอาชีพเป็น มิชชันนารีของคณะนิวไทรบส์มิชชั่น
----------------------------------------------------------
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับมารดาของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
----------------------------------------------------------
- มารดา มีชื่อภาษาอังกฤษที่ปรากฏตามเอกสารราชการ คือ นางแมรี่ อี ลอง แต่มีชื่อภาษาไทย คือ นางวาสนา สุขเสน่ห์
- นางแมรี่ เกิดในรัฐไอโอวา ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๖ มีสัญชาติอเมริกัน
- นางแมรี่ ได้อพยพเข้าจากประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๒ และเข้ามาอาศัยอยู่ที่อำเภอร้องกวาง จ.แพร่
- จากนั้นก็ได้รับอนุญาตให้อาศัยอยู่ในประเทศไทยได้ชั่วคราว โดยรัฐบาลไทยได้ออกวีซ่าแบบชั่วคราวให้
- นางแมรี่ ประกอบอาชีพเป็น แม่บ้าน
------------------------------------------
การศึกษาของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
------------------------------------------
- เรียนระดับชั้นประถมศึกษา และ มัธยมศึกษา ผ่านการศึกษานอกโรงเรียน (กศน.) ที่ อ.ร้องกวาง จ.แพร่
- จบการศึกษาระดับอนุปริญญา (Associate’s Degree of Intercultural and Biblical Studies) จาก New Tribes Bible Institute ที่เมือง Waukesha รัฐ Wisconsin ประเทศสหรัฐอเมริกา
- ปัจจุบันกำลังศึกษาอยู่ในระดับปริญญาตรี คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
---------------------------------------------------------------
สถานะบุคคลตามกฎหมายไทยของนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
---------------------------------------------------------------
- นางสาวฟองจันทร์ ไม่ได้สัญชาติไทยโดยการเกิดโดยหลักดินแดน ตามมาตรา ๗ (๓) แห่ง พระราชบัญญัติสัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ เพราะตกอยู่ภายใต้ข้อ ๒ แห่ง ประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๓๗ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๑๕ เนื่องจาก(๑) เกิดในประเทศไทย (๒) โดยปรากฏมีบิดาที่ชอบกฎหมายเป็นคนต่างด้าว (๓) ที่เข้ามาในราชอาณาจักรไทยในลักษณะชั่วคราวตามกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง
- อย่างไรก็ตาม แม้นางสาวฟองจันทร์จะเป็นคนต่างด้าวที่เกิดในประเทศไทย แต่นางสาวฟองจันทร์ไม่ “ถูกถือว่า เป็นผู้เข้ามาอยู่ในราชอาณาจักรไทยโดยไม่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง” ตามมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๓ แห่งพระราชบัญญัติสัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕
- เนื่องจากขณะที่นางสาวฟองจันทร์เกิด บิดามีสถานะเป็นคนเข้าเมืองถูกกฎหมายในลักษณะชั่วคราว อันทำให้นางสาวฟองจันทร์มีสถานะตามกฎหมายคนเข้าเมือง เฉกเช่นบิดา กล่าวคือ เป็นคนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองในลักษณะชั่วคราว
- นางสาวฟองจันทร์ได้รับการเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้านคนอยู่ชั่วคราว (ท.ร.๑๓) ตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร เนื่องจากมีสถานะเป็นคนต่างด้าวที่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวในประเทศไทย (ทะเบียนบ้าน ท.ร.๑๓ โดยมีเลขรหัสประจำบ้าน ๑๐๓๐-๐๓๒๗๙๕-๑ และเลขประจำตัวประชาชน คือ ๖-๕๔๙๙-๐๐๐๑๖-๐๑-๑)
- นับแต่วันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ เป็นต้นมา นางสาวฟองจันทร์ได้สัญชาติไทยตามมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ เพราะว่านางสาวฟองจันทร์เป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติตามมาตรา ๒๓ คือ (๑) เป็นบุคคลที่เกิดในประเทศไทยแต่ไม่ได้สัญชาติไทยตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๗ (๒) มีชื่อในทะเบียนราษฎรของประเทศไทย และ (๓) มีความประพฤติดี
--------------------------------------------------------------------
ทำไมนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์ จึงกลายเป็นคนเสมือนไร้สัญชาติ ?
