การทำน้ำตาลมะพร้าว
1. สถานที่ตั้ง บริเวณชุมชนชุมสายโทรศัพท์ เทศบาลเมืองสมุทรสงคราม2.ประวัติความเป็นมา การทำน้ำตาลมะพร้าวของคุณลุงอำนวย ศรีประพัฒน์ เป็นการทำกันมาตั้งแต่สมัยดั้งเดิม ในสมัยก่อนมีการทำกันหลายบ้านแต่ในปัจจุบันการทำน้ำตาลลดลงเหลือเพียง 2 รายเท่านั้น เนื่องจากอยู่ในเขตชุมชนเมือง มีการทำหมู่บ้านจัดสรรกันมาก จึงทำให้อาชีพการทำน้ำตาลมะพร้าวลดลงอย่างต่อเนื่อง แต่ลุงอำนวยก็ยังคงรักษาอาชีพดั้งเดิมของตังเองมาจนทุกวันนี้3. องค์ความรู้ของเรื่องที่ศึกษา การทำน้ำตาลมะพร้าวเป็นสิ่งที่ธรรมชาติสร้างไว้ ให้กับทุกๆ คน อยู่ที่แต่ละคนจะสามารถนำธรรมชาติมาใช้ในการดำรงชีวิตได้อย่างไร - ในด้านสาระและคุณค่า เป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถมองเห็น คือ ความพยายามของคนที่จะสามารถอยู่ร่วมกันกับธรรมชาติของตนเองได้อย่างลงตัว อาศัยและพึ่งพา ดิน น้ำ ป่า ต้นไม้ - ในด้านการปฏิบัติ จัดทำ และการผลิต ลุงอำนวยมีการเตรียมอุปกรณ์ตั้งแต่เช้าเตรียมการนำกระบอกที่บรรจุไม้พะยอม นำไปแขวนที่ปลายงวงมะพร้าว เพื่อรอการหยดของน้ำที่ปลายงวงมะพร้าว เก็บหนึ่งครั้งปาดหนึ่งครั้ง วันหนึ่งทำประมาณ 2 ครั้งน้ำที่งวงจะมีน้ำมาก จากนั้นก็เก็บลงมานำไปใส่ในกระทะที่เตาเพื่อเคี้ยวให้เดือด จากที่น้ำตาลสดเคี้ยวจนได้เป็นน้ำตาลที่มีความเหนี่ยวข้น สามารถแข็งตัวอยู่ในสภาพต่าง ๆ ได้ มีรูปแบบหลากหลาย แล้วแต่ความคิดสร้างสรรคของแต่ละคน 4. การถ่ายทอด/สืบทอด/เผยแพร/รวมทั้งจัดเก็บความรู้ณ. ปัจจุบันนี้การทำน้ำตาลมะพร้าวของลุงอำนวย มีการสืบทอดมายังลูกชายของท่าน โดยได้มีการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติจริง ทำเป็นอาชีพของครอบครัวมาจนทุกวันนี้แสดงถึงภูมิปัญญาที่มีการจัดเก็บอยู่ในตัวของผู้กระทำ ที่พร้อมจะเผยแพร่ให้กับผู้ที่สนใจ มาศึกษาดูการผลิตได้อย่างสมบูรณ์จะต้องลงมือปฏิบัติจริง 5. ลักษณะความรู้ ความรู้ชัดแจ้ง(Explicit Knowledge) - ยังไม่มีเขียนไว้ในตำรา ความรู้โดยนัย (Tacit Knowledge) - เป็นความรู้ที่ได้มาจากความชำนาญในการช่วย พ่อ – แม่ และในขณะที่ปฏิบัติงานจริง 6. การพัฒนา/การสร้างสรรค์ ลุงอำนวยมีการพัฒนาการผลิตน้ำตาลมะพร้าวออกมาในรูปแบบต่างๆ ตามตลาดเป็นความต้องการและการรองรับการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยภายนอกได้อย่างสร้างสรรค์และเหมาสม ไม่มีการปลอมปนวัสดุอื่นๆ ที่ไม่เหมาะสม7. ผลการดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องนี้ทำให้เรามองเห็นถึงความรู้ที่มีอยู่ทุกที่ มากมาย แต่บางครั้งความรู้เหล่านี้ยังไม่ได้นำออกมาใช้ให้เป็นอย่างรูปธรรม บางครั้งทำให้ความรู้ที่มีค่าสูญหายไปกับอดีต ดังนั้นพวกเราทุกคนควรมีการอนุรักษ์และฟื้นฟูคุณค่าทางภูมิปัญญาให้อยู่กับอนาคตต่อไป8. ปัญหาอุปสรรค 8.1 ความเจริญทางด้านวัตถุครอบงำความคิดของคนในปัจจุบัน8.2 ความเจริญทางด้านเทคโนโลยีไม่ได้ถูกนำมาใช้อย่างเหมาะสม8.3 ไม่มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น8.4 ไม่มีการส่งเสริมและสนับสนุนความรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น8.5 คนส่วนใหญ่มองแต่ความเจริญของอนาคตที่ไม่เคยมองย้อนคุณค่าภูมิปัญญา ในอดีตที่เป็นงากเหง้าของตัวเองอย่างแท้จริง
นายสุวัฒน์ พงศ์สิริจินดา
4930123100284