หลากหลายสีสันกับการแต่งกายของชาวพม่า


ประเทศพม่านั้นเป็นประเทศที่มีความมั่นคงในทางวัฒนธรรม พม่ามีศิลปะ วรรณกรรม และวัฒนธรรมที่เป็นของตนเองนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
หลากหลายสีสันกับการแต่งกายของชาวพม่า
ประเทศพม่านั้นเป็นประเทศที่มีความมั่นคงในทางวัฒนธรรม  พม่ามีศิลปะ วรรณกรรม และวัฒนธรรมที่เป็นของตนเองนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน  หากพูดถึงวัฒนธรรม จะหมายรวมถึง การแต่งกายของผู้คน การวาดภาพ การแกะสลัก งานฝีมือต่างๆ ศิลปะการแสดง ขนบประเพณี  ศาสนา ความคิดความเชื่อ  และความเป็นอยู่ของผู้คน
ในบรรดาวัฒนธรรรมทั้งหลายที่กล่าวมานั้น การแต่งกายเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมพม่า แม้การเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยและสภาพแวดล้อมที่แปรเปลี่ยนไป ได้ทำให้วิถีชีวิต ความคิด และ การแต่งกายมีความเปลี่ยนแปลงพร้อมไปด้วย  อย่างไรก็ตาม พม่ายังยึดรูปแบบการต่างกายไว้ได้อย่างมั่นคง ชนิดที่ว่าพอเห็นลักษณะการแต่งตัวในชีวิตประจำวัน ชาวต่างชาติก็พอจะรู้ได้ทันทีว่าเป็นชาวพม่า
ประเทศพม่านั้นเป็นประเทศที่ยังประกอบด้วยชนเผ่าต่างๆอีกมากมาย อาทิ กะฉิ่น กะยา กะเหรี่ยง ฉิ่น พม่า มอญ ยะไข่และ ฉาน(ไทใหญ่) ชนเผ่าเหล่านี้อาศัยอยู่ในท้องถิ่นของตนเอง มีภาษาและการแต่งกายต่างกันไป ซึ่งการแต่งกายของแต่ละชนเผ่านั้นมีความน่าสนใจอยู่มาก แต่ในที่นี้จะขอกล่าวเฉพาะการแต่งกายของชาวพม่าเท่านั้น

การแต่งกายของชายชาวพม่า

ผู้ชายพม่าจะสวมโสร่งที่ทำจากฝ้าย ใส่เสื้อเชิ้ตคอตั้งสีขาว ที่เรียกว่า แลกะโดง (]PNd96"t)  สวมรองเท้าแตะคีบที่ทำจากหนังสัตว์  ในเวลาไปงานพิธีต่างๆ ชายพม่าจะสวมโสร่งผ้าไหม ใส่เสื้อเชิ้ตแลกะโดง สวมเสื้อนอกที่เรียกว่า ไต้โป่งอีงจี่ (96bdNx6"vd§yu)    สวมหมวกที่เรียกว่า คองบอง (g-j'Ntgxj'Nt) ซึ่งทำด้วยผ้าไหมสีอ่อน  และ สวมรองเท้าคีบที่เป็นกำมะหยี่     แต่เดิมนั้นคองบองนี้คือผ้าโพกหัว แต่ปัจจุบันทำเป็นทรงหมวกสวมได้สะดวก บนคองบองจะมีชายผ้าเป็นอย่างหางกระรอก เวลาสวมใส่คองบอง จะให้หางกระรอกอยู่ขวามือ และนิยมสวมให้หางกระรอกห้อยลงมา ไม่ตั้งชี้  ส่วนสีที่นิยมใช้จะเป็นสีชมพูอ่อนหรือสีเหลืองอ่อน โดยเลือกให้เหมาะกับสีของชุดที่สวมใส่