--------------------------------------------------------------------
- จากข้อเท็จจริง จะเห็นว่า นางสาวฟองจันทร์มีจุดเกาะเกี่ยวกับ ๒ ประเทศ กล่าวคือ ประเทศสหรัฐอเมริกา และ ประเทศไทย
- ประเทศสหรัฐอเมริกาย่อมมีความสัมพันธ์กับบรรพบุรุษรุ่นบิดามารดาของนางสาวฟองจันทร์ เนื่องจากบรรพบุรุษรุ่นดังกล่าวเกิดในประเทศสหรัฐอเมริกา ก่อนที่จะอพยพเข้าไปตั้งรกรากในประเทศไทยเมื่อ พ.ศ.๒๕๒๒ นอกจากนี้ ประเทศสหรัฐอเมริกาย่อมมีความสัมพันธ์กับนางสาวฟองจันทร์เช่นกัน เนื่องจากนางสาวฟองจันทร์มีบิดาและมารดาที่มีสัญชาติอเมริกัน ส่งผลให้นางสาวฟองจันทร์มีสัญชาติอเมริกันด้วย
- อย่างไรก็ดี นางสาวฟองจันทร์ยังมีความสัมพันธ์กับประเทศไทยอย่างเหนียวแน่น เนื่องจากนางสาวฟองจันทร์เกิด เติบโต และเรียนหนังสือในประเทศไทย เป็นระยะเวลากว่า ๒๕ ปี ส่งผลให้ปัจจุบันในความเป็นจริง นางสาวฟองจันทร์ขาดความสัมพันธ์ทางสังคมและวัฒนธรรมกับประเทศสหรัฐอเมริกาเจ้าของสัญชาติ
- ดังนั้น จะเห็นได้ว่า สัญชาติอเมริกันที่มีอยู่ไม่ได้ก่อประโยชน์ให้กับนางสาวฟองจันทร์แต่อย่างใด
- ในทางกลับกัน การได้สัญชาติไทยเท่านั้นที่จะเอื้อประโยชน์ต่อชีวิตความเป็นอยู่ในความเป็นจริง นางสาวฟองจันทร์จึงตกเป็น “คนเสมือนไร้สัญชาติ”
-----------------------------------------------------------------------
แนวคิดและวิธีการแก้ปัญหาความเสมือนไร้สัญชาติให้แก่นางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
-----------------------------------------------------------------------
· เนื่องจากนางสาวฟองจันทร์ได้สัญชาติไทยตามมาตรา ๒๓ วรรค ๑ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ นับตั้งแต่วันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๑ อันเป็นวันที่พระราชบัญญัตินี้มีผลบังคับใช้เป็นต้นมา นางสาวฟองจันทร์จึงไม่มีสถานะเป็นคนเสมือนไร้สัญชาติอีกต่อไป
· และโดยมาตรา ๒๓ วรรค ๒ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ นางสาวฟองจันทร์ย่อมมีสิทธิยื่นคำขอลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้านตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎรนับแต่วันที่ ๒๘ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๑ กล่่าวคือ ๙๐ วันนับแต่มีการประกาศใช้ พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ ในราชกิจจานุเบกษา
· และโดยมาตรา ๒๓ วรรค ๒ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ นี้ นายทะเบียนแห่งท้องที่ที่รับคำขอจึงต้องทำหน้าที่เพิ่มชื่อนางสาวฟองจันทร์ในสถานะ “คนสัญชาติไทย” ในทะเบียนบ้านคนอยู่ถาวร (ท.ร.๑๔)
· ทั้งนี้ วิธีการที่นายทะเบียนแห่งท้องที่ที่รับคำขอจะต้องปฏิบัติในการลงรายการสัญชาติไทยให้แก่นางสาวฟองจันทร์ ย่อมจะต้องเป็นไปตามหนังสือกระทรวงมหาดไทยที่ ๐๓๐๙.๑/ว๑๕๘๗ เรื่องการขอลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้านตามมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ จะเห็นว่า โดยตารางแนบท้ายหนังสือสั่งการนี้ นางสาวฟองจันทร์ย่อมมีสถานะเป็น “บุคคลที่ไม่ได้สัญชาติไทยตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๗ กลุ่มที่ ๓” อันทำให้มีสถานะเป็นบุคคลเป้าหมายของมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑
-----------------------------------------
องค์กรที่ดูแลนางสาวฟองจันทร์ สุขเสน่ห์
-----------------------------------------
- โครงการแสวงหาองค์ความรู้ในการบังคับใช้กฎหมายใหม่เพื่อแก้ปัญหาความไร้รัฐและไร้สัญชาติของมนุษย์ในสังคมไทย
- คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
----------------------------------------
สำรวจข้อมูลพื้นฐานและวิเคราะห์สถานะบุคคลโดย นางสาวบงกช นภาอัมพร
๓ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๑
----------------------------------------
ตรวจสอบการวิเคราะห์ข้อมูลโดย รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร
๓ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๑
----------------------------------------
ใน "ถอดบทเรียนการทำงาน เพื่อ คนข้ามชาติ และ คนไร้รัฐไร้สัญชาติ"
ความเห็น (2)
รัตนาภรณ์ วัชรอัตยาพล
ขอแสดงความยินดีด้วยนะค่ะ ตอนนี้เล็ก รัตนาภรณ์ มีเรื่องที่จะปรึกษา พอดีมีเด็กเกิดพศ2530 ซึ่ง พ่อแม่เป็นต่างด้าว เข้าเมือมาด้วยกฏหมายลงทุน ปัจจุปันพ่อและแม่ได้รับการแปลงสัญญชาติแล้ว
เราจะขอเป็นคนมีสัญญชาติไทยได้หรือไม่
ขอบคุณมาก
เชิญอ่านบทความของฟองจันทร์กับความดีใจที่ถือบัตรประชาชนไทยครบ 1 ปี ที่นี่ค่ะ http://gotoknow.org/blog/archanwell-and-stateless-and-nationalityless/268004