การแต่งกายของสตรีพม่า

การแต่งกายของสตรีพม่านั้นอาจดูแปลกตาในท่ามกลางชาวโลก สตรีพม่ามักสวมใส่ซิ่น กับเสื้อผ่าอก ซึ่งเรียกว่า หยี่งซิอีงจี่ (i'Ng0Hvd§yu)  หรือ เสื้อป้ายอก ซึ่งเรียกว่า หยี่งโพงอีงจี่ (i'Nz6"tvd§yu)  ส่วนรองเท้าจะเป็นรองเท้าคีบทำด้วยหนังสัตว์ ในเวลาไปงานพิธีนิยมสวมซิ่นไหมลายตะขอเรียกว่า โจจีเจ้ะถมี (Edb7tWdut-yb9N5,u) คือซิ่นที่ทอด้วยกระสวย ๑๐๐ กระสวยขึ้นไป สวมเสื้อผ่าอกหรือป้ายอก ที่ทำด้วยไหม และจะต้องมีผ้าคลุมไหล่ ที่เรียกว่า ปะหว่า (x;j)  ซึ่งจะทอด้วยไหมหรือไม่ก็ตัดเย็บด้วยผ้าลูกไม้ และมักจะมุ่นมวยผม แซมดอกไม้  สตรีชาวพม่านั้นมักชื่นชอบดอกไม้เป็นพิเศษ และให้ความสำคัญต่อเส้นผม จึงชอบที่จะไว้ผมยาว ในยามแต่งกายสวยๆจะต้องหวีผมให้เรียบร้อยโดยอาจมุ่นเป็นมวยแล้วแซมด้วยดอกไม้งามอย่างกล้วยไม้  กุหลาบ  มะลิ  หรือ เอื้องตาเสือ ที่เรียกเป็นภาษาพม่าว่า ตะซีงบาง (l='NxoNt)   สำหรับรองเท้าจะสวมรองเท้าคีบที่ทำด้วยกำมะหยี่ ซึ่งอาจจะเป็นรองเท้าแตะหรือรองเท้าทรงตึกก็ได้

สตรีพม่ากับแป้งตะนะคา

เครื่องประทินผิวที่มีชื่อมากที่สุดของสตรีพม่าคือ ตะนะคา(loxN-jt)  ตะนะคานั้นเป็นไม้หอมชนิดหนึ่ง  ความงามของสาวพม่ากับตะนะคาไม่อาจแยกจากกันได้ แม่มักจะทาตะนะคาให้ลูกหลังจากอาบน้ำเป็นประจำ วิธีใช้ตะนะคานั้นไม่ยาก เพียงฝนท่อนตะนะคากับแผ่นหิน โดยใส่น้ำลงไปเล็กน้อยและฝนเพียงเบาๆ ก็จะได้แป้งน้ำตะนะคา ทาตะนาคาจะมีกลิ่นหอมกรุ่น ช่วยให้เย็นสบายตัวและให้ความรู้สึกสดชื่น พม่ามักใช้ตะนะคาทุกวัน เพราะเชื่อว่าจะช่วยให้ผิวนุ่มเนียน

สตรีพม่ากับเครื่องประดับ

ในเรื่องการแต่งกายของสตรีพม่า เครื่องประดับเป็นสิ่งสำคัญมากสิ่งหนึ่ง ประเทศพม่ามีอัญมณีสวยๆเป็นจำนวนมาก และนั่นเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่สตรีชาวพม่านิยมชมชอบสวมใส่เครื่องประดับที่ทำด้วยอัญมณี ในบรรดาอัญมณีต่างๆที่สตรีชาวพม่านิยมนั้น ได้แก่  เพชร ทับทิม ไพลิน หยก และมุก

ชุดแต่งงานของชาวพม่า

ในบรรดาชุดแต่งกายของชาวพม่านั้น ชุดแต่งงานเป็นชุดที่สวยงามและดูสง่า ชาวพม่านั้นโดยส่วนใหญ่แล้วจะครองชีวิตคู่กับคู่ครองของตนไปตลอดชีวิต ดังนั้นงานมงคลสมรส ซึ่งจะจัดได้เพียงครั้งเดียวในชีวิต จึงต้องจัดให้หรูหราและงดงามเท่าที่จะทำได้ แม้จะต้องใช้เงินมากก็ตามที และงานมงคลสมรสนี้ยังเป็นโอกาสดีที่พ่อแม่ พี่น้อง ญาติมิตร ได้มาพบกันพร้อมหน้า และสนุกสนานร่วมกัน
ในการจัดงานสมรสนั้น ผู้มีฐานะมักจะจัดกันที่โรงแรม ส่วนคนที่ไม่ค่อยมีเงินนัก ก็จะนิยมจัดที่วัดหรือที่บ้านของตนเอง ในงานสมรส สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับบ่าวสาวก็คือ ชุดแต่งงาน ซึ่งสีที่นิยมกันมากคือสีขาว สีเหลืองอ่อน หรือ สีชมพูอ่อนๆ
เจ้าบ่าวนิยมสวมเสื้อ แลกะโดง  และทับด้วยเสื้อนอกไต้โป่งที่ทำด้วยไหม และโสร่งชายยาวที่เรียกว่า ต่องเฉ่ปะโซ (g9k'NiaPNx6C6bt) ที่ทอด้วยไหม และสวมหมวก คองบอง  ส่วนรองเท้าจะเป็นรองเท้าคีบทำด้วยกำมะหยี่
ส่วนชุดแต่งงานของเจ้าสาว มีความสำคัญมาก เพราะแขกที่มางานจะจับตามองกันว่าเจ้าสาวแต่งกายอย่างไร และดูว่าเจ้าสาวจะแซมดอกไม้อะไร จะสวมเครื่องประดับอะไรบ้าง และจะสวมใส่ซิ่น โจจีเจ้ะ ที่มีดิ้นทองหรือไม่ เพราะถือว่าเจ้าสาวจะต้องเป็นคนที่สวยที่สุดในงาน
ในงานแต่งงาน เจ้าสาวนิยมสวมใส่เสื้อที่เรียกว่า  ไถ่มะเตงอีงจี่ (56b'N,lb,Ntvd§yu) คือ เสื้อชิ้นใน ที่เป็นอย่างเสื้อเกาะอก และมีเสื้อทับบางๆ เป็นเสื้อแขนยาวที่มีเอวลอยและมีชายโค้งงอนเล็กน้อย ส่วนซิ่นจะเป็นซิ่นไหม โจจีเจ้ะ ที่มีสีและลวดลายเดียวกับเสื้อเกาะอก ซิ่นนี้เวลาสวมจะต้องปล่อยชายยาว เวลาเดินจึงต้องค่อยๆเยื้องย่าง นอกจากนี้จะมีผ้าคลุมไหล่ที่เรียกว่า ปะหว่า เป็นผ้าลูกไม้คลุมจากไหล่ปล่อยชายให้ยาวไปถึงปลายเท้า ทำให้ดูงดงาม การมุ่นมวยผมก็สำคัญ เมื่อมุ่นมวยผมแล้วจะต้องมีปิ่นปักผม ส่วนใหญ่นิยมปิ่นที่ประดับด้วย เพชร ทับทิม ไพลิน หรือ มุก นอกจากนี้ต้องแซมมวยผมด้วยกล้วยไม้หรือเอื้องตาเสือ หรือ ตะซีงบาง ให้ดูงดงาม  จากนั้นจะตกแต่งด้วยเครื่องประดับแหวน กำไล สร้อยอัญมณี และสวมรองเท้าคีบหรือรองเท้าทรงตึก ซึ่งเรียกว่า โป่งด่อพะนะ (x6"g9kNzboxN) ที่ทำด้วยกำมะหยี่ เจ้าสาวที่ตกแต่งได้เช่นนี้ จะถือว่าเป็นเจ้าสาวที่งามสง่า บ่าวสาวที่แต่งกายถูกต้องงดงามถือเป็นคู่สมรสที่เหมาะสม เพราะเป็นผู้ที่ดูงามในท่ามกลางหมู่ชน 

ชุดทำงานของชาวพม่า

เด็กพม่า เมื่อเข้าโรงเรียนตั้งแต่อนุบาลไปจนถึงชั้นเกรดสิบ จะสวมใส่ชุดนักเรียนเป็นเสื้อสีขาว กับโสร่งสีเขียว  ในเกรดห้าถึงเกรดสิบ นักเรียนชายและนักเรียนหญิงจะสวมโสร่งสีเขียวและเสื้อสีขาว แต่ต่างกันที่เด็กชายจะสวมเสื้อเชิ้ต ส่วนเด็กหญิงจะสวมเสื้อผ่าอกหรือป้ายอก  แต่สำหรับเด็กชั้นอนุบาลจนถึงชั้นเกรดสี่ นั้นสวมโสร่งยังไม่ถนัดนัก เด็กชายจึงต้องนุ่งกางเกงเขียว ส่วนเด็กหญิงจะสวมกระโปรงเขียว
เมื่อจบชั้นสิบ พอเข้ามหาวิทยาลัยเป็นนักศึกษา ไม่มีชุดเฉพาะ นักศึกษาสามารถสวมใส่เสื้อผ้าตามใจชอบได้ แต่ก็มีข้อบังคับว่าเสื้อผ้าที่สวมใส่จะต้องไม่ขัดต่อธรรมเนียมพม่า  ดังนั้นโดยทั่วไปจึงเห็นนักศึกษาพม่าสวมใส่เสื้อกับโสร่ง และที่ขาดไม่ได้คือ ทั้งชายและหญิงมักสะพายย่ามไปเรียนหนังสือ
คุณครูตามโรงเรียนจะสวมใส่เสื้อผ้าสีเดียวกับเด็กนักเรียน คือ สวมเสื้อสีขาว นุ่งโสร่งสีเขียว โดยครูผู้ชายจะสวมเสื้อ แลกะโดง หรือ เสื้อเชิ้ต ส่วนครูผู้หญิงจะสวมเสื้อผ่าอกหรือเสื้อป้ายอก   โดยอาจเป็นแขนยาวหรือไม่ก็แขนสามส่วน
สำหรับอาจารย์ในมหาวิทยาลัยนั้น ไม่มีเครื่องแบบเฉพาะ โดยจะสวมใส่เสื้อผ้าสีอะไรก็ได้ตามใจชอบ แต่จะต้องเป็นเสื้อผ้าที่เข้ากันได้กับธรรมเนียมพม่าเช่นเดียวกับนักศึกษา ดังนั้นอาจารย์ชาวพม่าจึงมักสวมเสื้อกับโสร่งไปสอนหนังสือ
สำหรับข้าราชการอื่นๆ มักมีเครื่องแบบประจำอาชีพ เช่น นางพยาบาล ทหาร  พนักงานดับเพลิง พนักงานรถไฟ พนักงานตรวจคนเข้าเมือง เจ้าหน้าที่ภาษี    กล่าวคือ
ข้าราชการทหาร จำแนกเป็นทัพบก ทัพเรือ และทัพอากาศ กองทัพบกจะมีชุดเครื่องแบบเป็นสีเขียว ชายจะสวมเสื้อเชิ้ตและกางเกงขายาว ส่วนทหารหญิงจะสวมเสื้อเชิ้ตและกระโปรงยาวทรงโสร่ง สำหรับทหารชั้นสัญญาบัตร เมื่อต้องไปในงานพิธีจะต้องสวมเครื่องแบบสีกากี  ส่วนกองทัพเรือ จะสวมเครืองแบบสีน้ำเงินเข้ม นายทหารเรือจะสวมเสื้อเชิ้ตสีน้ำเงินอ่อน กางเกงสีน้ำเงินเข้ม ทหารหญิงจะสวมเสื้อเชิ้ตสีน้ำเงินอ่อน กระโปรงทรงโสร่งสีน้ำเงินเข้ม สำหรับทหารขั้นสัญญาบัตร เมื่อต้องไปงานพิธี จะสวมเครื่องแบบสีขาว สำหรับกองทัพอากาศจะสวมเครืองแบบสีกากี นายทหารอากาศจะสวมเสื้อเชิ้ตและกางเกงสีกากี ส่วนทหารหญิงจะสวมเสื้อเชิ้ตและกระโปรงทรงโสร่งสีกากี   หากเป็นทหารขั้นสัญญาบัตร เมื่อต้องไปงานพิธี จะต้องสวมเครื่องแบบสีกากี
ตำรวจพม่าจะสวมเสื้อเชิ้ตและกางเกงขายาวสีกากี แต่ตำรวจหญิงจะสวมเสื้อสีน้ำเงินอ่อน และสวมกระโปรงทรงโสร่งสีน้ำเงินเข้ม สำหรับเจ้าหน้าที่แผนกตรวจคนเข้าเมืองและกรมราชทัณฑ์ จะใช้สีกากีเช่นกัน แต่ถ้าเป็นศุลกากร ผู้ชายจะสวมเครื่องแบบสีขาว ผู้หญิงจะสวมเครื่องแบบเสื้อเชิ้ตสีขาว กระโปรงทรงโสร่งสีน้ำเงินเข้ม สำหรับตำรวจจราจร ผู้ชายจะสวมเสื้อเชิ้ตสีขาว กางเกงสีน้ำเงินเข้ม ผู้หญิงจะสวมเครื่องแบบเสื้อเชิ้ตสีขาว กระโปรงทรงโสร่งสีน้ำเงินเข้ม  และพนักงานรถไฟจะสวมเสื้อเชิ้ตสีขาว กางเกงสีน้ำเงินเข้ม
บุรุษพยาบาลจะสวมเสื้อเชิ้ตและกางเกงสีขาว ส่วนนางพยาบาลจะสวมเสื้อป้ายอกสีขาว แต่จะสวมซิ่นสีแตกต่างกันตามระดับชั้น กล่าวคือ  สีเขียวสำหรับนางพยาบาลระดับสูง  สีน้ำเงินสำหรับพยาบาลระดับกลาง และสีแดงสำหรับนางพยาบาลระดับล่าง นางพยาบาลทุกระดับจะสวมหมวกพยาบาลที่มีรูปทรงต่างกัน
ดอมิ่งตันดาเตง  เขียน
อ.น. แปลและเรียบเรียง
คำสำคัญ (Tags): #uncategorized
หมายเลขบันทึก: 15567เขียนเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2006 18:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 01:55 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (3)

ชอบสาวพม่าอยู่คนหนึงครับ เค้าก็ดูชอบๆเราอยู่บ้าง แต่อยากถามว่าปรกติเค้าจะใจดีแต่ทำไม๊เวลาโกรธคนพม่าโกรธนานมากและไม่ยอมเลิกครับ ผมเคยได้ยินมาว่าคนพม่าเค้าใจดีแต่เวลาโกรธก็จะโกรธนาน มันเป็นจริงๆกันหรือเปล่าครับ

รูป ไม่ มี หร๊า ?

ข้อมูลละเอียดมากขอบคุณค่ะแต่อยากให้มีหลายประเทศหรือหลายหัวข้อและอยากให้มีรูปภาพประกอบด้วยค่ะขอบคุณอีกครั้งค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท